Rymer's Foedera with Syllabus: January 1417

Rymer's Foedera Volume 9. Originally published by Apud Joannem Neulme, London, 1739-1745.

This free content was digitised by double rekeying. All rights reserved.

'Rymer's Foedera with Syllabus: January 1417', in Rymer's Foedera Volume 9, (London, 1739-1745) pp. 422-433. British History Online https://www.british-history.ac.uk/rymer-foedera/vol9/pp422-433 [accessed 23 April 2024]

January 1417

Syllabus Entry Foedera Text
1417. Jan. 4. Safe conduct for John Catin, servant of Arthur, brother of the duke of Brittany, and Toussain Couturier, servant of the duke of Denia, coming to see their masters in England. Westm.
O. ix. 422. H. iv. p. ii. 188.
Salvus Conductus pro Servientibus Ducis Britanniae, & Ducis Deniae.
An. 4. H. 5. Franc. 4. H. 5. m. 5.
Rex, per Literas suas Patentes, per duos Menses proximò futuros duraturas, suscepit in salvum & securum Conductum suum, ac in Protectionem, Tuitionem, & Defensionem suas speciales, Johannem Catin Servientem Arthuri Fratris Ducis Britanniae, & Toussains Couturier Servientem Ducis Deniae, in Regnum Regis Angliae veniendo, & Colloquium cum dictis Magistris suis habendo, & eisdem Magistris suis ad tempus deserviendo;
Proviso semper quòd praedicti Johannes & Toussains benè & honestè se habeant, &c. ut in similibus de Conductu Literis.
Teste Rege apud Westmonasterium Quarto die Januarii.
Per ipsum Regem.
Jan. 14. Grant of the temporalities of the see of Hereford during the voidance of the see by the death of Robert, the last bp., to Edmund Lacy, dean of the royal chapel. Westm.
O. ix. 422. H. iv. p. ii. 188.
De Temporalibus Episcopatus Herefordensis liberandis.
An. 4. H. 5. Claus. 4. H. 5. m. 7.
Rex, dilecto sibi, Henrico Barton, Majori Civitatis suae Londoniae, & Escaetori suo in eadem Civitate, Salutem.
Cùm, de Gratiâ nostrâ speciali, Concesserimus, dilecto Clerico nostro, Edmundo Lacy Decano Capellae nostrae, infra Hospitium nostrum, Temporalia Episcopatûs Herefordensis, in manibus nostris existentia, Habenda durante Vacatione episcopatûs praedicti, prout in Literis nostris Patentibus, inde confectis, pleniùs continetur,
Vobis Mandamus quòd eidem Edmundo omnia Temporalia, Episcopatui praedicto pertinentia, in Balliva vestra, in manibus nostris, per mortem Roberti, ultimi Episcopi ibidem, existentia, Liberetis, Habenda eidem Edmundo Temporalia praedicta, cum omnibus Exitibus, Proficuis, & Commoditatibus, inde à die Obitûs praedicti Episcopi, provenientibus.
Teste Rege apud Westmonasterium decimo quanto die Januarii.
Per Breve de Privato Sigillo.
Consimilia Brevia diriguntur Escaetoribus subscriptis, in Comitatibus subscriptis, sub eadem Data; videlicet,
Escaetori Regis in Com. Glouc.
Escaetori Regis in Com. Hereford.
Escaetori Regis in Com. Salop.
Escaetori Regis in Com. Wygorn
.
Jan. 18. Commission to Sir William Bardolfe, lieutenant of Calais, Thomas Stevenes, canon of Exeter, and John Pickeryng to prorogue the truce with France. Westm.
O. ix. 422. H. iv. p. ii. 188.
De Prorogatione Treugarum Franciae facienda.
An. 4. H. 5. Franc. 4. H. 5. m. 8.
Rex, dilecto & fideli suo, Willielmo Bardolfe Chivaler, Locumtenenti nostro Villae Calesii, ac, dilectis sibi, Magistro Thomae Stevenes Canonico Ecclesiae Cathedralis beati Petri Exoniensis, & Johanni Pikeryng, Salutem.
Sciatis quòd,
Cùm nuper, per Ambassiatores, Nuncios, & Commissarios Adversarii nostri Franciae, certae Treugae, usque ad Festum Purificationis beatae Mariae proximò futurum duraturae, initae sint, captae, & firmatae,
Nos,
Ad Prorogandum Treugas praedictas, in tenore & formâ quibus jam captae & firmatae sunt, cum omnibus suis Clausulis, usque ad tempus longius, prout vobis Tribus, vel Duobus vestrûm (quorum vos praefate Thoma unum esse volumus) visum fuerit oportunum,
Ac Treugas illas, & earum Prorogationem, si vobis Tribus, vel Duobus vestrûm (quorum vos praefate Thoma unum esse volumus) expedire videbitur, proclamari faciendum,
Ac Confirmationem Prorogationis hujusmodi, per Nos fiendam, nomine nostro Promittendum,
Caeteraque singula, in Praemissis vel circa ea oportuna & necessaria, Exercendum, Faciendum, & Expediendum,
Vobis Tribus, & Duobus vestrûm (quorum vos, praefate Thoma, unum esse volumus) Tenore Praesentium, speciale Mandatum, ac plenam & liberam concedimus Facultatem;
Promittimus, insuper, bonâ fide, & in verbo regio, Nos Ratum, Gratum, & Firmum habituros quicquid vos Tres, vel Duo vestrûm (quorum vos praefate Thoma unum esse volumus) feceritis, seu secerint in Praemissis.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium xviii. die Januarii.
Per ipsum Regem.
Jan. 18. Promise of Charles duke of Orleans, John duke of Bourbon, and two others, for the return of lord Ralph Gaucourt, who is sent to France to treat for peace. Pontefract.
O. ix. 423. H. iv. p. ii. 188.
Promissiones & Juramenta Ducum Aurelianensis & Bourbonensis, & Johannes de Mangre, pro Domino de Gaucourt, super Licentia ei concessa Redeundi in Franciam.
An. 4. H. 5. Ex Autogr.
Universis Christi Fidelibus, praesentes Literas inspecturis, Karolus Aureleanensis, & Johannes Bourbonensis, Duces, ac Johannes de Mangre, dictus Bouciquaut, Mareschallus Franciae, & Johannes Dominus d'Estouteville, Salutem in Domino, & praesentibus fidem indubiam adhibere.
Cùm, Serenissimus Princeps, Henricus, Dei gratiâ, Rex Angliae, ad magnam nostram Instantiam, & pro utilitate nostra specialiter procuranda, gratiosè concesserit Domino Radulpho Gaucourt Militi Licentiam specialem ad Regnum Franciae redeundi, & ibidem per certum tempus remanendi,
Ad Procurandum Bonum Pacis finalis inter Regna Franciae & Angliae, ac Communicandum & Tractandum, cum Consanguineis & Amicis nostris, de viis & modis quibus commodeùs & celeryùs liberari possemus de Captivitate, qua modo detenti sumus, necnon ad Ordinandum & Concludendum, cum Parentibus, Consanguineis, & Amicis suis, modum & formam, per quos etiam ipse utiliùs & celeryùs exui posset de Captivitate, qua consimile detinetur,
Ita tamen quòd idem Radulphus, citra ultimam diem Mensis Martii proximò futuri, in Angliam & in Potestatem praefati Regis de facto revertatur,
Et quòd, ad hoc efficaciter adimplendum, ante Recessum suum de Anglia, dicto Regi Securitatem praestiterit sufficientem,
Nos,
Desiderantes foelicem & festinum Transitum dicti Radulphi in Regnum Franciae, non solum pro Bono Pacis promovendo, sed etiam pro nostra Liberatione efficacyùs pertractanda,
Promittimus, fide mediâ, & Juramus, remotis dolo & fraude quibuscumque, Nos facturos & curaturos quòd idem Radulphus, citra ultimum diem Martii supradictum, in Angliam & in Potestatem praefati Regis realiter & de facto revertetur; nisi Mors naturalis interim, sine sua culpa, ipsum substraxerit ab hac luce:
Et, si praefatus Radulphus, citra ultimum diem Martii praedictum, in Angliam & Potestatem praefati Regis reversus non fuerit, Obligamus Nos & Corpora nostra, conjunctim & divisim, ad Remanendum in Potestate ipsius Regis quousque dictus Radulphus in Potestatem praefati Regis realiter & de facto redierit; nisi aliter cum eodem Rege de suo beneplacito in hac parte poterimus concordare:
Renunciamus, insuper, & quilibet nostrûm renunciat, per Praesentes, cuicumque Exceptioni doli mali, ex injusta Causa, vel non liberè, aut per metum vel fraudem celebrati Contractûs, plus dictum, & minus Scriptum, vel e contra: ac Juri dicenti generalem Renunciationem non valere nisi tantummodo in expressis; &, generaliter, cuicunque alteri Exceptioni Juris vel Facti, quam Nos, vel aliquis nostrûm, aut quivis alius, nomine nostro, vel alicujus nostrûm, dicere, proponere, vel allegare possemus, vel posset, per quam effectus Obligationis nostrae praedictae, aut Restitutionis ipsius Radulphi, vel aliqua, ut praemittitur, per Nos implenda, differri vel retardari possent, aut alias quomodolibet impediri.
Facimus, insuper, Constituimus, & Ordinamus, & quilibet nostrûm Facit, Constituit, & Ordinat, Guillielmum Cadire nostrum verum Procuratorem, Fa- ctorem, Negotiorum gestorem, & Nuncium specialem;
Dantes & Concedentes eidem Procuratorinostro, ut praemittitur, in solidum, Potestatem generalem, & Mandatum speciale, istam Obligationem nostram in praesentia praefati Regis Renovandi, Nosque, & quemlibet nostrûm, Haeredes, & Executores nostros, ac omnia Bona nostra, mobilia & immobilia, praesentia & futura, secundum Tenorem formam, prout cum praefato Rege concordàre poterit, iteratò efficaciter obligandi:
Et Promittimus, Fide mediâ, Nos Ratum, Gratum, & Firmum perpetuò habituros quidquid dictus Procurator noster fecerit in Praemissis, nec Ipsum, aut Potestatem ei per Nos Attributam, Revocabimus sine Scientia & Assensu Regis supradicti.
In quorum omnium Testimonium Praesentibus Signeta nostra apposuimus, & Manibus propriis subscripsimus, apud Pontem fractum Decimo Octavo Die Mensis Januarii, Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, Sextodecimo.
Charles, Gehan, Bouciguant Marescall de Fraunce, Joh. de Stouteville.
Jan. 18. Obligation of the dukes of Orleans and Bourbon in the sum of 43,000 crowns for the return of lord Ralph Gaucourt. Pontefract.
O. ix. 424. H. iv. p. ii. 189.
Eorumdem Ducum Obligatio pecuniaria super praefata Licentia.
An. 4. H. 5. Ex Autogr.
Universis Christi Fidelibus, praesentes Literas inspecturis, Nos, Karolus Aurelianensis, & Johannes Bourbonensis, Duces, Salutem in Domino, & Praesentibus fidem indubiam adhibere.
Cùm, Serenissimus Princeps, Henricus, Dei gratiâ, Rex Angliae, &c. ad magnam nostram Instantiam, & pro utilitate nostra specialiter procuranda, gratiosè concesserit Domino Radulpho Gaucourt Militi Licentiam specialem ad Regnum Franciae Redeundi, & ibidem per certum tempus Remanendi,
Ad Procurandum Bonum Pacis finalis inter Regna Franciae & Angliae, & Communicandum & Tractandum, cum Consanguineis & Amicis nostris, de viis & modis quibus comodiùs & celeryùs liberari possemus de Captivitate, quâ modo detenti sumus, necnon ad Ordinandum & Concludendum, cum Parentibus, Consanguineis, & Amicis suis, Modum & Formam, per quos etiam ipse utiliùs & celeryùs exui posset de Captivitate, qua consimiliter detinetur,
Ita tamen quòd idem Radulphus, citra ultimum Diem Mensis Martii proximè futuri, in Angliam & in Potestatem praefati Regis revertatur de facto,
Et quòd, ad hoc efficaciter adimplendum, ante Recessum suum de Anglia, dicto Regi Securitatem praestiterit sufficientem,
Nos,
Desiderantes foelicem & festinum Transitum dicti Radulphi in Regnum Franciae, non solum pro Bono Pacis procurando, sed etiam pro nostra Liberatione efficacyùs pertractanda,
Promittimus, fide mediâ, & Juramus, remotis dolo & fraude quibuscunque, Nos sacturos & curaturos quòd idem Radulphus, citra ultimum diem Mensis Martii, in Angliam & in Potestatem praefati Regis realiter & de facto revertetur; nisi Mors naturalis interim, sine sua culpa, ipsum substraxerit ab hac Luce.
Et, insuper, Obligamus Nos & utrumque nostrûm per Se & in Solidum, Haeredes, Executores nostros, & utriusque nostrûm ac omnia Bona nostra, mobilia & immobilia, praesentia & futura, ad Solvendum Quadraginta Millia Scutorum Auri; quorum semper Duo valent Unum Nobole Anglicanum,
Et dictam Summam realiter Promittimus praefato Regi, Commissariis, vel Assigntis suis, Londoniae, die primo Mensis Maii proximè futuro, si praefatus Radulphus, citra diem ultimum Martii praedictum, in Angliam & Potestatem praefati Regis realiter & defacto reversus nunc fuerit; nisi Mors naturalis interim, sine sua culpa, ipsum Substraxerit ab hac Luce.
Et ad praemissa omnia & singula fideliter adimplenda, quatenus Nos aut alterum nostrûm concernunt, Obligamus Nos, conjunctim, & divisim, & utrumque nostrûm per Se & in solidum, Haeredes, & Executores nostros, & utriusque nostrûm, ac omnia nostra Bona, mobilia & immobilia, praesentia & futura, & Submittimus Nos & utrumque nostrûm per Se, & in solidum, in hac parte Jurisdictioni & Cohercioni Cantuariensis & Eborum Archiepisco- porum, necnon Dominorum, Wintoniensis, Dunelmonensis, Episcoporum, pro tempore existentium, & alterius cujuscunque Ordinarii, in Romana Curia vel in Anglia Existentis.
Volumusque & Concedimus, ac Vult & Concedit urerque nostrûm, ut Archiepiscopi & Ordinarii supradicti, & eorumdem quilibet etiam solus & in solidum, possint, & possit, Nos, & utrumque nostrûm, ad Perficiendum & Complendum omnia & singula supradicta, quatenus nos concernunt, constringere, compellere, & artare per Censuras Ecclesiasticas (videlicet) Sententias Excommunicationis majoris, Suspensionis, & Interdicti, aliaque Juris remedia, quaecumque, in hac parte necessaria vel oportuna:
Renunciamus insuper, & uterque nostrûm Renunciat, per Praesentes, cuicumque Exceptioni doli mali, non numeratae Pecuniae, ex injustâ Causâ, vel non liberè, aut per Metum vel Fraudem celebrati Contractûs, plus dictum, & minus scriptum, vel è contra; ac Juri dicenti generalem Renunciationem non valere nisi tantummodo in expressis & generaliter cuicumque alteri Exceptioni Juris vel Facti, quam Nos, vel alter nostrûm aut aliquis alius nomine nostro, vel allegare possemus, vel posset, per quam effectus Obligationis nostrae jam dictae, aut Restitutionis ipsius Radulphi, vel aliqua, ut praemittitur, per nos implenda, deferri vel retardari possent, aut aliàs quomodolibet impediri.
In quorum omnium Testimonium Praesentibus Sigilla nostra apposuimus, & manibus propriis subscripsimus apud Pontem fractum Decimo Octavo Die Mensis Januarii, Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, Sextodecimo.
Jan. 25. Licence to Raoul de Gaucourt, the K.'s prisoner, to go to France. Westm.
O. ix. 425. H. iv. p. ii. 179.
Licentiae, praedicto Gaucourt, transeundi versus Partes suas proprias, concessae, Notificatio.
An. 4. H. 5. Franc. 4. H. 5. m. 7.
Rex, universis & singulis Admirallis &c. ad quos &c. Salutem.
Sciatis quod, de Gratiâ nostrâ speciali, Concessimus & Licentiam Dedimus Raoul de Gaucourt, Chivaler de Franciâ, Prisonario nostro, quod ipse, in quocumque Portu Regni nostri Angliae sibi placuerit, versus partes suas proprias liberè transire possit;
Et ideo vobis Mandamus quòd ipsum Raoul, unà cum, Rebus, & Hernesiis suis, versus partes suas praedictas, in hujusmodi Portu, liberè & absque impedimento aliquo, transire permittatis:
Eidemque Raoul, in proximo Reditu suo, de dictis partibus suis, in Regnum nostrum praedictum, in quocumque Portu ejusdem Regni nostri applicuerit, pro salvâ Conductione ipsius Raoul penes praesentiam nostram, Intendentes sitis & Auxiliantes, prout decet.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium vicesimo quinto die Januarii.
Per ipsum Regem.
Replies of T. bp. of Durham, the earls of Northumberland and Westmoreland, and H. Fitz Hugh to certain articles proposed by the K. concerning the return to France of the duke of Bourbon and lord de Gaucourt.
O. ix. 425. H. iv. p. ii. 115.
Responsiones ad Articulos, super Reditum Ducis de Bourbonn & Domini de Gaucourt in Franciam, a Rege propositos.
An. 4. H. 5. Ex Bibl. Cot. Caligula D. 5.
Plaise au Roy notre Sovereign Seigneur, Savoir que Nous, voz Treshumbles Soubgiz, T. Evesque de Duresine, H. Conte de Northumbre, R. Conte de Westmerland, & H. Filz Hugh vôtre Tresorer & Chamberlein, veuz avons les Articles, les quelles il vous a plieu escrier, touchant l'Aille de Duc de Bourbonn & de Gaucourt as parties par dela, pour procurer & inducer les moiens de la Paix d'entre les Roialmes d'Engleterre & de France.
Et Primerment, touchant le dit Gaucourt, pour le quel les Ducs d'Orliens & de Bourbonn se ont offiert de luy Plegger, sur Payn de Paier xl M. Escuz, si le dit Gaucourt ne entre au Jour a Luy a Assigner, si par Mort naturelle il ne soit Empeschez:
Et coment il vous a semble que vous ne doiez recurre les diz Ducs Obligez pour nulle tielle Somme, Considerant q'ilz sount voz Prisoners; &, pour ce, on leur purra compeller de Paier, pour leur Finance, tout ce q'ils purront Paier:
Et, pour tant Escript avez, que s'il nous semble expedient, que le dit Gaucourt, pour les susdictes Causes, se Transportera par dela, il vous a semble, pour la meilleur Seurte de son Retour, que les Diz Ducs & autres Seigneures, voz Prisoners, luy doient Plegger; & que le dit Gaucourt doit Assurer de Retourner au Terme que luy serra Assignez.
Sur ceste Matiere, tres Sovereign Seigneur (sauvant toudiz vôtre tressaige Discretion) il Nous semble que, s'aucun Traictie de la susdicte Paix serroit en acune Maniere commencez, il faut que soit trouvez aucun Solicitour: &, pour ce que les susdiz Ducs ont espoir, comme ils dient, que, si le dit Gaucourt va par dela, il y purra procurer & Inducer aucuns moiens de la susdicte Paix, & autres Choses que purront tourner a vôtre Plaisir; il semble bon que le dit Gaucourt y va, sur sa Asseurance, en bonne Forme, q'il retournera au Terme a luy a limiter; & que les diz Ducs luy Pleggent sur la Somme de xl M. Escuz; car il semble as aucuns Clercs, de cestes Cousties, que ceserroit la meilleur Seurte que Plegger le dit Gaucourt sanz Somme;
Et de ce, tres Souvereign Seigneur, purrez aviser par Clercs entour vous, & en faire certifier en toute hast a l'Evesque de Duresme, qui, pour vaquier a la dicte Matiere, serra a vôtre Chastiel de Pontfreit la Samady prouchain, si Dieu plest;
Secondement, touchant le susdit Duc de Bourbonn, qui par sa Lettre Escript vous a que, s'il vous plerra que ycellui Duc se Transportera par dela, pour les susdictes Causes, il voet mettre en Hostage ses Deux Filz, & autres Seigneurs espicifiez en sa dicte Lettre, a devenir Hostages sur leur Fies; &, outre ce, vorroit le dit Duc donner Marchantz, Respondentz pour la Somme de CCM. Escuz, que le dit Duc Retournera au Jour que luy serra Assignez, si par Mort naturele il ne soit empeschez.
Sur la quelle Matiere, Tres Soverein Seigneur, il nous a semble que, si le dit Duc soy doit Transporter par dela, il doit mettre les diz Hostages par Manere que dessus, &, outre ce, doit le dit Duc trouver Marchantz pour la Somme de CC. XL. Mille Escuz: Et aussi que les diz Hostages demourent as Coustages du dit Duc, ou a leurs propres Coustages; &, s'il avenoit que, devant son dit Retour, le dit Duc de Bourbonn aloit de vie a trespassement, par Mort naturelle, que les susditz Hostages doient estre deliverez, Paiant Primerment pour les Coustages de l'avant dit Duc, pour le Temps q'il a este vôtre Prisoner.
Et, oultrece Tres Sovereign Seigneur, il vous a semble que, pour son Retour, le dit Duc doit estre Asseurez & Obligiez en meilleur Manere que purra estre devisez:
Et, ou Cas que ceste Matiere prist delay, vous ne vorriez, par ceste Traictie, estre tenuz que le dit Duc serroit seur a passer; mes voudriez que, a tout Temps, devant que le dit Duc averoit baille Hostages & Respondentz, par Manere quedessus, Vous, Tressouverain Seigneur, pour Causes que purroient survenir, purroiez deliberer si le dit Duc de Bourbonn passeroit ou nemy.
Sur ceste Matiere, Tres Sovereign Seigneur, il nous a semble expedient que, si le dit Duc, pour les susdictes Causes, passera par de la, il, devant seu Departir, doit baillier les susdiz Hostages par Manere que dessus, & Marchantz respondentz a la susdicte Somme de CC. XL. Mil. Escuz, si a ce le dit Duc purra estre enducez; & que les diz Hostages demourent a ses Costages,ou a leurs propres; &, en Cas de Mort naturele du dit Duc, les diz Hostages demoergent pour ses Costages, pour la temps q'il a este Prisoner.
Mes que vous, Tres Souvereign Seigneur, jusques au Temps que les diz Hostages & Marchantz Respondentz serroient bailliez, par Manere que dessus, purriez deliberer si le susait Duc passeroit ou nemy (avant toudiz vôtre tressaige & meilleur Avys) il nous semble que en tiel Cas, le dit Duc purroit estre mis a grandz Costages en fesant venir ses diz Hostages, & en fesant procurer & ordenner les susdiz Marchantz Respondentz, sanz estre seur que la dicte Matiere doit sortir Effect; &, pour tant (parlant toudiz oue due Reverence) il nous a semble que au dit Duc soit Assignez un certein Terme (comme a la My Marche prouchain, ou a darein Jour d'icel, s'il vous plerra) & que, si, dedeins icel Temps, les susdiz Hosta- ges & Marchantz Respondentz, & autres Seurtes feussent baillas par Manere que dessus, adonques cest Traictie ovec le dit Duc sortist effect: dont vous plaise Deliberer & Commander voz Plaisirs,
Jan. 25. The K.'s secret instructions to sir John Tiptoft, his ambassador to the K. of the Romans; he informs him that the duke of Orleans will recognise him as K. of France, but wishes it to be kept secret from all men but the Emperor. In English Latin.
O. ix. 427. H. iv. p. ii. 190.
De Secreto, super Colloquio, cum Duce de Burbon habito, soli Imperatori Communicando.
An. 4. H. 5. Caligula D. 5. Ex Bibl. Col.
Tiptoft,
I Charge yow, by the Feith that ye owe to me, that ye kepe this Matere, her after Writen, from al Men secre save from my Brother Th'Emperor owne Persone; that never Creature have Wittyng thereof, withowt myn especial Commandement, of myn owne Mouthe, or els Writen with myn owne Hand, and Seely'd with my Signet:
Kepeth this Charge, as ye will Kepe al that Ye may forfet to Me.
Also, I wol that Ye say to my Brother, atte begynnyng, or ye Open the Matere, that the grete Trust and Love, that I have to hym (as he proeveth me grete cause) maketh me to let hym have Knowyng of oon of the secreest things that Touchis me, to that Entent that I wol nothyng do but that he shall have sul Knowyng therof: And also that I trust so muche yn his Secreces, that this, that ye shal sey hym, shall be secret, as for hym, from al erthly Cretures; And so I require hym that hit may be, as my Trust is yn hym.
And, when he wil say that he will kepe her yn Secre, ye shal sey hym,
Furst how that the Lords, that been my Prisoners, han often, as ye Tiptoft herde or ye went, spoken to me of Tretees of Pees; but when hit came to the Conclusion, it was to noone other Ende but allonely for thaire Deliverance: to the whiche I wolde not have Assent; ne to suche Thyngs as they spaken of as for Tretee, sor hit was but for Delay of my Voyage, to the which I wolde not Assent as ye know Tiptoft.
And then they asked me, and Desired that I wolde aske of hem what I wolde Desire; and they wolde yeve me by Avys, such an Awnswer (savyng thaire Worshipps) as should gre Me,
And then I askyd hem that they shoulde knowe me (as of right hem ought) for thaire Soveraign Lord; And of that hit was faide, by the Duc of Orliens, in Name of Thym al, that therto may myght ne cowth non Answer;
And so Departes as then.
And aftir the Duc de Burbon desired to speak with me; and so he dyd: And thees weren hys Words yn Substance that Folowen; savyng that he spak French.
My Lord,
Seth God sent us ynto your Hands, ther hath been many Wayes Meved And for the most Partie, at all Tyme, yehave Desiryd that we shuld knowyow for Ryght wise kyng of France, seyng that yowre Ryght is grete; wherfor many of us, or this, han sent ynto France, to sech and to have more ful Knowyng of your Ryght then any of us hadde before our takyng: And, of Trowth, herof we had more Knowyng then we had ever before; And, for my self, I dare wel say, for I know more than ever I dyd of youre Right.
Also, My Lorde, I have herde yow Desire to have certayn Lordeshippes and Londs
&c. as spoken by yow and by youre Subzgitz; And, yf, yemyght have thoo, that, atte reverence of God, &c. And for the Goode of Pees, ye wolde freely of youre Wil Renons the right, ye have now in the Corone of France to hym that now occupieth bit, and to his Heris, as Forme moste be made on both the Sydes: The which I, Duc of Burbon, thenketh as for your Partie, a grete and reasonable Profre; that ought not to be Denyed by hym, that ye Name youre Adversary.
And Tiptoft, ye shal understande that the Lands been, named by hym also, moche as is Comprehendyd withyn the Grete Pees, yn the Forme as they bethereyn Comprehendyd And Harefleu, with as much of Normandie that lithe next to it, as I wol agree me; And al holden yn the Forme as the Pees maketh mention.
Wherfor, the foresaide Duc desired of me that I wolde yeve him leve, up- on such Seurtee as I wolde seme resonable, to go ynto France yn Name of all his Felawes, whereto he saide he supposeth to bryng hem: And so he hath; For they al have desired that he may go for hem al, to meve myn Adversary, desire him and require hym, that he deliver me the Lands that I ask, and yn the same wise as I aske hem; saying hym that, as his Trewe Men, hem thenketh, that he oght to do hit.
And these wer the Words that the Duc behyght me,
If hit be full graunted at my next Commyng ynto France this Yere, with Godds Grace, to resceive hem;
And, if hit were Denyed by myn Adversarie, Then said the Duc thus,
My Lorde,
If this be denyed by Your Adversaire we have acquit us, And yn especial I Duc of Bourbon, And then I shalhaste me to yow, so that I shall kepe the 5 Day by Yer set; seteyn yn the meen Tyme all my Castels and Strenghes yn such Governance, as I shal be sure to have hem when me lust; and I comen ynto youre Presence, as with Godds Grace I wol not fayle, Ibebete yow, by the Trewth of my Body, to do yow Homage as to my Soveraign Lorde rightwise Kyng of France; And I shal shew youre Right so clere to al Men that hit shall wel be knowen that I do but as me oght; and that he, that doeth not the same as I shal, doth ayeins his Worship; Beseechyng yow (My Lorde) that this he kept secree to my Commyng ayeiu, forelshit weretome, ther beyng, to grete a Peril.
Whereupon I have Grantyd hym Leve to go, yn the Wise as ys before Writen, for al his Felawes that been my prisoners, not wittyng to noon of hem of this Matere, save to the Duc hymself; nor also ther ne is no Personne, yn this Lande, save Derham and I that is knowyng herof,
And ye shal say to my Brother, that me thought this profre so resonable, that I oght in no wise have Denyed hit hym; And also he told me, that he supposed, that mo, that been here, wol do the same, But that I knowe not of certain.
As of the Tyme of the Ducs goyng, hit shal be al sone as his Seurte is redy Commen; which Seurte I sende to yow, and to all youre Felawes, Writen, as ye may see more pleynly; but of his Commyng ther nys as yit no Day set; when ther is I shal sende my Brother Worde, And how I procede yn this Matere and yn all other.
Also, ye shal pray my Brother that he suppose not that for any Tretee, that they wol make, that I wol leve my Voyage, with Godds Grace; for sekirly, with his Mercy, I shall not faile, but fully holde such Purpos, And yn the same Wise as I have sent hym Word by yow.
Also thanketh hym of the Frendely Letter that he sent, one among all other by Diprant; whereby that I have Conceyved the Brothers Assistence, that I trust to have of Hym.
And, Tiptost, as touching this Matere of the Duc of Burbon, if ye thenke that ye kan not say this redely to Th'Emperor, I wol that ye take Maistre Phelip a Letter that ys Closyd heryn, And is of Credence; by the which Credence I wol that ye make Maistre Phelip to swere on a Booke, and in verbo Sacerdotis, that he shal never discover this Matere, withowte my special Leve; as ys above Writen of youre self.
And, for any thyng, Pray hertly my Brother that, yn no wife, he discover not this, no more to any of myn owne Men, then to any other Man.
Also I wol, that and hit happen that ye be departed from my Brother Th'Emperor or this Com to yow, that yow go ayein to hym; yn alwise sendyng to me by Hartank, if ther be any thyng that asketh haste; And yn especial, whedir my Brother is accorded to that Matere, that ye went for, or no?
And, for the secreness of this Matere, I have writen this Instruction wyth myn owne Hande, and seled hit with my Signet of th'Egle, the 25 Day of Januar, that is the Day of Conversion of St. Paule.
Eadem Latine.
Tiptoft,
Te jubeo, per Fidem quam mihi debes, quòd haec quae infrascripta sunt, ab omnibus Hominibus, praeterquam ab ip sa persona Fratris mei Imperatoris, secreta teneas; Ita quòd nemo Mortalium quicquam inde sciat, absque Mandato meo speciali, Ore proprio, vel Manu propriâ scripto, & cum Signeto meo Sigillato.
Hoc Mandatum teneas sic uti omne quod mihi Forisfacere poteris tenere velis.
Etiam Volo ut fratri meo dicas, in Principio, priusquam ad Rem aperiendam procedas, quòd magna Fiducia & Dilectio, quas ad ipsum gero (unde exhibet bene magnam Causam) inducunt me ad ipsius Notitiam exponere unum de Secretissimis quae me tangunt, eâ Intentione quòd nihil ipse faciam quin ille plenam inde habeat Cognitionem: Ac etiam, quòd tantum ipsi confido in Secretis servandis, quod haec, quae dixeris ei, secreta erunt, quoad ipsum, ab omni terrestri Creatura; Et sic ut maneat ipsumpeto, sicutin ipso mea fides est.
Et, cum promiserit quod in hoc Secretum servabit, tunc pergas ei dicere
,
Imprimis, quatenus Domini, qui sunt mei Prisonarii, saepius, ut tu, Tiptost, audiisti antequam discesseris, Locuti sunt mihi de Tractatibus Pacis; ast quum ventum est ad Conclusionem, non ad alium Finem nisi tantummodo pro eorum Deliberatione: cui assentire nolui; neque quibusdam abiisdem super Tractatu propositis, nam haec solum erant ad Viagium retar dandum, ad quod Egonollui assentire, ut tu nosti, Tiptost.
Ad tunc petebant, & desiderabant quatenus ipse peterem ab illis quod vellem desiderare; ac illimihi, per avisamentum, talem Responsionem darent (salvis suis Honoribus) quacum bene contentari possim.
Et tunc petebam quatenus vellent (quod de Jure deberent) Agnoscere Me pro Eorum supremo Domino; & dictum fuit, per
Ducem d'Orleans, in nomine singulorum, quod ad hoc nec possint neque debent Respondere;
Et sic Decedebant pro tunc.
Et postea
Dux Burboniae desiderabat Colloquium mecum habere; & habuit: & haec, quae sequuntur, Substantiâ tenus, erant ejus verba; salvo quod Gallice Locutus est,
Mi Domine,
Exquo Deus tradidit Nos in Manus vestras, multae tentatae sunt Viae pro Bono Pacis, &, pro maxima parte, omni tempore, vos desiderastis quòd Nos agnosceremus vos de Jure pro Rege Franciae; asserentes Jus vestrum esse grave: Proinde Multi Nostrûm, ante haec, misimus in Franciam, ad requirendum & obtinendum de Jure vestro perceptionem pleniorem, quàm aliquis Nostrûm habuimus ante nostram Captionem: Et, re verâ, habuimus inde plus Scientiae quàm unquam antea; ac, pro Meipso, audeo bene dicere, quod plus nunc scio, quàm unquam antea, de Vestro Jure.
Insuper (Mi Domine) audivi quod desideratis habere certa Dominia & Terras &c. de quibus dictum est à vobis & Subditis vestris, per vos & Subditos vestros, quatenus si ista optinere possitis ob reverentiam Dei &c. ac pro Bono Pacis, vos libere & sponte Renunciaretis Juri, quod habetis nunc in Corona Franciae, ei qui nunc eam occupat, & Haeredibus suis, sub forma ex utraque parte concipienda: Quod Ego, Dux de Burbon, Opinor ex parte vestra esse Oblatum magnum & rationabile; quod minimè debet recusari ab eo, quem nuncupatis vestrum Adversarium.
Et, Tiptost, intelligendum est quòd Terrae, per ipsum nominatae, sunt quae in Magna Pace Comprehenduntur, sub forma prout in ea comprehenduntur, & Harefleu, cum Parte Normaniae, quae ad illam proxima jacet, de quacontentemur; ac omnia tenenda sub forma quatenus (dicta) Pax facit Mentionem.
Propterea
, praefatus Dux desider abat quatenus vellem ipsi dare Licentiam, sub tali Securitate quae mihi rationabilis videretur, proficiscendi in Franciam in nomine omnium Sociorum suorum, ad quod, ut dixit, supponit seillos inducere posse: & hoc factum est; nam illi omnes desideraverunt quod ille eat, pro illis omnibus, ad movendum Adversarium meum, ad eum desiderandum, & eum requirendu quod tradat mihi Terras quas Peto, & sub eodem modo quo illas Peto; Dicendo quod, ut ejus veri Ligei Homines, Illi opinantur quod ille hoc facere debet.
Et haec crant verba quae Dux mihi promisit.
Si ad plenum Concederentur, quod ipse, in proximo Viagio in Franciam hoc anno, cum Dei gratia illas reciperem:
Et, si recusarentur per Adversarium meum, tunc dixit
Dux sic,
Mi Domine,
Si hoc Recusatum sit per Adversarium vestrum, Nos nos acquietavimus; in speciali Ego Dux de Burbon; & tunc ego festinabo ad vos, ita quòd ego Servabo v. diem appunctuatum; ponendo interim omnia mea Castella & Fortalitia sub tali Regimine, quòd sim securus habendi illa quandocumque lubet; &, cùm venero in vestram Praesentiam, ut, cum Dei gratia, non defuero, Promitto, per veritatem Corporis mei, facere Homagium vobis, ut meo supremo Domino, de Jure Regi Franciae; ac monstrabo Jus vestrum omnibus Hominibus tam clarum ut bene sit notum me non facere nisi quod facere debeo; & quicunque non facit idem quòd ego faciam, facit contra suum Honorem, obsecrando vos, Mi Domine, quòd hoc servetur Secretum usque ad Reditum meum, aliter foret mihi, ibi existenti, nimio Periculum.
Superinde concessi ei Licentiam Eundi, modo suprascripto, pro omnibus suis Sociis, qui sunt Prisonarii mei, nemine eorum de ista Materia quicquam cognoscente, praeter ipsum Ducem; neque etiam est aliqua Persona, in ista Terra, quae de hac Re quicquam sciunt praeter Derham & Meipsum.
Dicas etiam meo Fratri, quod videbantur Mihi ista Oblata adeo rationabilia, quod minime debui ista illi denegasse; Narravit etiam, quod supponebat, quod plures, quihic sunt, idem facerent, sed id non scio de certo.
Quoad tempus Eundi
, pro Duce, iderittam cito quam ejus Securitates praesto venerint; quas Securitates mitto Vobis, & Sociis vestris omnibus, scriptas, ut videatis clarius; sed de Reditu ejus nulla adhuc Dies appunctuata est; Sed, cum erit, mittam inde Fratrimeo Notitiam, & quomodo procedo in hoc Negotio & in omnibus aliis.
Item, precaberis Fratrem meum ut non Supponat, propter aliquem Tractatum, per eos faciendum, quod desistam à Viagio meo, cum Dei gratia: nam pro certo, cum ejus misericordia, non defuero, sed ad plenum Prosequar tale Propositum, ac in eodem modo quo Ipsi per vos Notitiam dedi.
Dabis etiam Illi gratias pro Literis Amicabilibus quas ad me misit, unam inter alias per
Diprant; unde concepi Fraternalem Assistentiam, quam ab ipso habere confido.
Etiam
, Tiptoft, quoad istam Materiam Ducis de Burbonia, si putes quod haec non potes commode exponere Imperatori, volo quod capias pro Magistro Philippo Literam hic inclusam, & quae est de Credentia; per quam Credentiam volo quod facias Magistrum Philippum Jurare, super Librum, & in Verbo Sacerdotis, quod nunquam Revelabit, absque mea speciali Licentia; prout suprascriptum est de teipso.
Et, ante omnia, Instantissime supplica Fratrem nostrum quod, nullo modo, ista detegat, non Magis Hominum meorum alicui, quam alteri cuicumque Homini.
Voloetiam, quod sicontigerit quoddecesseris a meo Fratre
Imperatore antequam haec Litera ad te perveniat, quod statim ad eum redeas; semper ad me mittendo per Hartank, si quid sit quod festinationem postulet; Et, specialiter, utrum Frater meus consentit ad istam Materiam, pro qua ivisti, nec ne?
Et, pro Secreto hujus Negotii hanc Instructionem Scripsi propriâ meâ Manu, & cum meo Signeto de Aquila, Sigillavi
, 25 Januarii, quae Dies est Conversionis Sancti Pauli.
Jan. 25. The K. orders the seneschal of Aquitain and the constable of Bourdeaux to allow Mary de Montaut, wife of John lord Gramont, heiress of Auger de Montaut, lord of Mucidan to enjoy her hereditary rights. Westm.
O. ix. 430. H. iv. p. ii. 191.
Super Concessionibus in Aquitania.
An. 4. H. 5. Vasc. 4. H. 5. m. 11.
Rex, Senescallo suo Aquitanniae, ac Constabulario nostro Burdegaliae, qui nunc sunt, vel qui pro tempore fuerint, & eorum Locatenentibus, necnon Cancellario nostro Burdegaliae, ac aliis Officiariis & Ministris nostris ibidem, Salutem.
Cùm Progenitores nostri, per Literas suas Patentes, quas Confirmavimus, assignaverint & tradiderint Augerio de Monte alto, nuper Domino de Muyssidano Militi, Haeredibus, & Assignatis suis, Castrum & Castellaniam de Blavia, cum suis Juribus, Pertinentiis, & Emolumentis, ac Redditibus, Homagiis, & Proficuis universis, ad dictum Castrum & Castellaniam pertinentibus, & pertinere debentibus quoquo Modo, quoad usque dicto Augerio de Castro, Terris & Redditibus, in aliquo alio Loco competenti, infra Ducatum nostrum Aquitanniae, ad valorem Mille Librarum, bonae Monetae, Annui Redditûs (computato uno Sterlingo pro Quinque Denariis bonorum Burdegaliae) cum consimili Jurisdictione alta & bassa, mero ac mixto Imperio & aliis Proficuis & Emolumentis, sicut ad Castrum & Locum de Genssaco dinoscebatur pertinere, debite fecissent provideri; Superioritate, Resorto, & Homagio, super Domino, Castro, & Castellania, ac in aliis salvis Juribus Regiis, ac quibuscumque alienis,
Promiserit enim dictus Dominus de Muyssidano praefatis Progenitoribus nostris quòd eis, aut Senescallo Vasconiae, aut Constabulario Burdegaliae, pro tempore existentibus, factâ sibi Assignatione de dictis Mille Libris, bonae Monetae, in aliquo alio Loco competenti, infra Ducatum praedictum, modo & forma superius expressatis, quòd, ad dictorum Progenitorum nostrorum, aut dictorum Senescalli aut Constabularii, aut alterius regii Officiarii & Ministri, super haec debitam Potestatem habentium, Instantiam & Requestum, dicta Castrum & Castellaniam de Blavia, & alia Officia, & Redditus, sibi assignata (videlicet) Officium Gaugeti, & Officium Turragii & Portagii Castri regii Burdegaliae, & alia.
De quorum Redditibus, Exitibus, & Proventibus, Proficuis, & Emolumentis iidem Progenitores nostri dictas Mille Libras Annuas duxerant assignandas, quoad usque Mille Librae bonae Monetae Annui Redditûs, in loco competenti, eidem forent assignatae,
Traderet, Redderet, & Restitueret, ac Tradi, Liberari, & Restitui indilate faceret, Statu nec Juribus in aliquo diminutis,
Voluerint etiam & Concesserint dicti Progenitores nostri, pro Se, & Haeredibus suis, quod praefatus Augerius haberet & teneret dicta Castrum & Castellaniam de Blavia, ac omnia alia sibi sic assignata, cum suis Juribus & Pertinentiis universis, pro Se, Haeredibus & Assignatis suis juxta Tenorem Literarum inde confectarum, prout in literis & Confirmatione praedictis plenius continetur,
Vobis Mandamus quòd, dilectam Nobis, Mariam de Montaut, Dominam de Muyssidano & de Blavia, Uxorem, dilecti & fidelis nostri, Johannis Domini de Gramont & de Cama & Consanguineam & Haeredem praefati Augerii, ac ipsum Johannem, aut eorum Attornatos, sive Deputatos, dicta Officia Gaugeti, Turragii, & Portagii, unà cum Proventibus, Proficuis, & Emolumentis eorumdem, habere, exercere, & occupare permittatis, juxta Tenorem Literarum & Confirmationis praedictarum,
Ipsos, contra Tenorem earumdem, non molestantes in aliquo seu gravantes; salvo semper Jure nostro, & aliis quibuslibet Jure suo, quibus, per praedictam nostram Confirmationem, nullum volumus praejudicium generari.
Teste Rege apud Westmonasterium xxiv die Januarii.
Jan. 26. Power for Sir John Seint John, mayor of Bourdeaux, John Stokes, and John Hulle to renew the treaty with the K. of Castile. Westm.
O. ix. 431. H. iv. p. ii. 191.
De Ambassiatoribus, ad Regem Castellae & Legionis transmissis, super Alligantiis, olim initis, firmandis, vel renovandis.
An. 4. H. 5. Franc. 4. H. 5. m. 5.
Rex, dilecto & fideli suo, Johanni Seint John, Militi majori Civitatis nostrae Burdegaliae, Johanni Stokes Legum Doctori, & Johanni Hulle Armigero, Salutem,
Pacis Auctor & Amator, Dominus noster Jhesus Christus, ut rupta Pacis Foedera reformaret, à Summis ad yma descendens, Pacem Hominibus bonae voluntatis in suo primo Adventu per Angelum nunciavit, in sua Conversatione eandem exemplariter docuit, verbaliter suis indixit, ac, quasi per viam Testamenti, Gregi suo ultimate reliquit; sicque & alios signanter ostendit quàm bonum foret & jocundum in Pacis unitate manere, quamquam sibi displicens ab eâdem injuste recedere.
Nos igitur,
Hiis & aliis rationabilibus de causis moti, cum omnibus, quatenus nobis possibile foret, & maximè cum nostris Consanguineis quibuscumque (inter quos, natura naturans, ipse Deus naturale Foedus instituit) Pacem habere volentes,
Non solum ad ipsum naturale Foedus inter Nos &, Serenissimum Principem, Praecarissimumque Consanguineum nostrum, Regem Castellae & Legionis, sed etiam ad Pacis & Unitatis Alligantias, inter, recolendae memoriae, Henricum quondam Regem Angliae, Progenitorem nostrum, ex unâ, ac Alfonsum, tunc Regem Castellae & Legionis, parte ex alterâ, pro Se, & Haeredibus, Regnis, Terris, Dominiis, Vasallis, & Subditis utriusque, initas, firmatas, & juratas, &, ad perpetuam rei Memoriam, suis Magnis sigillis sigillatas, nostrae Conscientiae & naturalis Sanguinis intuitum convertentes,
Desiderantesque, in eventum quo ipsa Pacis Foedera inter nos & dictum nostrum carissimum Consanguineum rupta fuerint, nostram Innocentiam Deo & Hominibus esse notam,
Vos, Johannem, Johannem, & Johannem, nostros Ambassiatores & Nuncios Ordinamus, Facimus, & Deputamus,
Dantes & Concedentes vobis Tribus, seu Duobus vestrûm, Potestatem generalem, & Mandatum speciale in partes Ispaniae, & ad praesentiam praefati, carissimi Consanguinei nostri, Regis Caslellae & Legionis moderni vos transportandi,
Ac voluntatem nostram, de & super observatione dictarum Alligantiarum, & etiam Treugarum, inter ipsum, nostrum Consanguineum Regem Castellae ex parte unâ, ac, carissimum Fratrem nostrum, Regem Portugaliae ex aliâ, pro Se, Regnis, Terris, & Dominiis, Vasallis, Subditis, Amicis, & Confoederatis suis initarum & firmatarum, eidem Regi Castellae & Legionis intimandi,
Necnon super eisdem, & aliis quibuscumque Pacis Mediis, pro Nobis & nomine nostro, cum eodem, seu Commissariis suis, Tractandi, Communicandi, & finaliter Concludendi,
Ac easdem Alligantias sive Treugas (si Pars adversa ad hoc se offerat, & vobis videatur expediens) pro parte nostra Firmandi, Roborandi, Approbandi, & Emologandi, seu etiam easdem Alligantias, si opus fuerit, & vobis videatur expediens, Renovandi,
Insuper &, praefatum nostrum Consanguineum, Regem Castellae ad Firmandum, Roborandum, Approbandum, & Emologandum easdem Requirendi,
Omniaque alia & singula Faciendi, Exercendi, & Expediendi, quae in Praemissis, & circa ea, cum suis incidentibus, emergentibus, dependentibus, & connexis, necessaria fuerint, seu etiam quomodolibet oportuna,
Promittentes, bona fide, & in verbo Regio, Nos Ratum, Gratum, & Firmum pro perpetuo habituros quicquid per vos Tres, aut Duos vestrûm, Actum, sive Gestum fuerit, nomine nostro, in Praemissis, & quolibet Praemissorum.
In cujus &c.
Dat. in Palatio Regis Westmonasterii vicesimo sexto die Januarii.
Per ipsum Regem.
Jan. 28. The K. orders Thomas Chaucer his chief butler to deliver 100 tuns of wine, imported for the duke of Bourbon, to the duke's servants. Westm.
O. ix. 432. H. iv. p. ii. 192.
Pro Duce Burboniae.
An. 4. H. 5. Claus. 4. H. 5. m. 10.
Rex, dilecto sibi, Thomae Chaucer, Capitali Pincernae suo, vel ejus Locumtenenti in Portu Civitatis Londoniae, Salutem.
Mandamus vobis quòd Centum Tunas Vini, ad opus Ducis Burboniae Prisonarii nostri, de Licentia nostra, in Regno nostro Angliae adductas, & in Portu praedicto arestatas, eidem Duci, seu ejus Servientibus, aut attornatis, absque aliqua Custuma, Prisa, Subsidio, seu Deverio, nobis inde solvendis seu capiendis, sine dilatione Liberetis; volumus enim vos inde erga Nos exonerari.
Teste Rege apud Westmonasterium vicesimo octavo die Januarii.
Jan. 28. Safe conduct for John Piquet, John Cutart, dean of St. Mary's, Paris, and Robert de Tuleriis, French ambassadors. Westm.
O. ix. 432. H. iv. p. ii. 192.
Pro Ambassiatoribus Franciae.
An. 4. H. 5. Franc. 4. H. 5. m. 7.
Rex, universis & singulis Admirallis, &c. ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quòd,
Cùm Adversarius noster Franciae nobis intimari fecerit, quòd ipse suos Nuncios & Ambassiatores; videlicet,
Johannem Piquet Scutiferum, Magistrum Johannem Cutart Decanum Ecclesiae beatae Mariae Parisius, & Magistrum Robertum de Tuleriis,
Sufficientem Potestatem habentes ex parte sua, pro certis Causis & Materiis, reverentiam Dei & effusionem Sanguinis humani evitandam notoriè concernentibus, mittere proponat & destinare,
Nos, praemissis attentis, qui Pacem inter duo Angliae & Franciae Regna desideramus & optamus,
Volentes pro Securitate & Quiete dictorum Nunciorum & Ambassiatorum praenominatorum, infra Regna, Potestates, & Dominia nostra, ac Triginta Personarum, vel infra, in eorum Comitiva, Equestrium vel Pedestrium, unà cum Duobus Balengariis, seu aliis Navibus Armatis, cum Sexaginta Personis, tam Marinariis, quàm Balistariis, vel aliis Hominibus Guerrae, eorumque Apparatibus & Rebus quibuscumque, ad transfretandum & vehendum dictos Nuncios in Regnum nostrum Angliae, & inde reducendum in Franciam, tam per Terram, quàm per Mare, usque Civitatem nostram Cantuariensem veniendo, providere,
Praenominatos ipsius Adversarii nostri Nuncios & Ambassiatores, unà cum Triginta Personis & infra, ac eorum Equis, Hernesiis, Bonis, & Catallis quibuscumque, necnon dictis Balingariis, vel aliis Navibus Armatis, cum Hominibus superius declaratis, infra Regna nostra, Potestates, & Dominia praedicta, usque Civitatem praedictam, ex Causis praedictis, ut praemittitur, tam per Mare, quàm per Terram, veniendo, ibidem morando, & exinde ad partes suas redeundo, in salvum & securum Conductum nostrum, ac in Protectionem, Tuitionem, & Defensionem nostras speciales, suscepimus & posuimus, suscipimus & ponimus per Praesentes,
Et ideò vobis & cuilibet vestrûm, prout ad eum pertinuerit, Praecipimus & Mandamus, districtiùs injungentes, quatinus ipsos Nuncios & Ambassiatores, unà cum Navigiis & Personis praedictis, & eorum Equis, Hernesiis, Bonis, & Catallis quibuscumque, infra Regna, Potestates, & Dominia nostra praedicta, usque Civitatem praedictam, ex Causis praedictis, veniendo, & in Portubus nostris Marinis, ibique morando, & exinde versus partes suas redeundo, manuteneatis, protegatis, & defendatis,
Non inferentes eisdem, aut eorum alicui, seu, quantum in vobis & quolibet vestrûm est & erit, ab aliis inferri permittentes, Injuriam, Molestiam, Dampnum, Violentiam, Impedimentum aliquod, seu Gravamen, in Corporibus, Navigiis, sive Bonis quibuscumque, ratione Guerrae, Reprisaliae, Intercursûs, seu aliàs quovismodo,
Et, si quid eis vel eorum alicui Forisfactum sive Injuriatum fuerit, in Terra sive in Mari (quod absit) id eis & eorum cuilibet sine dilatione debitè corrigi, restitui, & emendari faciatis;
Proviso, &c. ut in hujusmodi de Conductu Literis.
In cujus &c. usque primum diem Aprilis proximò futurum duraturas.
Teste Rege apud Westmonasterium vicesimo octavo die Januarii.
Per ipsum Regem.