Rymer's Foedera with Syllabus: July-December 1446

Rymer's Foedera Volume 11. Originally published by Apud Joannem Neulme, London, 1739-1745.

This free content was digitised by double rekeying. All rights reserved.

'Rymer's Foedera with Syllabus: July-December 1446', in Rymer's Foedera Volume 11, (London, 1739-1745) pp. 131-149. British History Online https://www.british-history.ac.uk/rymer-foedera/vol11/pp131-149 [accessed 24 April 2024]

July–December 1446

Syllabus Entry Foedera Text
July 1. Grant to John Arnaldini, arch priest of Julhac, of a portion of the great tithes formerly held by the possessors of the castle and town of Gensac. Westm.
O. xi. 131. H. v. p. i. 160.
Pro Archipresbytero de Julhaco.
An. 24. H. 6. Vasc. 24. H. 6. m. 2.
Rex, Senescallo suo Aquitanniae, ac Concilio nostro, & Capitaneo ac Bajulo Villae nostrae de Gensaco, eorumque Locatenentibus, & eorum cuilibet, ac omnibus aliis Officiariis & Ministris nostris, quibus pertinet vel pertinere poterit, Salutem.
Cùm Nos, Duodecimo Die Maii, Anno Regni nostri Vicesimo tertio, ob Reverentiam Dei & Honorem Sancti Petri, ac pro aliis certis Causis Nos in ea parte moventibus, Dederimus & Concesserimus Archiepresbiteratui Ecclesiae Sancti Petri de Julhaco, Basatensis Dioecesis, illam Quintam Partem, cum Dimidia, Magnae Decimae dictae Ecclesiae de Julhaco,
Quas Possessores & Domini Castri & Villae de Gensaco, in Ducatu nostro Aquitanniae, quae sunt de Dominico nostro, percipere consueverunt,
Quaeque, ut dicitur, Valorem annuum Viginti Solidorum Sterlingorum communiter non excedunt,
Habendas & Tenendas eidem Archiepresbiteratui, in puram & perpetuam Eleemosinam, imperpetuùm, prout in Literis nostris Patentibus, indè confectis, pleniùs continetur,
Vobis & cuilibet vestrûm Mandamus quòd Johannem Arnaldini, nunc Archiepresbiterum praedictae Ecclesiae Sancti Petri de Julhaco, in realem & corporalem Possessionem dictae Quintae Partis, cum Dimidia, Magnae Decimae dictae Ecclesiae de Julhaco, nomine ejusdem Ecclesiae, ponatis & inducatis, sue poni & induci faciatis,
Habenda & Tenenda juxta Tenorem Literarum nostrarum praedictarum; ipsum, contra tenorem earumdem, non Molestantes in aliquo sive Gravantes.
Teste Rege apud Westmonasterium, primo die Julii.
July 2. Licence to John cardinal archbp. of York to use his jurisdiction of appointing persons for the collection of the clerical subsidy. Westm.
O. xi. 131. H. v. p. i. 160.
Pro Cardinali & Archiepiscopo Eborum.
An. 24. H. 6. Pat. 24. H. 6. p. 2. m. 5.
Rex omnibus, ad quos &c. Salutem.
Sclatis quòd Nos,
Advertentes quòd,
Licet unusquisque Dioecesanus, cujuscumque Dioecesis Cantuariensis & Eborum Provinciarum, ad Deputandum certas Personas sufficientes, pro quibus respondere voluerit, ad Collectionem Decimae, seu cujuscumque Partis Decimae, seu Subsidii, aut alterius Quotae cujuscumque, Nobis per Clerum cujuslibet Provinciarum praedictarum in Convocatione Cleri illius Concessae, assignare & deputare teneatur,
Nonnullae tamen Personae sufficientes diversarum Dioecesum praedictarum Provinciarum, Onus hujusmodi Collectionis evitare machinantes, Literas nostras Patentes, de exonerando ipsas de hujusmodi Collectione, certis exquisitis coloribus, a Nobis obtinuerunt, & indies obtinere nituntur, non solùm in nostri Dampnum & Dispendium, verùm etiam in aliarum Personarum, Dioecesum illarum, de hujusmodi Collectione minimè exoneratarum, Onerationem frequentiorem ac Dampnum non modicum & Gravamen,
Volentes idcirco Dampno & Dispendio hujusmodi deinceps occurrere, & eisdem, ratione suadente, providere,
Supplicanti Nobis, Venerabili Patri, Johanni Cardinali Titulo Sanctae Balbinae Archiepiscopo Eborum, ex certa nostra scientia, Concessimus, pro se, Successoribusque suis, quòd ipsi, in quacumque Concessione hujusmodi Decimae, seu cujuscumque Partis Decimae, aut alterius Subsidii, seu Quotae cujuscumque, Nobis vel Haeredibus nostris a Praelatis & Clero Eboracensis Provinciae factae seu imposterùm faciendae, liberè & quietè uti & gaudere poterunt & debebunt Jure & Jurisdictione suis in ea parte, absque impedimento nostri, Haeredum, vel Successorum nostrorum,
Et quòd tales Personas Spirituales suae Dioecesis ad Collectionem hujusmodi Decimae, ac Partis Decimae, Subsidii, aut alterius Quotae cujuscumque, infra Dioecesim suam Eborum, de tempore in tempus Levandae, deputent, & Deputatas assignent, ac Nomina hujusmodi Deputatorum seu Deputandorum Thesaurario & Baronibus de Scaccario nostro, & Haeredum nostrorum, qui pro tempore fuerint, certificent, quales eidem Cardinali & nunc Archiepiscopo & Successoribus suis visum erit fore Deputandas & Assignandas; aliquibus Literis Patentibus nostris vel Haeredum nostrorum, cuicumque Personae, sic Certificatae seu Certificandae, de Exo- neratione Collectionis Decimae, ac partis Decimae, Subsidii, & Quotae hujusmodi, exnunc imposterùm faciendis, non obstantibus, nec eidem valituris,
Et quòd Persona illa Spiritualis quaecumque, per dictum Archiepiscopum sive Successores suos praedictos, ad hujusmodi Collectionem infra Dioecesim praedictam faciendum taliter Deputata, Assignata, & Certificata, Decimam, ac Partem Decimae, Subsidium, & Quotam hujusmodi qualitercumque infra dictam Dioecesim Eborum Levare, & Nobis & Haeredibus nostris indè Respondere teneatur,
Et quòd idem Archiepiscopus aut Successores sui praedicti ad Assignandum, Deputandum, Certificandum, seu Onerandum aliquam aliam Personam ad Collectionem & Levationem Decimae, ac Partis Decimae, Subsidii, & Quotae hujusmodi, seu alicujus Partis eorumdem, praeterquam illam Personam sic per ipsum Archiepiscopum seu aliquem Successorum suorum praedictorum semel Certificatam, post quamlibet hujusmodi Concessionem per Clerum dictae Eboracensis Provinciae Concedendam, nullatenus teneatur aut teneantur; hujusmodi Literis de Exoneratione, imposterùm cuicumque faciendis seu concedendis, non obstantibus.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, secundo die Julii.
Per ipsum Regem, & de Data praedicta, &c.
[July 2.] Similar licence to John abp. of Canterbury.
O. xi. 132. H. v. p. i. 161.
Consimiles Literae pro Johanne Archiepiscopo Cantuariensi.
An. 24. H. 6. Ibid.
Rex omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quòd Nos, advertentes, &c. ut supra usque ibi, providere, & tunc sic,
Supplicanti Nobis, Venerabili Patri, Johanni Archiepiscopo Cantuariensi totius Angliae Primati, ex certâ nostrâ scientiâ, Concessimus, pro se Successoribusque suis, quòd ipsi, in quacumque Concessione, &c. ut supra mutatis mutandis.
Teste ut supra.
Per ipsum Regem & de Data &c.
July 12. Renewal of the truce with England by Isabel duchess of Burgundy. Brussels.
O. xi. 132. H. v. p. i. 161.
Renovatio Treugarum per Ducissam Burgundiae.
An. 24. H. 6. Ex Autogr.
Ysabel
, Filia Regis Portugaliae, Dei gratiâ, Ducissa Burgundiae, Lotharingiae, Brabantiae, & Limburgiae, Comitissa Flandriae, Arthesii, Burgundiae, Palatina Hanoniae, Hollandiae, Zeellandiae, & Namurci, Marchionissa Sacri Imperii, & Domina Frisiae, Salinarum, & Mechliniae, universis, praesentes Litteras nostras inspecturis, Salutem.
Cùm jam nuper (videlicet) Ultimâ Die Mensis Maii, de Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo Tertio, ultimò praeteritâ, Nos, virtute Potestatis in hac parte Nobis Commissae per Metuendissimum Dominum & Maritum meum, Auctoritate & de speciali Mandato dicti Domini mei ac pro eo & Nomine suo, Ceperimus & Accordaverimus Securum Statum & Abstinentias Guerrae cum Illustri & Potenti Principe carissimo Consanguineo nostro Duce Eboracensi, pro tunc Locumtenente & Gubernatore Generali in Regno Franciae & Patria Normanniae, pro Illustrissimo ac Praepotenti Principe praecarissimo Domino & Consanguineo nostro Rege Angliae, & per eundem Regem in hac parte specialiter Auctorisato, Deputato, & Commisso, inter omnes Patrias, Loca, Terras, & Dominia ejusdem Domini & Mariti mei, & Illa quae pro tunc in suis habebat Manibus & Gubernamento, extra Patriam Normanniae, & pro Villis, Terris, ac Dominiis de Perona, Monte Desiderii, & Roya, Sancto Walerico, Cayen, atque aliis Locis, Terris, & Dominiis quae obstinet ultra & citra Rivum seu Flumen Somme, parte exunâ, & Regnum Angliae, Patriam Hiberniae, Ducatûs Normanniae, Acquitanniae, & Andegavensis, Comitatum du Mayne, Villam Calesii, & Marcam seu Contractum de dicto Calesio, le Crotoy, & alias Patrias, Loca, Terras, & Dominia quaecunque, citra & ultra Mare, & supra Mare, dicto Domino Regi Angliae pertinentia & in sua Obedientia constituta, parte ex altera, ad Tres Menses Revocabiles, ac aliis Modo & Formâ, & sub Conditionibus in Litteris Patentibus, de & super confectis & traditis, per dictum Ducem Eboracensem pro parte ipsius Regis, & per Nos pro parte Domini & Mariti mei supradicti, latiùs contentis & declaratis,
Mediantibus quibus Abstinentiis Guerrae & Securo Statu Commoda quamplurima provenerunt, & fuit Pauper Populus utriusque Partis, per eosdem post illos Currentes, valdè & plurimè Confortatus, Relevatus, & Alleviatus de maximis, horribilibus, & detestabilibus Malis, Inconvenientiis, Afflictionibus, Gravaminibus, Oppressionibus, & Tormentis, quae peranteà, durantibus Guerris, pati & sufferri habuit, & magis adhuc Relevari, Alleviari, & Restaurari poterit per longam Continuationem & Ampliationem Abstinentiarum & Securi Statûs praedictorum, prout Nobis satis innotuit,
Notum facimus quòd Nos,
Ad hoc specialiter & sufficienter Auctorizata per praefatum Dominum & Maritum nostrum, per Litteras suas Patentes, Magno Sigillo suo, cum duplici Caudâ, in Cerâ rubeâ appendente, sigillatas, ac de Scitu & Mandato expresso ejusdem Domini mei,
Cupientis, ob Honorem & Reverentiam Benedictissimi Creatoris nostri, Paci, Tranquillitati, & Quieti Christi Populi, jamdiu pestiferis Guerris a Deo miserabiliter afficti, etiam propriâ Commoditate relictâ, oportuna consulere.
Ac tot tantisque Malis & Nephandis, praesertim effusioni Sanguinis Humani, quae ex continuatione Guerrarum veresimiliter provenirent, piè obviare, sicuti pro parte nostra, ipsi Christi Populo piè compassa, Vices etiam propitias ad hoc cordis zelo libenter exhiberemus,
Et pro quibusdam aliis Causis & Considerationibus rationabilibus, ipsum Dominum meum & Nos ad hoc moventibus,
Gratificando, approbando, & confirmando ex certâ scientiâ, virtute & vigore Potestatis & Auctoritatis supradictae, per eundem Dominum nostrum in hac parte Nobis concessae & commissae, Abstinentias Guerrae & Securum Statum superiùs declaratos, tales & sub eisdem Modo & Formâ quibus per praedictum Consanguineum nostrum Ducem Eboracensem Nobiscum, Nominibus quibus supra, capti sunt & accordati, in omnibus & singulis Punctis & Articulis eorumdem, atque illos Ampliando,
Praehabitis desuper Consilio & Deliberatione maturis, & Scientiâ & Auctoritate supradictis, Fecimus, Concessimus, Accordavimus, & Consentimus, ac de novo Recepimus, ac, Tenore Praesentium, Facimus, Concedimus, Accordamus, Consentimus, & Capimus de novo eosdem Abstinentias Guerrae & Securum Statum cum praefato Illustrissimo & Potenti Principe Rege Angliae, pro omnibus & singulis Hominibus, Vassallis, Feodalibus, Subditis, & Servitoribus, Patriis, Terris, & Dominiis quibuscunque, praedicto Domino & Marito meo pertinentibus, & pro illis quae habet in suis Protectione & Gubernamento; videlicet,
Pro Patriis & Ducatibus suis Burgundiae, Lotharingiae, Brabantiae, & Limburgiae, Comitatibus Flandriae, Artesii, Burgundiae, Hannoniae, Hollandiae, Zeellandiae, & Namurci, Marchionatu Sacri Imperii, & Dominiis Frisiae, Salinarum, & Mechliniae, Comitatibus Kadralesensi, Antisiodorensi, & Matisconensi, Comitatibus Boloniae supra Mare & de Pontuvo, Villis, Civitatibus, Terris, Dominiis, Castellaniis, ac Praeposituris Morinensi, Ambianensi, Sancti Quintini, Abbatisville, Rue, Sancti Wallerici, Sancti Riguarii, Peronn, Montis desiderii, & de Roya Cayen, & aliis sibi pertinentibus, tàm ultra quàm citra Fluvium Somme, necnon pro Ducatu Luczemburgiae, & Comitatu de Chimi, in Protectione & Gubernamento ejusdem Domini mei existentibus, necnon etiam, generaliter & specialiter, pro omnibus & singulis Hominibus, Vassallis, Feodalibus, Subditis, Servitoribus, Patriis, Locis, Terris, & Dominiis quibuscunque praedicti Domini mei, & quae habet in suis Protectione & Gubernamento, Pertinentiis & Appendentiis eorumdem, & cujuslibet ipsorum, situatis & constitutis tàm in Regno Franciae quàm extra dictum Regnum, & tàm ultra quàm citra Mare, in & supra Mare vel super Flumine, & per Terram, in quibuscunque Confiniis aut Contractibus existat, parte ex una,
Et pro omnibus & singulis Hominibus, Vassallis, Feodalibus, Servitoribus, & Subditis, Patriis, Terris, & Dominiis quibuscunque ipsius Regis Angliae, pro Regno suo Angliae, & Patria Hiberniae, Ducatibus Normanniae, Acquitaniae, & Andegavensis, & Comitatibus du Mayne, le Crotoy, Villa Calesii, Marqua & Contractu de dicto Calesio, ac omnibus aliis quibuscunque sibi pertinentibus & de sua Obedientia, necnon, generaliter & specialiter, pro omnibus & singulis Hominibus, Vassallis, Feodalibus, Subditis, Servitoribus, Patriis, Locis, Terris, & Dominiis quibus- cunque, tàm ultra, quàm citra Mare, & super Mare, vel super Flumine, & per Terram, sibi spectantibus & de sua Obedientia, ubicunque situentur & consistant, parte ex altera,
In hunc qui sequitur modum,
Scilicet, quòd, durantibus praesentibus Abstinentiis, dictus Illustrissimus & Potens Princeps Rex Angliae non faciet nec fieri faciet, neque tollerabit aut permittet facere, Guerram, nec inferre Dampnum aut Gravamen, per Mare nec per Terram, modo quocunque, per Se, nec per suos Homines, Vassallos, Feodales, Servitores, aut Subditos, nec per eos qui sunt de suâ Obedientiâ, nec per aliquem ipsorum, praedicto Domino meo, nec suis Hominibus, Subditis, Servitoribus, Patriis, Locis, Terris, seu Dominiis quibuscunque sibi pertinentibus, vel existentibus in suâ Protectione & Gubernamento:
Etiam non sustentabit, tollerabit, patietur, neque permittet sustentari aliquem vel aliquos (cujuscunque Statûs aut Conditionis existant) in quibuscunque suis Portubus, Locis, Villis, nec Fortalitiis praedicti Regni sui Angliae, vel aliarum Patriarum, Terrarum, neque Dominiorum suorum, aut de suâ Obedientiâ existentium; neque etiam tradet seu ministrabit de suis Gentibus Personae cuicunque sit, ad suam Quaerelam vel ad Querlam alterius cujuscumque, pro faciendâ Guerrâ neque pro inferendo Gravamine sive Dampno eidem Domino meo, vel praedictis suis Hominibus, Vassallis, Feodalibus, Servitoribus, aut Subditis, Patriis, Terris, seu Dominiis quibuscumque sibi pertinentibus, vel existentibus in praedictis suis Protectione & Gubernamento, nec alicui eorumdem:
Neque patietur, tollerabit, aut permittet quòd aliquis ex suis Capitaneis, Feodalibus, Vassallis, Subditis, aut Servitoribus quibuscumque, ad suam vel alterius cujusemque Querelam, Guerram faciat seu Dampnum aut Gravamen inferat praedicto Domino & Marito meo, nec suis Hominibus, Vassallis, Feodalibus, Subditis, Servitoribus, Patriis, Locis, Terris, seu Dominiis quibuscumque sibi pertinentibus, vel existentibus in sua Protectione & Gubernamento, nec alicui eorumdem:
Et consimiliter, durante & pendente tempore Abstinentiae hujusmodi, ipse Dominus & Maritus meus non faciet, nec fieri faciet, neque tollerabit, aut permittet facere, Guerram, nec inferre Gravamen sive Dampnum, per Mare nec per Terram, modo quocunque, per Se, nec per suos Homines, Vassallos, Feodales, Servitores, aut Subditos, nec per eos quos habet sub Regimine & Protectione suis, nec per aliquem ipsorum, praefato Domino Regi Angliae, nec suis Hominibus, Subditis, Servitoribus, Patriis, Locis, Terris, nec Dominiis quibuscumque, seu de sua Obedientia:
Etiam non sustentabit, tollerabit, patietur, neque permittet sustentari aliquem vel aliquos (cujuscumque Statûs aut Conditionis existant) in quibuscunque suis Portubus, Locis, Villis, neque Fortalitiis praedictarum Patriarum, Terrarum, seu Dominiorum sibi pertinentium, vel existentium in suis Protectione & Gubernamento praedictis; neque etiam de Gentibus suis tradet seu ministrabit Personae cuicunque sit, ad suam Querlam vel alterius cujuscumque, ad faciendam Guerram nec ad inferendum Gravamen sive Dampnum ipsi Domino Regi Angliae, nec praedictis Hominibus suis, Vassallis, Feodalibus, Subditis, Servitoribus, Patriis, Terris, seu Dominiis quibuscumque sibi pertinentibus, vel in sua Obedientia ut praefertur constitutis, nec alicui eorumdem:
Neque patietur, tollerabit, aut permittet quòd aliquis ex suis Capitaneis, Feodalibus, Vassallis, Subditis, aut Servitoribus quibuscunque, ad suam vel alterius cujuscumque Querelam, Guerram faciat aut Dampnum inferat seu Gravamen praedicto Domino Regi Angliae, nec suis Hominibus, Vassallis, Feodalibus, Subditis, Servitoribus, Patriis, Locis, Terris, seu Dominiis quibuscumque sibi pertinentibus, vel existentibus in sua Obedientia, nec alicui eorumdem.
Item, quòd, durante tempore Abstinentiarum hujusmodi, praedictae Partes non poterunt, nec altera eorum poterit, capere, nec capi facere, nec conquirere, una super alteram, per Vim, per Insidias, per Scalam, per Obsidionem, per Insultum seu Invasionem, per Deceptionem, neque aliàs, quaecumque Loca, Villas, Castra, seu Fortalitia; & si Capitanei, Manentes, & Inhabitantes alicujus Civitatis, Opidi, Villae, Loci, Castri, seu Fortalitii alterius Partium praedictarum, se Reddere vellent, & dicta Loca dare seu tradere, ac de propria voluntate sua reverti de Parte una ad alteram Partem, ad hoc non recipietur; Quinymò erunt & permanebunt in eisdem Puncto & Statu, in quibus sunt de praesenti,
Item, quòd omnesmodi Gentium, tàm Ecclesiastici & Nobiles, quàm Bourgenses & Mercatores, Mecanici, Laboratores, & alii quicunque comprehensi in praesentibus Abstinentiis, esse poterunt ac permanere & suos facere Labores & Mercantias & alia Agenda, ac ire & venire in singulis aliis Gerendis, in omnibus Locis Partis suae, in praesentibus Abstinentiis Guerrae comprehensis, tutè & securè, absque hoc quòd illi de Parte unâ impediantur, turbentur, vexentur, nec molestentur per illos de altera Parte, in suis Personis, Bestiis, Mercimoniis, vel aliis Rebus & Bonis suis quibuscumque, per Captivitates, Appatissamenta Gallicè dicta Appatis, Cursus, Fouragia, neque aliàs qualitercunque sit aut esse possit; Reservato quòd, si aliquid ad huc restat debitum, occasione praedictorum Appatissamentorum, ab ante Ultimam Diem Mensis Septembris Anni pradicti Quadragesimi Tertii, illud persolvetur & exigi poterit viâ Juris, prout continetur in Litteris Abstinentiarum supradictarum; sed, de post praedictam Ultimam diem Mensis Septembris Anni Quadragesimi Tertii citra usque nunc, & de caetero pendente & durante tempore praesentium Abstinentiarum, omnia praedicta Appatissamenta cessant & cessabunt, sunt, erunt, & permanebunt abolita & omninò deposita ex utraque Parte: Nec poterunt illi de una Parte quicquam exigere modo quomodolibet ab illis de Parte altera, Ratione nec Occasione ipsorum Appatissamentorum, pro tempore praeterito & effluxo, a praedicta Ultima die Mensis Septembris Anni Quadragesimi Tertii, citra usque nunc, nec etiam imposterùm pro tempore futuro, quo hujusmodi praesentes Abstinentiae durabunt & Cursum habebunt; sit occasione vel medio Treugarum & Abstinentiarum generalium, captarum inter Dominum meum & praefatum Regem Angliae, seu Declaritionis expost de super factae, vel aliàs qualitercumque fuerit; & cessante omni fraude & malo ingenio; tamen Appatissamentorum Acquitaniae Andegaven. & du Mayno nulla fiet mutatio, sed illa Cursum suum habebunt plenariè uti consueverunt.
Item, si contingerit quòd per aliquem vel per aliquos Subditos Patriarum praedictarum committeretur vel attemptaretur Res quaecumque contraria seu praejudiciabilis Abstinentiis hujusmodi, esset per viam Facti Guerrae, vel aliàs, Abstinentiae ipsae non propter hoc Corruptae erunt nec Infractae; sed Attemptatores, Infractores, & Facientes quicquam, per viam Facti, Guerrae, vel aliàs, in contrarium earumdem Abstinentiarum, compellentur ad Reparandum Attemptata & Malefacta quae in hoc commiserint, & punientur tanquam Infractores Treugarum: Et, Casu quo apprehendi non possent, exulabunt & ponentur extra Leges (videlicet) Homines Subditi & Servitores praedicti Domini Mariti mei, in praesentibus Abstinentiis comprehensi, per ipsum Dominum meum, vel per ab eo Potestatem habentes; & Homines Subditi & Servitores praefati Domini Regis Angliae, etiam in eisdem Abstinentiis comprehensi, per ipsum Regem, vel per Potestatem ab ipso habentes.
Qui quidem Abstinentiae Guerrae & Securus Status erunt & permanebunt in suis Robore, Virtute, & Valore donec praedictus Dominus & Maritus meus & Dominus Rex Angliae, vel alter ipsorum, ab eisdem Recedere voluerint, vel voluerit,
Hoc quod facere poterunt & poterit quilibet eorum, si ipsis placuerit, vel alteri ipsorum,
In quem casum Pars illa, quae ab istis Abstinentiis recedere voluerit, tenebitur significare alteri Parti quòd ab eisdem recedere velit, & dictum Recessum sibi debitè intimabit & notificabit per unum Annum integrum antequam Pars Recedens Guerram movere poterit, nec pati facere vel inferre Gravamen sive Dampnum alteri Patri; scilicet,
Praedictus Dominus & Maritus meus, pro Parte sua, Parti Regis Angliae Rothomagi, Baillivo Rothomagensi, qui pro tempore fuerit, vel ejus Locumtenenti ibidem, vel in Calesio, Capitaneo Calesii, sive suo Locumtenenti ibidem;
Et praefatus Dominus Rex Angliae, pro Parte sua, Parti ejudem Domini & Mariti mei Ambianis, Baillivo Ambianensi qui pro tempore fuerit, vel ejus Locumtenenti ibidem, vel in Sancto Audomaro, Baillivo de Sancto Audomaro, vel suo Locumtenenti ibidem.
Et sic faciendo quaelibet praedictarum Partium erit & permanebit quieta, libera, & absoluta ab eisdem praesentibus Abstinentiis Guerrae & Securo Statu.
Et quia aliàs captae sunt certae Abstinentiae praedictis Villa & Contractu de Calesio, nichilominus, ad tollendam omnem Ambiguitatem & Obscuritatem, nolumus intelligi, per Praesentes, quòd aliqua Derogatio neque Praejudicium aliquod dentur ipsis Abstinentiis captis in dictis Villa & Contractu Calesii; sed intelligimus quòd, si praesentes Abstinentiae Revocarentur, adhuc, non obstante illâ Revocatione, dictae aliae Abstinentiae Captae pro Calesio & pro Contractu Calesii, ut praefertur, sint & permaneant semper de post, in omnibus suis Punctis, in suis Robore & Virtute, donec per unam vel alteram Partem fuerint Revocatae, juxta formam & tenorem Literarum Patentium desuper confectarum & traditarum ex unâ parte & alterâ.
Et, pro Conservandis, Manutenendis, & Observandis, ex Parte Domini & Mariti mei supradicti, praesentibus Abstinentiis Guerrae & Securo Statu, in modum superiùs declaratum, ac toto Tenore Praesentium in quantum ipsum Dominum meum & Nos contingere potest, Nos, virtute Potestatis & Auctoritatis supradictarum, per eundem Dominum meum Nobis ut praefertur attributarum in hac parte, ac pro & nomine ipsius Domini mei, Ordinavimus, Deputavimus, & Commisimus, Ordinamus, Committimus, & Deputamus, per Praesentes, Conservatores earumdem Abstinentiarum, pro parte ipsius Domini mei, Personas subsequentes; videlicet,
In Ducatu & Comitatu Burgundiae, in Comitatibus Kadralesen. Matisconen & Antissiodoren. & in eorum Appenditiis, carissimum Consanguineum nostrum, Theobaldum de Novo Castro Dominum de Albo Monte Marescallum Burgundiae,
In Ducatibus Lotharingiae, Brabantiae, & Limburgiae, Marchionatu Sacri Imperii, & eorum appendentiis, Praedilectum Consanguineum nostrum, Johannem Comitem de Nossoube & de Vyanden Senescallum Brabantiae,
In Comitatibus & Patriis Flandriae & Namurcen. & in Dominio Mechliniae, & eorum appendentiis, carissimum nostrum, Cornelium Bastardum Burgundiae, Gubernatorem Patriarum Lucemburgiae & de Chiny, & Admiraldum Flandriae, ITEM, Dominum Simonem de Lalaing Militem Baillivum Ambianensem, ITEM, Phillebertum de Vandreyo Scutiferum Capitaneum de Grevelingnes,
In Patriis & Comitatibus Hollandiae, Zellandiae, ac in Domino Frisiae, & eorum appendentiis, Dominum Franconem de Berssalia Militem Comitem de Costrevant, etiam Consanguineum nostrum,
In Comitatibus Arthesii, Boloniae, & Pontivii, & in Patria Picardiae, caeterisque Terris, Locis, Praeposituris, Castellaniis, & Dominiis ipsius Domini mei citra & ultra Rivum Sommae, Dominum de Auxi Seneschallum Pontivii Militem,
Item, in praedictis Patriis & Comitatibus Artesii, Hollandiae, Zellandiae, Boloniae, & Pontivii, in Dominio Frisiae, in Patria Picardiae, atque aliis Praeposituris, Castellaniis, Terris, & Dominiis ejusdem Domini mei, citra ultra praedictum Rivum Sommae, Dominum Johannem Bastardum Sancti Pauli Militem, Dominum de Habourdin, Admiraldum ibidem,
In Patria & Comitatu Hanoniae & in suis appendentiis Dominum Johannem de Croy Militem, Dominum de Chimay, Capitaneum & Magistrum Baillivum Hanoniae, nostros sincerè dilectos,
In praedictis verò Ducatu Luczemburgen. & Comitatu de Chiny, & in eorum Appenditiis, praenominatum Cornelium Bastardum Burgundiae Gubernatorem eorumdem, & eum, vel eos, qui pro tempore fuerit, seu fuerint in Officiis praedictis, vel eorum Locatenentes,
Quibus & cuilibet eorum, ex Parte ejusdem Domini mei, Dedimus, & Damus, & Concedimus plenam & omnimodam Potestatem, Auctoritatem, & Mandatum speciale faciendi reparare & emendare, Mediantibus Terminis Justitiae & Jure Armorum, omne illud quod Factum, Attemptatum, Commissumve fuerit, de Parte ejusdem Domini mei, in contrarium praesentium Abstinentiarum & Securi Statûs, ac Corrigendi & corrigere ac puniri faciendi Delinquentes in eisdem Abstinentiis comprehensos, & contra Tenorem Praesentium venientes,
Et consequentes tradendi Literas suas Certificatorias Conquerentibus & Complangentibus, quae quidem Litterae valebunt salvum Conductum ad veniendum versus Conservatores uniuscumque Partis Prosequutum & requisitum Repparationem de Attemptatis, quae facta fuissent per Homines, Servitores, aut Subditos unius Partis Hominibus, Servitoribus, aut Subditis alterius Partis, & ad ibidem Agendum, & abinde Revertendum in Loca sua serurè & pacificè, totiens quotiens ipsis expediet, donec Reparatio Attemptatorum fuerit subsequuta,
In quibus quidem Litteris Certifficatoriis exprimentur Personae Conquerentium & Complangentium, earum Habitationes, ac Dampnum quod ipsis illatum fuerit, & per quem,
Et pro Sigillo Conservatoris, qui dictas Literas Certifficatorias fecerit, solventur Quinque Solidi Turonenses, & pro Scriptura Duo Solidi Sex Denarii Turonenses.
Et generaliter & specialiter Faciendi & Exercendi omnia alia & singula, cum suis circumstantiis & deppendentiis, quae boni & legales Conservatores facere debent & possunt in tali Casu, &, si necesse fuerit, Procedendi Manu forti & armatâ prout Casus exiget,
Quocirca, ex parte dicti Domini & Mariti mei, & virtute Potestatis & Facultatis supradictae per ipsum Nobis attributae, Damus in Mandatis, per easdem Praesentes, omnibus Locatenentibus, Mareschallis, Admiraldis, Viceadmiraldis, Capitaneis, & aliis Gentibus Guerrae, Baillivis, Vicecomitibus, Gubernatoribus, Justiciariis, Officiariis, & Subditis ejusdem Domini mei, atque aliis in & sub suis Protectione & Gubernamento constitutis, aut eorum Locatenentibus, & cuilibet ipsorum, prout sibi pertinebit, quatenus Abstinentias Guerrae & Securum Statum superiùs declaratos conservent, manuteneant, adimpleant, & observent, ac faciant benè & debitè conservare, manutenere, adimplere, & observare, de Puncto in Punctum, juxta illorum formam & Tenorem, absque infringendo:
Et, quia forsan expediet Ostensionem facere de praesentibus diversis in Locis, in quibus difficile esset praesens Originale deferri, Volumus, ordinamus, & Concedimus quòd Vidimus ipsarum, sive Transsumpto, facto sub Sigillo Regali, vel sub alio Sigillo autentiquo, Fides adhibeatur tanquam ipsi praesenti Originali.
In cujus Rei Testimonium Sigillum nostrum praesentibus apponi fecimus.
Datum Bruxellae, duodecimâ Die Mensis Julii, Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, Quadragesimo sexto.
Per Dominam Ducissam.
De La Mandre.
Sub Sigillo, Cerâ rubeâ expresso, & pendente a Cauda Pergamenae.
July 12. Isabella duchess of Burgundy promises that the truce shall be kept by the subjects of the duke of Burgundy. Brussels.
O. xi. 137. H. v. p. i. 163.
De Treugis supradictis non violandis Promissio in Verbo Principissae.
An. 24. H. 6. Ex Autogr.
Isabel
, Fille de Roy de Portugal, par la Grace de Dieu, Duchesse de Burgoingne, de Lothrain, de Brabant, & de Lembourg, Contesse de Flandres, d'Artois, de Burgoingne, Palatine de Haynnau, de Hollande, de Zeelande, & de Namur, Marquise du Saint Empire, Dame de Frise, de Salins, & de Malines, a tous ceulx, qui ces presentes Lettres verront, Salut.
Comme aujourduy, Date de ces Presentes, Nous, Auctorisee par mon Tres redoubte Seigneur & Mary, ayons, par vertu du Povoir a Nous baillie par mon dit Seigneur en ceste partie, & pour & ou Nom de Lui, Prins & Accorde Seur Estat & Abstinences de Guerre avec, Treshault & Puissant Prince, nostre Treschier Seigneur & Cousin, le Roy d'Angleterre, entre tous & singuliers les Hommes, Vassaulx, Feodaulx, Subgitz, & Serviterus, Paiis, Places, Terres, & Seignouries quelxconques de mon dit Seigneur, & qu'il a en ses Garde & Gouvernement, d'une part, & tous & chacun les Hommes, Vassaulx, Feodaulx, Serviteurs, & Subgitz de Royaume d'Angleterre, Paiis, Places, Terres, & Seignouries quelxconques du dit Treshault & Puissant Prince le Roy d'Angleterre, & de son Obeissance, d'autre part, selon la Speciffication & Declaration, & autrement par les Forme & Maniere, & soubz les Conditions plus a plain contenues & declairees es Lettres Patentes sur ce faittes & baille d'ung Coste & d'autre,
Savoir faisons que Nous (voulans user de bonne foy envers le dit Treshault & Puissant Prince le Roy d'Angleterre) avons Promis & Promettons, de Bonne Foy & en Parole de Princesse, que, pendans & durans les dites Abstinences, par les Hommes, Vassaulx, ne Subgiez de mon dit Seigneur, ne par ceulx qu'il a en sa dite Garde & Gouvernement, de quelque Estat ou Condicion qu'ilz soient, ou par aucun d'iceulx, Guerre ne sera faitte ne porte Grief ou Dommaige au dit Treshault & Puissant Prince le Roy d'Angleterre, ne a aucun de ses diz Hommes, Vassaulx, Feodaulx, ou Subgiez, Paiis, Places, Terres, ne Seignouries a lui appartenans, ou estans de sa ditte Obeissance,
Pourveu toute voye que, du Coste du dit Treshault & Puissant Prince le Roy d'Angletere, icelles Abstinences durans, aussi ne soit faitte Guerre, ne porte Grief ou Dommaige a mon dit Seigneur, ne a ses Hommes, Vassaulx, Subgiez, Paiis, Places, Terres, ne Seignouries a lui appartenans, ou qu'il en a ditte Garde & Gouvernement,
Et Saulf & Excepte que, se les Subgiez de mon dit Seigneur, qui tiennent de Monseigneur le Roy, ou d'autre, vouloient aler, a son Mandement, pour faire Guerre au Roy d'Angleterre, Nous serons teniz seulement de faire nostre loyal Povoir que par eulx Guerre ne soit faitte ne porte Grief ou Dommaige, au dit Treshault & Puissant Prince le Roy d'Angleterre, ne a aucun de ses diz Hommes, Vassaulx, Feodaulx, ou Subgiez, Paiis, Places, Terres, ne Seignouries, a lui appartenans, ou estans en saditte Obeissance,
Toute voye, s'ilz aloient, au Mandement de mon dit Seigneur le Roy, ou d'autre, pour faire Guerre au dit Roy d'Angleterre, ou a ses Subgiez, se ne portera Charge a Monseigneur, ne a Nous, ne Prejudice ou Roupture aus dittes Abstinences de Guerre, mais demorront, ce non obstant, icelles Abstinences en leur force & verutu, & tout sans fraude & mal engien.
En Tesmoing de ce Nous avons fait mettre nostre Seel a ces Presentes.
Donne a Brouxelles, le Douziesme Jour du Mois de Juillet, l'An de Grace Mille, Quatrecens, Quarante Six.
Par Madame la Duchesse.
L. De La Mandre.
Sub Sigillo praefatae Ducissae de Cerâ rubrâ pendente a Caudâ Pergamenae.
July 14. Commission to Thomas Kent and Edward Grymeston to deliver and receive the confirmations of the above-mentioned truee. Westm.
O. xi. 138. H. v. p. i. 163.
De Tradendo & Recipiendo Literas super Treugis antedictis.
An. 24. H. 6. Franc. 24. H. 6. m. 2.
Rex Omnibus, ad quos &c. Salutem.
Cùm pridem, carissimus Consanguineus noster, Richardus Dux Eboracensis, vigore Auctoritatis per Nos sibi concessae, ceperit & concluserit, Nomine nostro, certas Abstinentias Guerrae cum Carissima Consanguinea nostra Ducissa Burgundiae, vice & nomine Mariti sui Ducis Burgundiae ad hoc sufficienter Auctorisata, certis Modis & Formis, prout in Literis indè confectis pleniùs continetur,
Nosque nuper, ob certas Causas Nos ad hoc moventes, easdem Guerrarum Abstinentias Ratificaverimus, & de Novo cum dicta Consanguinea nostra Conclusimus sub Formâ & Modo, ut in Literis desuper confectis pleniùs liquet,
Habentes fidentiam de Fidelitate & Industria, dilectorum nostrorum, Magistri Thomae Kent utriusque Juris Doctoris Clerici Concilii nostri, & Edwardi Grymeston Armigeri,
Ipsis & utrique ipsorum Commisimus & Committimus Potestatem per Praesentes, ad Tradendum & Deliberandum dictas Literas nostras, unà cum aliis ejusdem Datae Facta dictarum Abstinentiarum tangentibus, praefatae Consanguineae nostrae, vel Potestatem sufficientem in ea parte habentibus vel habenti, Recipiendo Literas, super ipsis Abstinentiis confectas, sub Sigillo ejusdem nostrae Consanguineae, continentes Tenorem, de verbo ad verbum, ejusdem Sedulae signatae per Dominum Johannem Luxembourgh Militem Bastardum Sancti Pauli, & Dominum de Habourdyn,
Et super hujusmodi Deliberatione & Acceptatione Literas Acquietantiarum, & alias in eadem parte necessarias, Faciendi, Tradendi, & Recipiendi, Juramentumque in Animam nostram Praestandi, & praestari Nomine nostro Petendi & Videndi, caeteraque omnia & singula Faciendi, Excercendi, & Expediendi, quae in Praemissis seu circa ea necessaria fuerint seu quomodolibet oportuna,
Ratum & Gratum habituri pro perpetuo totum & quicquid quod per dictos, Magistrum Thomam & Edwardum, aut eorum alterum, Actum, Factum, sive Gestum fuerit in Praemissis, vel aliquo Praemissorum.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, decimo quarto Die Julii.
July 20. Commission to A. bp. of Chichester, keeper of the privy seal, and John lord Dudeley, to treat with France for peace, and for an interview of the Kings. Westm.
O. xi. 138. H. v. p. i. 163.
De Communicando & Tractando cum Avunculo Franciae.
An. 24. H. 6. Pat. 24. H. 6. p. 2. m. 8.
Rex, Venerabili in Christo Patri, A. eâdem gratiâ, Episcopo Cicestrensi Custodi Privati Sigilli nostri, ac dilecto & fideli Militi nostro Johanni Domino de Dudeley, Consiliariis nostris, Salutem.
Sciatis quòd Nos,
De Prudentiâ, Circumspectione, Fidelitate, & Industriâ vestris pleniùs confidentes,
Facimus, Ordinamus, & Deputamus vos certos & indubios Ambassiatores nostros, ac Commissarios & Nuncios nostros speciales,
Dantes & Concedentes vobis, conjunctim & divisim, Potestatem plenariam, atque Mandatum tàm speciale quàm generale, ad Repraesentandum vos Conspectui, Serenissimi Principis, Karoli Avunculi nostri Franciae,
Ac, pro Nobis & nomine nostro, cum eodem Avunculo nostro, sive cum Ambassiatoribus, Commissariis, Procuratoribus, Deputatis, aut Nunciis suis, Potestatem ab eo sufficientem in hac parte habentibus, de Pace finali atque perpetuâ, inter Nos, & dictum Avunculum nostrum, Haeredesque & Successores nostros, Regna, Terras, & Dominia nostra quaecumque, necnon Subditos & Vassallos, Amicos, Confoederatos, & Alligatos nostros quoscumque, fiendâ & habendâ, ac de & super omnimodis Contentionibus, Quaestionibus, Causis, Querelis, Petitionibus, Litibus, Debatis, Demandis, & Actionibus tàm Realibus quàm Personalibus, inter Nos & dictum Avunculum nostrum qualitercumque pendentibus, exortis, motis, sive movendis, unà cum eorum Incidentibus, Emergentibus, atque Connexis, Communicandum, Appunctuandum, Transigendum, Paciscendum, Concordandum, & finaliter Concludendum,
Necnon de & super Personali Conventione, inter Nos & Avunculum nostrum in dicto Regno Franciae habendâ, aliàs concordata, & Loco ubi celebrari debeat, ac etiam de Tempore Transitûs sive Adventûs nostri in dictum Regnum Franciae pro hujusmodi Conventione celebranda, ac Prorogatione & Protensione accommodis tàm ejusdem Adventûs sive Transitûs nostri in Franciam, quàm etiam Treugarum, inter Nos & dictum Avunculum nostrum jam appunctuatarum atque pendentium, ad tempus quod vobis Ambassiatoribus nostris praedictis accommodum videbitur & oportunum,
Ac omnia & singula, quae per vos Ambassiatores nostros praedictos in Praemissis & quocumque Praemissorum appunctuari seu concludi contigerit, Firmandum, Roborandum, & per Fidei interpositionem, & Juramentum, etiam ad Sancta Dei Evangelia in Animam nostram Praestandum, Assecurandum,
Ac de & super eisdem & eorum quolibet Concedendum, Dandum, Faciendum, & Expediendum omnes & omnimodas Securitates, Cautiones, Promissa, Obligationes, Literas sigillatas, quae talem in omnibus tantamque Vim, Auctoritatem, Effectum, & Vigorem habere volumus, ac si Nos, in Persona nostra, atque per Literas nostras Sigillo nostro sigillatas, ea faceremus,
Ac generaliter omnia & singula Faciendum, Excercendum, & Expediendum quae in Praemissis & eorum quolibet & circa ea necessaria fuerint seu quomodolibet oportuna, etiam si majora fuerint superiùs expressatis, & talia quae de sui natura Mandatum exigant magis speciale, & quae Nos ipsi facere possemus si personaliter Praesentes essemus,
Promittentes, Bonâ Fide & in Verbo Regio, Nos Ratum, Gratum, Firmum, & Stabile perpetuò habituros quicquid per vos, seu alterum ex vobis, in Praemissis, seu aliquo Praemissorum Appunctuatum, Conventum, Conclusum, seu Concordatum fuerit,
Et quòd omnia & singula, sic Appunctuata, Conventa, Conclusa, seu Concordata, absque dolo, fraude, vel malo ingenio, pro parte nostra ac quantum ad Nos spectabit, exequemur & exequi faciemus, ac quòd super eisdem dabimus Literas nostras Confirmatorias, Magno Sigillo nostro sigillatas.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, vicesimo die Julii.
Per ipsum Regem.
Aug. 23. Grant of an annuity of 250 marks to John de Foix, earl of Kendal, viscount of Castillion and lord of Grelle. Westm.
O. xi. 139. H. v. p. i. 164.
Pro Comite de Kendale.
An. 24. H. 6. Pat. 24. H. 6. p. 2. m. 5.
Rex omnibus, ad quos &c. Salutem.
Sciatis quòd,
De Gratiâ nostrâ speciali, & pro bono Servitio quod, dilectus & fidelis Consanguineus noster, Johannes de Foix, Comes de Kendale, Vicecomes de Castillion, & Dominus de Grelle, nobis impendit & impendet in futurum,
Concessimus ei Ducentas & Quinquaginta Marcas, Habendas & Percipiendas annuatim, pro Termino Vitae suae, de Parvis Custumis in Portu nostro Londoniae, per Manus Collectorum earumdem Custumarum pro tempore existentium, ad Terminos Sancti Michaelis & Paschae, per aequales Portiones, vel quousque idem Consanguineus noster habeat, pro Termino Vitae suae, Redditus & Reventiones de Comitatu de Kendale, vel in aliis Locis in Angliâ, ad Valorem Ducentarum & Quinquaginta Marcarum per Annum; eo quòd expressa mentio de aliis Donis & Concessionibus, per Nos praefato Consanguineo nostro peranteà factis, in praesentibus facta non existit, non obstante.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, vicesimo tertio Die Augusti.
Per Breve de Privato Sigillo, & de Datâ praedicta, Auctoritate Parliamenti.
Aug. 4. Treaty for mercantile intercourse, until Nov. 1, 1459, with the subjects of the duke of Burgundy. The commonalties of Ghent, Bruges, Ypres. and of the French dominions, promise to observe the treaty. Aug. 17. Calais.
O. xi. 140. H. v. p. i. 164–166.
Intercursus continuandus pro spatio Duodecim Annorum inter Anglos & Flandros, Gandanos, Iperos, & Civitates de Brabant.
An. 24. H. 6. Ex Autogr.
Nous, Henry Utenhove Conseillier & Maistre des Requestes de l'Ostel, Parent Faue aussi Conseillier, & Loys Dommessent Secretaire de Treshault & Trespuissant Prince, & nostre Tres redoubte Seigneur, Monseigneur le Duc de Burgoigne & de Brabant, Commissaires & aians Povoir en ceste partie depar Treshaulte & Trespuissant Princesse, & nostre Tresredoubtee Dame Madam la Duchesse de Bourgoingne & de Brabant, souffisaument Auctorisee de mon dit Seigneur le Duc,
Du quel nostre Povoir & Commission la Teneur de mot a mot s'ensuit,
Ysabel, Fille du Roy de Portugal, &c. comme dans la Commission Donne a Bruges le xx jour de Mars, l'An de Grace Mille, Quatrecens, Quarante Cinq.
Savoir faisons a tous que,
Comme pieca entre Madame Dame la Duchesse de l'Auctorite que dessus d'une part, & Tresexcellent & Trespuissant Prince le Roy d'Angleterre, par ses Gens & Ambaxeurs d'autre part, sur le Fait de l'Entrecours & Communication de la Marchandise, de la Pescherie de Mer, & d'autres Choses necessaires, touchans l'Utilite commune des Duchie, Conte, & Paiis de Brabant, Flandres, Seignourie & Ville de Malines, d'une part, & les Royaume d'Engleterre, Seignourie d'Irlande, & Ville de Calais, d'autre part, eussent este Traictiez, Appointiez, & Concluz, pour le Terme Trois Ans, qui Finerent & Expirerent le Premier Jour de Novembre, l'An Mille, Quatrecens, Quarante & Deux, les Poins & Articles qui s'ensuivent,
Premierement, que tous Marchans, tant du Royaume d'Engleterre, d'Irlande, & de Calais, comme les Marchans des Duchie, Conte, & Paiis de Brabant, Flandres, Ville & Seignourie de Malines, soient Marchans de Laines, de Cuirs, de Vitailles, ou de quelxconques autres Marchandises, & leurs Facteurs, & Familliers puissent seurement aler par Terre, a Pie, a Cheval, ou autrement, & en passant en & oultre l'Eaue de Gravelinghes, de Calais, en Brabant, de Flandres, & de Malines, a Calais ensamble leurs Biens & Marchandises, en tenant leur Chemin entre la Mer & les Chasteaulx de Marck & d'Oye, & Marchander les ungs avec les autres, de toutes manieres de Marchandises Vivres & autres, & mener, & ramener, ou faire mener & ramener de Calais en Brabant, en Flandres, & a Malines, & de Brabant, de Flandres, & de Malines a Calais leurs dittes Marchandises Vivres & autres, Excepte Armeures, Artillerie, Canons, Pouldres, & autres choses semblables & Invasibles; & que les diz Marchans, leurs Facteurs, & Familliers puissent chascun d'eulx, a qui il sera necessaire, Acheter, & avoir franchement de ceulx de l'autre Coste des Vivres, & les mener par Terre en & oultre l'Eaue dessusditte, les ungs aux autres, c'est assavoir, ceulx d'Engleterre, & autres de la Partie d'Engleterre, ou nous entendons Yrlande & Calais, en Brabant, en Flandres, & a Malines, & ceulx de Brabant, de Flandres, & de Malines a Calais en passant par le Chemin dessusdit, sans empeschement, destourbier, ou d'offense quelconque, ne pour ce encourir en aucune Peine, & sans en estre Reprins en aucune maniere des Seigneurs d'un Coste & d'autre, ne de leurs Justiciers, Officiers, & Subgez.
Item, que tous Marchans d'Engleterre, d'Irlande, & de Calais, soient Marchans de Laines, de Cuirs, de Vitailles, ou de quelxconques autres Mar- chandises, leurs Facteurs & Familliers, Maistres de Nefs, & Mariniers, puissent Aler par Mer, Passer, Repasser, Converser, Venir, estre & demourer seurement es dites Duchie, Conte, & Paiis de Brabant, Flandres, Seignourie & Ville de Malines, & dedens les Ports & Havres d'iceulx a tout leurs Biens Marchandises & Nefs, & marchander avec tous Marchans de Brabant, de Flandres, & de Malines, & autres Marchans quelxconques & leurs Facteurs & Familliers, de toutes manieres de Marchandises, tant Vivres, comme autres, excepte Armeures, Artilleries, Canons, Pouldres, & autres choses semblables & Invasibles, & en partir avec leurs dites Nefs, Biens, Marchandises, Vivres, & autres, qu'ilz pourront, ramener & retourner seurement,
Et que pareillement tous Marchans des dites Paiis & Subgez de Brabant, de Flandres, & de Malines, soient Marchans de Laines, de Cuirs, de Vitailles, ou de quelxconques autres Marchandises, leurs Facteurs, Familliers, Maistres de Nefs, & Mariners puissent Aler, Passer, Rapasser par Mer, Converser Estre & Demourer seurement ou Royaume d'Angleterre, en Yrlande, & a Calais, & dedens les Ports & Havres d'iceulx Royaume, Paiis, & Ville, auctorisiez par le Roy, c'est assavoir, es Ports & Havres ou Coustumiers & autres Officers sont ordonnez pour vacquer & entendre sur l'entree & yssue des Nefs & Marchandises, & Nefs, & Marchander avecques tous Marchans Anglois de toutes manieres de Marchandises, tant Vivres, comme autres, excepte les dites Armeures, Artilleries, Canons, Pouldres, & autres choses semblables & Invasibles, & mener es Ports dessusdites en Angleterre, en Yrlande, & a Calais leurs Biens propres Vivres & autres, & les Biens d'autres des dites Paiis & Seignouries de Brabant, de Flandres, & de Malines, & en Partir & Retournir seurement a tous leurs dites Biens, Marchandises, & Nefs;
Et aussi que les diz Marchans, leurs Facteurs & Familliers puissent chacun d'eulx, a qui il sera necessaire, Acheter & avoir franchement de ceulx de l'autre Partie des Vivres & les amener par Mer les ungs aux autres, c'est assavoir, les dites d'Engleterre, d'Irlande, & de Calais, en Brabant, en Flandres, & a Malines, & ceulx de Brabant, de Flandres, & de Malines, en Engleterre, en Yrlande, & a Calais, sans estre Reprins de ce qu'elz auront ainsi fait des Seignurs de l'une Partie ne de l'autre, ne de leurs Officiers, ne que par ceulx de la Partie d'Engleterre aux Marchans de Brabant, de Flandres, & de Malines, Dommaige, Empeschement, ne Destourbier soit fait, ne aussi par ceulx des dites Paiis de Brabant, de Flandres, & de Malines aux Marchans de la Partie d'Engleterre par voie de Fait, pour Cause de Guerre, Pillerie, Roberie, faite ou a faire, ne autrement, en aucune maniere pour quelconque cause,
En Gardant & Paiant au regart des Marchans d'Engleterre, d'Irlande, & de Calais, es Paiis de Brabant, Flandres, & Malines des Marchandises qu'ils y amenront & remenront; & semblablement au regart des Marchans de Brabant, de Flandres, & de Malines es dites Royaume & Paiis d'Engleterre, d'Irlande, & de Calais des Marchandises qu'ilz y amenront & remenront, Toulieux & Devoirs deuz & acoustumez, quans Marchandise a eu cours le temps passe entre les Royaumes & Paiis d'Engleterre, d'Irlande, & de Calais, Brabant, Flandres, & Malines, sans estre contrains a autres;
Et au regart des Marchans d'un Coste & d'autre, touchant les Marchandises qu'ilz menront & conduiront, chacun en son Parti, ilz en paieront les Toulieux & Devoirs a l'Ordonnance de leur Prince & Seigneur, & selon qu'ilz auront Cours en leurs Paiis:
Et par ce n'est point entendu prejudicier au Prince ou Seigneur d'un Partie & d'autre, de mettre en ses Paiis & Seignouries telz Toulieux & Devoirs au regart de ses Subgez que bon lui semblera; parmi ce que les diz Marchans d'une Coste & d'autre, leurs Facteurs & Familliers, Maistres de Nefs & Mariniers, aus quelz sera bien loisible d'avoir avec eulx en leurs Nefs Armurez & Artillerie pour la Garde & Sauvement de leurs Corps & Biens en alant par Mer, & icelles amener avec eulx, en quelxconques Havres qu'ilz arrivent; les quelles Armeures, a lisser de leurs Nefs, ilz laisseront en lours dites Nefs, ou Vaisseaulx; excepte Coutel, Dague, ou Espee, qu'ilz pourront porter, se bon leur semblera, jusques a leurs Hostels ou ilz seront tenuz de laisser leurs dites Espees:
Toutes voies pourra le Prince ou Seigneur d'une Coste ou d'autre, pour cause raisonnable, comme pour necessite, ou chierte de Vivres, faire deffense au regart de tell maniere de Vivres, que il lui semblera estre a faire pour le Bien de Lui & de ses Subgez, non obstant ce present Accort:
Et se il avenoit que aucunes Nefs par fortune de Mer, ou par Chasse d'Ennemis, fussent contrains de prendre aucuns Ports ou Havres en Engleterre, qui ne seroient Auctorisiez comme dit est; en ce cas elles pourront entrer seurement, & estre es dites Ports & Havres sans ce que l'en puisse en icelles estans aus dites Havres & Ports Chargier Mettre ne Deschargier quelxconques Denrees, Vivres, Marchandises, ne autres Choses.
Item, que les diz Marchans d'Engleterre, leurs Facteurs & Familliers, Maistres de Nefs, & Mariniers peuissent estre Converser & Demourer seurement es Paiis de Brabant, Flandres, & Malines, & es Ports & Havres d'iceulx Paiis, avec leurs Nefs, Biens, & Marchandises quelxconques Vivres & autres; & semblablement les Marchans de Brabant, Flandres, & de Malines, & leurs Facteurs & Familliers, Maistres de Nefs & Mariniers peuissent estre Converser & Demourer seurement ou Royaume d'Engleterre, en Yrlande, & a Calais, & es Ports & Havres d'Engleterre, d'Irlande, & de Calais dessus dites; sans ce que par ceulx de Brabant, Flandres, ou Malines, ne par autres quelxconques, de quelque Nation ou Contree qu'ilz soient, soit Meffait ou donne Empeschement ne Destourbier aux Marchans de la Partie d'Engleterre; ne par ceulx d'icelle Partie d'Engleterre, ou autres quelxconques, aut Marchans de Brabant, Flandres, & Malines, ne a leurs Facteurs & Familliers, Maistres de Nefs, & Mariniers, d'un Coste & d'autre, par voie de Fait, pour cause de Guerre, Pillerie, Roberie faitte ou a faire, ne autrement en aucune maniere; pourveu que les Marchans d'autres Paiis, quelxconques soient aussi seurement a tout leurs Nefs & Biens es dites Paiis de Brabant, Flandres, & Malines, & es Ports & Havres du dites Paiis de Flandres; sans ce que par ceulx de la Partie d'Engleterre leur soit illec Meffait ou donne Empeschement ne Destourbier; ne par quelconque des dites autres Paiis soit fait Dommaige ou donne Empeschement, en Corps ne en Biens, en quelque maniere que ce soit, a ceulx de la Partie d'Engleterre, leurs Facteurs, Familliers, & Biens quelxconques, estans es dites Paiis de Brabant, Flandres, Seignourie & Ville de Malines, & es Ports & Havres d'iceulx:
Et aussi que les diz Marchans de la partie d'Engleterre, de Brabant, Flandres, & Malines, & leurs Facteurs & Famillieres Maistres de Nefs, & Mariniers puissent de l'une Partie entrer es Villes fermees de l'autre Partie, sans en demander Congie fors pour la premiere fois seulement a chascun venue qu'ilz feront, de l'un Paiis en l'autre; Pourveu que aux Ports des dites Villes, ou il sera besoing que le diz Marchans, leurs Facteurs & Familliers, Maistres de Nefs & Mariniers, entrent de demander Congie, soient mis certaines Gens qui aient povoir de leur donner le dit congie d'entrer; Et, ou cas qu'ilz ne trouveroient aucune telles Gens aus dites Portes, que eulx pourront licitement, & sans aucun empeschement entrer & chaucher & aler jusques a leurs Hostels, & illee demourer sans partir, jusques a ce que leurs Hostez aurons signiffie leur Venue aux Cappitaines, ou Officiers des dittes Villes; les quelz Hostez ou leurs Servans, apres ce qu'ilz en seront requis, seront tenus, tantost sur la Venue des diz Marchans, de faire signiffiance de leurs Veneu aus diz Cappitaines ou Officiers: Et ou cas que par negligence ou autrement, la ditte Signiffiance ne seroit faitte, que les Marchans, dedens Deux Heures apres leur Venue, pourront departir, aler, & passer avant sur leur Chemin & en leurs Affaires: Et, se ilz trouvoient aus dites Portes aucune Parsonne ou Parsonnes, & par leur Congie ilz feussent entrez es dites Villes fermees, ilz ne forferoient riens ja soit ce que celui, ou ceulx, qui leur auroient donne le dit Congie, n'en eust aucun Puissance, mais leust fait par simplesse, fraude, ou mal engien.
Item, que tous Pelerins, d'un Coste & d'autre, en alant en Pelerinaige, & aussi les Clers d'Engleterre, d'Irlande, & de Calais, alans vers la Court de Romme, ou le Concile General, & en retournant, puissent entrer par Mer, & aussi par Terre, a Pie, a Cheval, ou autrement, ceulx de l'une Partie ou Paiis de l'autre Partie, & passer & rapasser paisiblement par iceulx, & y estre seurement & franchement, & aussi aler, passer, & rapasser par Terre, a Pie, a Cheval, ou autrement de Calais en Flandres, & en & oultre l'Eaue de Gravelinghes & de Flandres a Calais, en tenant leur Chemin entre la Mer & les dites Chasteaulx de Merck & d'Oye; sans ce que par ceulx de Brabant, Flandres, & Malines, ou autres de quelconque Nation soit Meffait, ne donne Empeschement ne Destourbier aux Pelerins ou Clercs de la Partie d'Engleterre, ne par ceulx de celle Partie d'Engleterre aux Pelerins de Brabant, Flandres, & Malines par voie de Fait pour cause de Guerre, Pillerie, ou Roberie faitte ou a faire ne autrement en aucune maniere; Pourveu que a l'entree des Villes fermees ilz prandront Congie aux Gardes des Portes pour y entrer; & ne demourront en une Ville fermee ou autre que une Nuit, se n'estoit que pour Maladie, pour faulte de Vent, ou de Navire, s'il avenoit sur Port ou Havre de Mer, ou pour faire & recevoir les Changes de leur Argent, il leur convenist faire plus longue Demoure; & se mestier estoit, & ilz en estoient requis a l'entre des dites Villes fermees ceulx de l'une partie feront Serement a l'autre Partie, que pour mal faire, ou pourchassier a l'autre Partie ses Subgez, Villes, ou Paiis ilz ne passent par icelles, du quel Serement sans autre contrainte ou empeschement seront creuz; & pourveu aussi que aux Portes des dites Villes fermees, ou il sera besoing aus dites Pelerins & Clercs de demander Congie, soient mis certaines Gens qui aient Povoir de leur donner le dit Congie d'entrer, & de recevoir d'eulx le dit Serement, se mestier est, par la maniere dessusditte; Et, ou cas qu'ilz ne trouveront aucunes tels Gens aus dites Portes, que ilz pourront licitement, & sans aucun empeschement entrer, chauchier, ou aler jusques a leurs Hostelz, & illec demourer sans partir jusques a ce que leurs Hostes auront signiffie leur Venue aux Cappitaines ou Officiers des dittes Villes: Les quelz Hostes ou leurs Servans, apres ce qu'ilz en seront requis, seront tenuz, tantost sur la Venue des diz Pelerins & Clercs, de faire Signiffiance de leur Venue aus diz Cappitaines ou Officiers; &, ou cas que par negligence, ou autrement, la ditte Signiffiance ne seroit faitte que les diz Pelerins & Clercs, dedens Deux Heures apres leur Venue, pourront departir, aler, & passer avant sur leur Chemin & en leurs Affaires: Et se ilz trouvoient aus dites Portes aucune Parsonne ou Parsonnes, & par leur Congie ilz feussent entrez es dites Villes fermees, qu'ilz ne forferont riens ja soit ce que celui ou ceulx, qui leur auroient donne le dit Congie, n'en eussent aucune Puissance, mais l'eussent fait par simplesse, fraude, ou mal engien.
Item, que tous Pescheurs, tant d'Engleterre, d'Irlande, & de Calais, comme des Paiis de Brabant & de Flandres, pourront paisiblement aler par tout sur Mer, pour Peschier & Gaignier leur Vivre, sans Empeschement ou Destourber de l'une Partie ne de l'autre; Et avec ce, se fortune ou autre aventure chassoit ou amenoit les diz Pescheurs de la Partie d'Engleterre, en aucun des Ports, Havres, Destrois, & Daugiers des dites Paiis de Brabant ou de Flandres, ou les diz Pescheurs des dites Paiis de Brabant & de Flandres en aucuns des dites Ports, Havres, Destrois, ou Daugiers du Royaume d'Engleterre, Yrlande, & de Calais, que ilz y soient paisiblement & franchement receuz & traictiez raisonnablement d'une Coste & d'autre, en Paiant aux Lieux, ou ilz arriveront, les Toulieux & Devoirs accoustumez, & d'illec puissent liberalment retourner a tout leurs Nefs, Applois, & Biens sans Destourbier, Arrest, ne Empeschement; pourveu que, par les diz Pescheurs, d'un coste & d'autre, ne soit commise aucune fraude, ou fait dommaige.
Item, que es diz Ports & Havres de Brabant ou de Flandres aucuns Escumeurs, ne Gens labourans sur la Guerre, soient Francois, Flemings, ou d'autres Paiis quelxconques, ne seront suffers entrer ne yssir pour faire Grevance a Marchans, leurs Facteurs, Familliers, Maistres de Nefs, & Mariniers, aux Pelerins, Clercs, & Pescheurs de la Partie d'Engleterre, ne a leurs Biens & Marchandises: Et aussi que aux Ports & Havres d'Engleterre, d'Irlande, & de Calais aucuns Escumeurs, ne Gens labourans sur la Guerre, soient Anglois, Yrlandois, ou autres, ne seront souffers entrer ne yssir pour faire Grevance aux Marchans, leurs Facteurs, Familliers, Maistres de Nefs, & Mariniers, Pelerins, Clercs, & Pescheurs de Brabant, Flandres, & Malines, ne a leurs Biens & Marchandises.
Item, &, durant ce present Traictie, aucun Dommaige (que Dieu ne vueille) estoit fait d'un Coste ou d'autre, par quoy il en convenist faire requeste ou poursuite, que la Personne ou Personnes, de quelque estat qu'ilz soient, jusques au Nombre de Dix Personnes & au tant de Chevaulx, ou au dessoubs, qui de la Partie d'Engleterre, c'estassavoior, depar le Roy d'Engleterre depar le Capitaine de Calais, depar la Compaignie de l'Estaple au dit Lieu de Calais, & de la partie de Brabant, Flandres, & de Malines pour leur Seigneur, ou depar les Quatre Membres du dit Paiis de Flandres, ou d'aucun d'iceulx, seront pour celle cause envoiez en Engleterre a Calais, en Brabant, Flandres, ou Malines, ou ailleurs, d'un Coste ou d'autre, pourront passer par Mer, ou par Terre, seurement entrer & demourer franchement es Villes fermees, pareillement comme dessus est declaire des Marchans d'un Coste & d'autre, & entendre a la poursuite de leurs Besongnies, par vertu de ce present Accort, sans empeschement ne avoir pour ce autre Saufconduit.
Item, & se par Escumeurs, ou autres Gens labourans sur la Guerre, aucuns Biens des Marchans de la partie d'Engleterre, ou de Brabant, Flandres, ou Malines, estoient Prins sur Mer & amenez en aucuns des Ports ou Havres de l'une Partie ou de l'autre, que iceulx Biens ne pourront illec estre Venduz ne Alienez sur Terre, ne mis a Terre; & se ilz estoient ainsi Venduz, Alienez sur Terre, ou mis a Terre, que Restitution leur sera faitte des diz Biens, ou de leur Valeur, aux Marchans de qui l'en les auroit Prins, & auront les Officiers des Lieux Mandement expres par Lettres Patentes, telles qu'il appartendra de faire, faire la ditte Restitution, toutes les fois que le Cas y echerra, sur Peine de le recouvrer sur eulx se les dites Biens estoient ainsi Venduz ou Alienez a Terre, ou mis a Terre, de leur sceu ou souffrance; & avec ce sera faitte deffence es Ports & Havres d'un Coste & d'autre, sur certeines & grosses Peines, que aucun de quelque Nation qu'l soit ne Achette a Terre, ne pour mettre a Terre aucuns des dites Biens.
Item, que es Vitailles, Marchandises, & autres Biens venant des parties de l'Est vers le Royaume d'Engletere ou a Calais, ou devers Brabant, Flandres, ou Malines pour quelxconques Parsonnes non Enemis a l'une Partie ne a l'autre, & en quelxconques Vaisseaulx ilz soient menez, ne sera par ceulx, de l'un Parti ne de l'autre, mis Empeschement ne Destourbier en quelconque maniere.
Item, se, durant le dit Terme, aucun Vaisseaulx des Marchans de la partie d'Engleterre, ou de Brabant, Flandres, ou Malines, non Ordonnez pour Guerre, Chargiez ou non Chargiez, estoient par fortune de Tempest, par force d'Ennemis, ou autrement Chassiez, ceulx de l'une Partie en aucuns des Ports ou Havres de l'autre Partie, les dites Vaisseaulx, avec les Marchans & Mariniers estans en iceulx, seront receuz seurement & s'en pourront Partir franchement a tout leurs Biens & Marchandises, sans contredit ne destourbier; Pourveu que ilz ne mettent a Terre ne en aucuns Vaisseaulx leurs dites Biens & Marchandises sans Congie & Licence des Officiers du Prince de Paiis, ou d'autres aians Povoir a ce.
Item, que les Maistres de Nefs & Mariniers de la partie d'Engleterre, a leur venue es Ports & Havres des Paiis de Brabant, de Flandres, & Malines, pourront faire licitement lier leurs Nefs es dites Ports & Havres par la maniere que feront Francois, Hollandois, & Zellandois, ou Escois, sans encourir pour ce en aucune Forfaicture ou Amende; & semblablement le pourront faire les Maistres de Nefs & Mariniers de Flandres es Ports & Havres de la partie d'Engleterre.
Item, que, le dit Tereme durant, les Marchans, Maistre de Nefs, & Mariniers des dites Paiis de Brabant, Flandres, & de Malines ne amenront, par fraude ou couleur quelconque, aucuns Biens ou Marchandises des Ennemis des Englois par Mer: Et ou cas que ilz en seront demandez par aucuns Escumeurs ou autres Gens de la partie d'Engleterre, ilz en feront juste & plaine Confession; & que pareillement les Marchans, Maistres de Nefs, & Mariniers de la partie d'Engleterre ne amenront, par fraude ou couleur quelconque, aucuns Biens ou Marchandises des Estraingiers, Ennemis de Brabancons, Flamengs, & de ceulx de Malines; & se ilz en estoient demandez par aucuns de Brabant, Flandres, ou Malines, ilz en feront juste Confession, comme dit est.
Item, se, durant le temps de ce present Accort, aucune Nef ou Vaisseau de la Partie d'Engleterre, Chargie de Biens & Marchandises, par fortune ou Tempeste de Mer ou autrement, touchoit a la Terre, & Perissoit sur la Coste ou es Havres des dites Paiis de Brabant, de Flandres, & de Malines, se en icelle Nef ou Vaisseau demourroit Homme, Femme, Enfant, Chien, Chat, ou Coq vivant, les Hommes, Biens, & Marchandises d'icelles demourront Saufs a ceulx qui ilz appartenant, en Paiant Coustages raisonnables a ceulx qui les auront Sauvez, sans ce que les dites Biens puissent estre dits Confisques, ne Perduz; Pourveu aussi que ce pendant soit fait & observe es Paiis & Havres d'Engleterre, Yrlande, & Calais, au regart des Navires de Brabant, Flandres, & Malines, qui par la maniere dessusditte toucheroient a Terre ou Perilleront.
Item, que par la ditte partie d'Engleterre sera designe Chemin grant & large entre Calais & Gravelinghes pour les Marchans d'un Coste & d'autre, & autres comprins en ceste Seurte, y Aler, Passer, & Retourner seurement: Et pour la partie de Flandres sera fait & designe pour les Marchans & autres Parsonnes de la ditte partie d'Engleterre dessus exprimez grant Chemin & large assez pour Aler, Passer, & Retourner seurement par les Dunes de Flandres, sans y estre Arrestez ne Empeschiez; par ainsi que ilz ne amenront avec eulx aucuns leurs Chiens, ne feront aucun Dommaige ou prinse de Connus:
Et se il avenoit que aucuns de la Partie d'Engleterre, en alant par le Chemin designe dedens les Dunes, passassent par ignorance dehors icelui Chemin, de la quelle Ignorance ilz seront cruez par leur Serement sans autre Preuve faire; en ce cas ilz ne seront Empeschiez, Perturbez, ne Arrestez, mais procederont oultre en continuant leur Chemin seurement & paisiblement; & pareillement sera fait a ceulx de Brabant, Flandres, & Malines en passant par les Chemins designez entre Calais & Gravelinghes.
Item, que les Marchans d'Engleterre auront & pourront avoir & tenir, es Villes des dites Paiis de Brabant, Flandres, & de Malines, Hostelx pour eulx mesmes; & joiront illecques de toutes telles & pareilles Franchises, comme ilz ont joy en quelque temps depuis Cinquante Ans en ca quant Marchandise avoit Cours entre la partie d'Engleterre, & les dites Paiis de Brabant, Flandres, & Malines; & seront Traictiez aussi doulcement, & gracieusement, comme les autres Nations frequentans iceulx Paie & Ville.
Item, s'il avenoit (que Dieu ne vueille) que par aucuns de l'un Coste ou de l'autre aucune Chose fust faitte ou attemptee contre l'Estat de ce present Accort & Seurte en quelque Lieu ou Port par quelconque voie, ja pour tant c'est Accort ne sera tenu Enfraint, ne pour ce Guerre, Arrest, ne Destourbier d'aucune des Personnes, touchees en ce Traictie, ne sera fait ne meu, mais sera le fait Repare par les Seigneurs de l'une & de l'autre Partie, & mis en son premier Estat & deu.
Item, que les Quatre Membres de Flandres, souffisaument Auctorisiez comme il appartient, se Obligeront par Lettres, seelles de leurs Seaulx, de Tenir & inviolablement Garder de leur Part tous les Poins de ce present Traictie, & chacun d'icelles, & en bailleront leurs Lettres souffisanz & convenables, sans aler ou faire venir au contraire,
Le quel Entrecours & Communication de la Marchandise, par la forme & maniere qu'il est contenu es diz Articles, par vertu des Lettres, sur ce baillees d'une Part & d'autre, ait este Prorogue & Ralongie par le Terme & Espace de Cinq Ans, qui expireront le Premier Jour de Novembre, l'An Mille, Quatrecens, Quarante & Sept:
Et il soit ainsi que, pour ce que le Terme que le dit Entrecours & Communication de la Marchandise a encores a durer, est assez brief, a este Advise, pour le Bien & Utilite Publique des Paiis & Subgez d'un Coste & d'autre, estre de nouvel Prorogue & Ralongie jusques a plus long Terme,
Nous, Commissaires dessus nommez, par vertu du Povoir, a Nous donne par ma ditte Dame la Duchesse, de l'Auctorite de nostre dit Tres redoubte Seigneur Monseigneur le Duc, avons, avec les Gens & Commissaires du dit Tres excellent & Tres puissant Prince le Roy d'Engleterre, semblablement fondez souffisaument en ceste partie, le dit Entrecours & Communication de la Marchandise, de la Pescherie, & autres Choses ey dessus declairees, d'entre les dites Duchie Conte & Paiis de Brabant, Flandres, Ville & Seignourie de Malines d'une Part, & les dites Royaume d'Engleterre, Seignourie d'Irlande, & Ville de Calais d'autre part, tout par la fourme & maniere qu'il est contenu, specifie, & declare es Articles cy dessus Transcrips, Continue, Prorogue, & Ralongie, Continuons, Prorogons, & Ralongons par ces Presentes du dit Premier Jour de Novembre, l'An Mille, Quatrecens, Quarante & Sept, que les diz Cinq Ans expireront, jusques a Douze Ans entiers & continuelz apres ensuivans, qui expireront le Premier Jour de Novembre, l'An Mille, Quatrecens, Cinquante & Neuf.
Le quel Entrecours & Communication de la Marchandise, de la Pescherie, & tous & chacun les Articles cy dessus specifiez & declairez, par la forme & maniere que Premierement Accordez ont este pour les dites Trois de par le dit Roy d'Engleterre d'une Part, & nostre Tres redoubte Dame Madame la Duchesse de Bourgoigne d'autre Part, ainsi depuis comme dit est & Presentement Proroguez & Continuez pour le Terme des diz Douze Ans,
Nous Commissaires dessus nommez, pour & ou Nom de ma ditte Dame la Duchesse, & par vertu du dit Povoir qu'Elle de l'Auctorite que dessus Nous a donne en ceste Partie, Promettons en bonne foy que ma ditte Dame la Duchesse, de la part de mon dit Seigneur le Duc, fera Publier, Garder, & Entretenir inviolablement le dit Terme durant, sans faire, ou venir, ne souffrir estre fait, ou venu, ou contraire en quelque maniere que ce soit.
Et pour plus grant Seurte des Choses devantdittes mon dit Seigneur le Duc de Bourgoigne Confermera & Approuvera ces Presentes, & tout le contenu en icelles, en dedens le jour de Noel prouchainement venant, & de ce fera ailler ces Lettres Patentes a Partie adverse; Pourveu que Partie adverse le faire semblablement.
Fait & donne en la Ville de Calais, le iv Jour d'Aoust, l'An de Grace Mille, Quatrecens, Quarante & Six.
Literae per quatuor Membra Flandriae (superioribus affixae) super praefato Intercursu Obligatoriae.
Atous ceulx, qui ces presentes Lettres verront ou orront, Bourgmaistres, Advoe, Eschevins, & Conseil des Villes de Grand, de Bruges, & d'Ypre, & du Terroir du France, du Paiis de Flandres, Salut.
Comme sur la Prorogation, Continuation, & Ralongement de l'Entrecours & Communication de la Marchandise de la Peschiere de Mer & d'autres Choses necessaires touchans l'Utilite des Duchie & Conte de Brabant & Flandres, Seignourie & Ville de Malines d'une Part, & les Royaume d'Angleterre, Seignourie d'Irlande, & Ville de Calais d'autre Part, estans a present & durans encores jusques au Premier Jour de Novembre, l'An Mille, Quatrecens, Quarante & Sept, ait este tenu Traictie, & fait Conclusion par & entre les Ambasseurs de Tres excellent & Tres puissant Prince le Roy d'Engleterre d'une Part, & les Ambasseurs & Commissaires de nostre Tres redoubte Dame & Princesse Madame la Duchesse de Bourgoigne & de Brabant, Contesse de Flandres &c. ad ce souffisaument auctorisee de nostre tres redoubte Seigneur & Prince, Monseigneur le Duc de Bourgoigne, & de Brabant, Conte de Flandres &c. d'autre Part, d'icellui Entrecours estre Prorogue, Continue, & Ralongie du dit Premier Jour de Novembre, l'An Mille, Quatrecens, Cinquante Neuf,
Comme de ce les Lettres seelles des Seaulx de Honnourables & Prudens Seigneurs Maistre Henry Utenhove Conseillier & Maistre des Requestes de l'Ostel, Parent Faue aussi Conseillier, & Loys Dommessent Secretaire de nostre dit Tres redoubte Seigneur & Prince, & Commissaires en ceste partie de par nostre ditte Tres redoubte Dame & Princesse (parmi les quelles ces noz Presentes sont infixees) sont mention plus a plain,
Et il soit ainsi que entre les Articles du Traictie d'icellui Entrecours soit contenu ung Article, par le quel les Quatre Membres de Flandres, souffisaument Auctorisiez comme il appartient, se Obligeront, par Lettres seelees de leurs Seaulx, de Tenir & inviolablement Garder, de leur Part, tous les Points d'icellui Traictie & chascun d'iceulx, & en bailleront leurs Lettres souffisans & convenables sans aler ou faire venir au contraire,
Savoir faisons que Nous & chacun de Nous,
Voulans & desirans de tout nostre cueur de nostre Part, & ou tant qu'il touche, & puet touchier & regarder le Paiis de Flandres, les Articles contenuz ou dessusdite Traictie & expresses es Lettres Patentes (parmi les quelles ces noz Presentes sont infixees) estre Tenus & Gardes sans enfraindre, pour plus grant Seurte des Choses contenues es Articles du dit Traictie,
Promettons, loyaulment & de bonne Foy, que tous les dits Points & Articles, & chascun d'iceulx, en tant qu'ilz touchent & regardent le dit Paiis de Flandres, Nous Tendrons & Garderons, & ferons Tenir & Garder de nostre Part inviolablement & sans enfraindre, & sans venir, ne souffrir estre venu ou contraire.
En Tesmoing de ce Nous avons ces presentes Lettres fait seeller des Seaulx aus causes des dessusdittes Villes de Gand, de Bruges & d'Ypre, & de Seel de Reverend Pere en Dieu Monseigneur l'Abbe de Seint Andreu le Bruges, pour Nous du France qui ne usons point de Seel Commun.
Faittes & donnees le Dixseptiesme Jour d'Aoust, l'An de Grace, Mille, Quatrecens, Quarante & Six.
Sub Septem Sigillis, quorum primum de rubrâ, secundum & tertium de viridi, quartum de rubrâ, quintum & sextum de viridi, & ultimum de rubrâ cerâ, pendentibus a caudis Pergamenae.
Aug. 14. Letters of safeguard for Gaillard de Duresfort, lord of Duras and Blanquesfort, son of Gaillard, late lord Duras. Westm.
O. xi. 147. H. v. p. i. 166.
De salva gardia pro Domino de Duras.
An. 24. H. 6. Vasc. 24. H. 6. m. 4.
Rex, universis & singulis Admirallis, Capitaneis, &c. Salutem.
Sciatis quòd, de Gratia nostra speciali, suscepimus in salvum & securum Conductum nostrum, ac in Protectionem, Tuitionem, Defensionem, & Salvam gardiam nostras maximè speciales, dilectum Ligeum & Subditum nostrum, Gaillardum de Duresfort Dominum de Duras & de Blanquasfort, Filium & Haeredem Gaillardi de Duresfort nuper Domini de Duras & de Blanquasfort Militis Defuncti, infra Aetatem existentem, infra Regnum nostrum Angliae morando & perhendinando, ac abinde in Ducatum nostrum Aquitanniae, quotiens sibi placuerit, durante praesenti salvo Conductu nostro, redeundo, & ibidem morando, necnon Homines, Servientes, & Familiares suos, Equos, Jocalia, ac bona, & Res sua mobilia & immobilia quaecumque;
Et ideò Vobis Mandamus quòd ipsum Gaillardum Filium, Homines, Servientes, & Familiares suos, Equos, Jocalia, Bona, & Res sua praedicta Manuteneatis, Protegatis, & Defendatis.
Non inferentes eis seu eorum alicui, aut, quantum in vobis est, ab aliis inferri permittentes Injuriam, Molestiam, Dampnum, Impedimentum aliquod seu Gravamen,
Et si quid eis, vel eorum alicui, in Personis sive Rebus suis praedictis, forisfactum vel injuriatum fuerit, id eis & eorum cuilibet sine dilatione debitè Corrigi & Reformari faciatis:
Volumus insuper, de habundantiori Gratiâ nostrâ, quòd idem Gaillardus Filius, & Homines, Servientes, & Familiares sui praedicti, durante praesenti Salvo Conductu nostro, sint Quieti, & eorum quilibet sit Quietus, de omnibus Placitis, Querelis, seu Demandis, versus ipsos seu eorum aliquem, ratione sive occasione alicujus Debiti, Contractûs, aut alterius Causae cujuscumque, Gaillardum Patrem aut aliquem Antecessorum ejusdem Gaillardi Filii tangentis sive concernentis, motis, movendis, sive pendentibus in quibuscumque Curiis & Placeis nostris, & alibi infra Ducatum nostrum Aquitanniae supradictum.
In cujus &c. per Biennium proximò futurum duraturas.
Teste Rege apud Westmonasterium, xiv die Augusti.
Per Breve de Privato Sigillo, & de Data praedicta, Auctoritate Parliamenti.
Aug. 22. Grant of the castle and castellany of Maulion de Sole, and the bailiwick de la Bort, to John de Foix, earl of Kendal. Westm.
O. xi. 147. H. v. p. i. 167.
Pro Johanne de Foix Comite de Kendale.
An. 24. H. 6. Ibid.
Rex omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Cùm, carissimus & praedilectus Avunculus noster, Humfridus Dux Gloucestriae,
Habens, ex Concessione nostra, per Literas nostras Patentes, quamdiu nobis placuerit, Castrum & Castellaniam de Maulion de Sole & Balliagium de la Bort, cum omnibus pertinentiis suis, Redditibus, Molendinis, Herbagiis, Boscis, Emolumentis, & omnibus aliis Proficuis quibuscumque, eodem modo quo Karolus de Beaumont Alferitz de Navarra ea habuit & tenuit dum vivebat, prout in Literis praedictis pleniùs continetur,
Benè contentetur, ut dicitur, eâ intentione quòd, dilectus & fidelis Consanguineus noster, Johannes de Foix, Comes de Kendale, Vicecomes de Castillion, & Dominus de Grelle, dicta Castrum, Castellaniam, & Balliagium, & alia Praemissa, ex Concessione nostra, in forma subsequenti, habere possit,
Nos, nedùm Praemissa, si ita sit, verùm etiam bona & gratuita Servitia, per ipsum Consanguineum nostrum nobis impensa, & imposterùm impendenda, considerantes, de Gratia nostra speciali Concessimus eidem Consanguineo nostro Castrum & Castellaniam de Maulion de Sole & Balliagium de la Bort, cum omnibus suis pertinentiis, Redditibus, Molendinis, Herbagiis, Boscis, Emolumentis, & omnibus aliis Proficuis quibuscumque, eodem modo quo dictus Avunculus noster ea ante haec tempora habuit & tenuit,
Habenda, Tenenda, Custodienda, Occupanda, & Percipienda, quamdiu Nobis placuerit, per Se aut Deputatum suum, vel Deputatos suos sufficientes, pro quibus respondere voluerit, unà cum omnibus aliis Proficuis, Redditibus, Reventionibus, & Emolumentis quibuscumque, in Judicio & extra:
Proviso semper quòd praefatus Consanguineus noster dicta Castrum, Castellaniam, Balliagium, & alia Praemissa, nobis & Haeredibus nostris (cùm sibi sub Magno vel Privato Sigillo nostro seu Haeredum nostrorum Mandatum fuerit) Deliberet & integrè Restituet.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, xxij die Augusti.
Per Breve de Privato Sigillo.
Oct. 26. The K. assigns the abbey and town of Waltham for the maintenance of Richard duke of York, when in London. Westm.
O. xi. 148. H. v. p. i. 167.
Pro Liberata Ducis Eborum.
An. 25. H. 6. Pat. 25. H. 6. p. 2. m. 37.
Rex Omnibus, ad quos &c. Salutem.
Sciatis quòd Nos,
Considerantes qualiter Carissimus & Fidelis Consanguineus noster Richardus Dux Eborum ad Civitatem nostram Londoniae, tàm pro Materiis & Negotiis nostris cùm pro ipso miserimus, quàm pro Agendis suis, ibidem faciendis, saepius accessurus est,
De Gratia nostra speciali, & ad Supplicationem praedicti Ducis, Assignavimus sibi, pro Termino vitae suae, pro Liberata sua & Equorum suorum, Abbatiam & Villam de Waltham, prout alii ibidem seu alibi ante haec tempora in forma praedicta habuerunt.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, xxvj die Octobris.
Per Breve de Privato Sigillo.
Nov. 18. Grant of the castellany of Mauleon de Sole and Labort to the earl of Kendal. Westm.
O. xi. 148. H. v. p. i. 167.
Pro Johanne de Foix, Comite de Kendale.
An. 25. H. 6. Vasc. 25. H. 6. m. 9.
Rex Omnibus, ad quos &c. Salutem.
Sciatis quòd Nos,
De Gratia nostra speciali, ac consideratione bonorum & gratuitorum Servitiorum, quae, dilectus & fidelis Consanguineus noster, Johannes de Foix, Comes de Kendale, Vicecomes de Castillon, & Dominus de Greily, nobis impendit, & impendet in futurum,
Concessimus eidem Consanguineo nostro, de avisamento & assensu Concilii nostri, Castrum & Castellaniam de Mauleon de Sole, & Bailliagium de Labort, cum omnibus Pertinentiis suis, Redditibus, Molendinis, Herbagiis, Boscis, Emolumentis; & omnibus aliis Proficuis quibuscumque, eodem modo quo, carissimus ac praedilectus Avunculus noster, Humfridus Dux Gloucestriae ea ante haec tempora habuit & tenuit,
Habenda, Tenenda, Custodienda, Occupanda, & Percipienda quamdiu Nobis placuerit, per Se, aut Deputatum suum, vel Deputatos suos sufficientes, pro quibus respondere voluerit, unà cum omnibus aliis Proficuis, Redditibus, Pertinentibus, & Emolumentis quibuscumque, in judicio & extra, quibuscumque Literis, Scripturis, seu Appunctuamentis, qualitercumque factis vel fiendis in contrarium, non obstantibus:
Proviso semper quòd praefatus Consanguineus noster dictum Castrum, Castellaniam, Bailliagium, & illa Praemissa Nobis & Haeredibus nostris (cùm sibi sub Magno vel Privato Sigillo nostro seu Haeredum nostrorum Mandatum fuerit) Deliberet & integrè Restituat.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, xviij die Novembris.
Per breve de Privato Sigillo, & de Data praedicta, Auctoritate Parliamenti.
Dec. 10. Licence to sir Reginald West to go to the court of Rome and to the Holy Land. Westm.
O. xi. 148. H. v. p. i. 167.
De Licentia eundi ad Terram Sanctam.An. 25. H. 6. Franc.. 25. H. 6. p. m. 8.
Rex, universis & singulis Admirallis &c. ad quos &c. Salutem.
Sciatis quòd,
Pro eo quòd, dilectus & fidelis noster, Reginaldus West Miles, qui de Licentia nostra versus curiam Romanum & alias Partes exteras, & deinde versus Terram Sanctam, pro votis suis ibidem, Deo dante, perimplendis, in proximo transire proponit,
Nos, ex causis praedictis, de Gratia nostra speciali, Concessimus & Licentiam Dedimus eidem Reginaldo quòd Ipse, quandocumque sibi placuerit, versus Partes praedictas, cum Viginti & Quatuor Famulis, Triginta Equis, ac aliis Rebus & Hernesiis suis licitis quibuscumque, in Comitiva sua, transire possit licitè & impunè;
Et ideò vobis Mandamus quòd ipsum Reginaldum, cum Famulis, Equis, Rebus, & Hernesiis suis licitis quibuscumque, ut praedictum est, liberè & absque impedimento aliquo versus Partes praedictas transire permittatis:
Dumtamen aliqua Nobis seu Regno nostro Angliae Praejudicialia, seu Aurum vel Argentum in Massa vel Moneta, praeterquam rationabiles Expensas suas, usque Villam nostram Calesii, ac Uno vel Duobus Ciphis Argenteis & Deauratis sibi deservituris in Viagio suo praedicto, secum non deferat quovis modo; aliquibus Statutis, Ordinationibus, Provisionibus, sive Actis, in contrarium factis, non obstantibus.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, decimo die Decembris.
Per ipsum Regem.
Dec. 16. Sir John Asteley is appointed mayor of Bayonne. Westm.
O. xi. 149. H. v. p. i. 167.
De Officio Majoris Baionae Concessio.
An. 25. H. 6. Vasc. 25. H. 6. m. 6.
Rex Omnibus, ad quos &c. Salutem.
Veridicâ relatione ac scripturâ Fide dignorum Informati percipimus, quomodo Civitas nostra Baionae, quae nuper sub Regimine Majorum, quos illuc tunc misimus, felici prosperitate vigebat, dùm Majores ipsi, semotâ omni Partialitate, rectam tenebant Judicii Lancem, corrigebant Transgressores, Virtuosos amabant, totámque Civitatem beata quadam Tranquillitate Pacis fovebant, nunc omnia ferè in Discordiae Turbationem conversa sunt, dùm Unusquisque nunc, anelans Altiora, Partialitatis vinculo alligatus, solum ejus & eorum desiderans Incrementa, communis Salutis & Boni ipsius Civitatis efficitur Contemptor, unde omnia Mala atque Incommoda posteriùs oriuntur Odia, Discordiae, Neclectio Justitiae, Divisio Civitatis, quae causae sunt sufficientes Desolationis & Ruinae dictae nostrae Civitatis, quemadmodum & opulentissimas olim Urbes ob similia legimus fuisse Extinctas,
Nos igitur,
Volentes tantis Dampnis & Incommodis providere, ac Periculis occurrere, sicut debitum est nostrae Regiae Dignitatis Populi Nobis commissi Curam habere, ad Requisitionem & Supplicationem Notabilium Burgensium & Communitatis Civitatis nostrae praedictae,
Confidentes de Virtute, Industria, ac Prudentia, dilecti & fidelis Militis nostri, Johannis Asteley,
Concessimus
ei Officium Majoris dictae Civitatis nostrae, Habendum & Tenendum Officium praedictum praefato Johanni, ac illud Excercendum pro Termino Septem Annorum proximò sequentium, cum Honoribus, Praerogativis Vadiis, Juribus, Proficuis, & Emolumentis eidem Officio consuetis & pertinentibus, sicut solebant habere Thomas Burton & Philippus Chetwyn Milites, Excercendo dictum Officium absque praejudicio Franchesiarum, Libertatum, & Privilegiorum praedictae Civitatis & Inhabitantium ejusdem.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, xvj die Decembris.
Per ipsum Regem, & de Data praedicta, Auctoritate Parliamenti.