Rymer's Foedera with Syllabus: July-December 1468

Rymer's Foedera Volume 11. Originally published by Apud Joannem Neulme, London, 1739-1745.

This free content was digitised by double rekeying. All rights reserved.

'Rymer's Foedera with Syllabus: July-December 1468', in Rymer's Foedera Volume 11, (London, 1739-1745) pp. 618-639. British History Online https://www.british-history.ac.uk/rymer-foedera/vol11/pp618-639 [accessed 25 April 2024]

July–December 1468

Syllabus Entry Foedera Text
July 2. Treaty of mercantile intercourse for 30 years with Francis duke of Brittany. Westm.
O. xi. 618. H. v. p. ii. 159.
Tractatus, de Intercursu Mercandisarum, cum Duce Britanniae.
An. 8. E. 4. Franc. 8. E. 4. m. 23.
Edward, par la Grace de Dieu, Roy d'Angleterre & de France, & Seigneur d'Irland, a tous ceulx, qui ces presentes Lettres verront, Salut.
Come, par cy devant, ait en Treues & Abstinance de Guerre entre Nous noz Pais & Subjectis d'une Partie, & Hault & Puissant Prince nostre Treschier & Tresame Cousin Francois, par icelle mesme Grace, Duc de Bretaigne Counte de Mountfort de Richemond d'Estemps & de Vertouz & ces Paiis & Subjectis du dit Duchie de Bretaigne d'aultre Parte, & aussi Entercource de Merchandisez entre les Subjectes d'une Part & d'aultre,
Les quelx Treues & Abstinances de Guerre & Entrecource de Merchandise aient este Continues & Entretenues jesques au present, & encores de presant soient les ditez Treues & Abstinance de Guerre entre Nous pour Nous nos Paiis & Subjectz de nostre Part, & nostre dit Cousin le Duc de Bretaigne pour Luy sez Paiis & Subgetz d'aultre Parte, Accorde, Faitez, & Conclusez jesques au Terme de Trent Ans advenier, & pluisavant, ainsi que il est contenue es Lettres sur ceo faitez, recourse a icellez,
Et que, pour le Bien Comune dez Paiis, Seigneuries, & Subgets taunt de une Partie qui d'aultre, soit necessaire & expediant Accorder, Entretenir, & Garder, entre les Paies & Subgietis d'une Parte & d'aultre, pur temps advenir, Entrecourse & Communication de Merchandisez & Pescheriez de Meer & d'aultrez Chosez necessaire pour la Bien & Utilite commugne d'une Parte & d'aultre,
Savoir faisons que Nous, pour Nous nos Heyrez & Successeurs, pour nostre Royaume d'Angleterre & Seigneurie d'Irlande Ville & Marche du Calays & aultres nous Paiis Villez & Seigneuries Subgiettis & Habitans d'iceulx, avons de & sur les dit Entrecours & Communication de Merchandise & Pescherie de Meer & aultres Choses necessaires pour la Bien & Utilite commugne d'une Partie & d'aultre Faicte, Traite, Passe, Accorde, & Conclude, ovesquez nostre dit Treschier & Tresame Cousin Francoys Duc de Bretaign, pur Luy sez Heires & Successeurs pour son dit Paiis & Duche Subgiettis & Habitans de Bretaigne, pour le Temps & Terme de Trent Ans, a Commencer le Jour de la Date de cestez, lez Pointes & Articles qui ensuent,
Primierement, que toutz Merchans taunt de nostre dit Royaulme d'Angleterre, d'Irlande, & de Calays, Comme les Marchans de Paiis & Duchie de Bretaigne, soient Marchans de Laines, de Draps, de Toilles, de Vins, de Fruicts, de Cuirs, de Victailles, de Harnois, d'Armurez, d'Artilleries, de Chevaulx, ou d'aultrex Bestiaulx, ou de quelconques autres Marchandises, leurs Facteurez ou Familiers, puissent Seurement Aleer par Meer, Riviers, Eaus doulces, & par Naviere, & par Terre, a Pie, a Chival, ou autrement, en passant d'Angleterre & d'Irland, ou de Calays ou Paiis & Duchie de Bretaigne, & du dites Paiis & Duchie de Bretaigne en Angleterre en Irland ou a Calais, ou mesmez par le dit Paiis tant d'une Partie que d'aulter, ensemble leurs Biens & Marchandises, & Merchander, lez ungs avequez lez autres, de toutes manieres de Marchandises, taunt Viures, Armures, Artillaries que aultres, & Mener ou Remener, ou fair Mener & Remener, d'Angleterre, d'Irland, & de Calays en Bretaigne, & de Bretaigne en Angleterre en Irland ou a Calais, les Marchandisez, Vivres, Harnois, Armures, Artillerie, & autres Chosez quellesconques,
Et que les dites Merchans, leurs Facteurs, & Familiers puissent, chescune d'eulx a qui il sera necessaire, Achater & avoir franchement de ceulx de l'autre Cost des Vivres, & lez Mener par Meer, Riviers, & Eaues doulces par Terre, en & oultre la Meer, lez unge aux autrez (C'estassavoir) ceulx d'Angleterre & aultres de la Partie d'Angleterre (ou Nous entendons Irlande & Calais) en Bretaigne, & ceulx de Bretaigne en Angleterre, Irland, & Calays, sauns Empechement, Destourbier, ou Defence queleconquez, ne pour ceo encourir en ascune Paine, & sauns en estre Reprins en ascune Paine, & sauns en estre Reprins en ascune manier dez Seigneuries d'une Coste ne d'autre, ne de leurs Justiciers, Officers, & Subgetis.
Item, que touz Marchans d'Angleterre, d'Irland, & de Calais, soient de Laines, de Draps, de Toilles, de Vins, & Cuirs, de Vitailles, ou de quelconquez autres Marchandisez, leurs Faicteurs & Familiers, Maistres de Neefz & Mariniers, puissent Aler par Mer, Riviers, & Eaus doulcez, Passer, Repasser, Convercer, Venir, Estre, & Demoureer Seurement en dit Paiis & Du- chie de Bretaigne, & dedens les Portez & Haurez d'iceulx, a tout leurs Biens Marchandisez & Nefz, & Merchander, ovecques touz Marchaundez du dites Paiis & Duchie de Bretaigne, & aultrez Marchauntz quelconquez, & leurs Faicteurez & Familiers, de toutz maniers de Merchandisez tant Vivres, Harnois, Armurez, Artillaries, que autrez Chosez quelesconquez, & en Partier ovesquez leurs dites Nefz, Biens, Marchandisez, Vivres, & aultres, que ilz porrount Ramener & Retourner Seurement:
Et qui pareillement toutz Marchans des dites Paiis & Duchie de Bretaigne, soient Marchans de Laines, de Draps, de Toilles, de Vines, de Cuirs, de Victailles, ou de quelconquez aultrez Marchandisez, leurs Facteurez, Familliers, Maistres de Neefz & Mariners, puissent Aler, Passer, & Repasser par Meers, Ryvers, & Eaux dulces, Converser, Estre, & Demourer Seurement en nostre dit Royme d'Angleterre, en Irlande, a Calays, & dedens laz Portex & Haurez du ceulx Royame, Paiis, & Ville, auctorisez par Nous (c'estassavoir) es Portez & Haurez, ou Coustumers & aultres Officers sount Ordines pour Vacquer & Entendre sur l'Entre & Issue des Neefz & Marchandisez, & non en aultres, ovesques leurs Biens, Marchandisez, & Nefz, & Marchaunder ovesque toutz Marchans Anglois & aultres, & leurs Faictures & Familiers, de toutz Marchandisez, tant Vivres, Harnoys, Armures, Artilleries, comme aultres, & mesner es Portz desus dites en Angleterre, en Irland, & a Calais leurs Biens propres, Vivres, & aultres, & lez Biens d'aultres du dites Paiis & Duchie de Bretaigne, & en Partir & Retorner Seurement a toutz leurs dites Biens, Marchandisez, & Nefz:
Et aussi qui les ditz Marchans, leurs Faicteurs, & Familiers puissent, chescune d'eulx a qui il serra necessaire, Achater & avoir franchement de ceulx de l'autre Partie des Vivres, & les Mener par Meer, Rivers, & Eaux doulcez, lez ungne aux aultres (c'estassavoir) ceulx d'Angleterre, d'Irland, & de Calais, au dit Paiis & Duchie de Bretaigne, & ceulx des dites Paiis & Duchie de Bretaigne en Angleterre, en Irland, & a Calays, sauns estre Reprins, de ceo qu'ils aurount ainssi fait, des Seigneurs de l'une Party ne de l'autry, ne de leurs Officiers, ne qui par ceulx de la Partie d'Angleterre aux Marchans du dit Paiis & Duchie de Bretaigne Dommaige Empechement ne Distourbier soit fait, ne ainssi par ceulx du dit Paiis & Duchie de Bretaigne aux Marchans de la Partie d'Angleterre, par voye de Fait, pour Cause de Guerre, Pillerie, fait ou a fare, ne aultrement en ascune maniere, pour quelconque Cause; En Gardant & Paiant, au regard des Marchans d'Angleterre, d'Irland, & de Calais, au dit Paiis & Duchie de Bretaigne, des Marchandises qu'ilz y Metteront & Remetterount; & semblerement, au Regard des Marchans du dit Paiis & Duchie de Bretaigne, en nos dit Royme & Paiis d'Angleterre, d'Irland, & de Calais, dez Marchandisez qu'ils y Mettrount & Remettrount, lez Droitez, Custumez, Toleux, & Devoirs a present & par cy devaunt dues & acoustumez:
Et, au Regard des Marchans d'un Coste & d'aultre, touchant les Marchandisez qui ils Mettrount & Conduiront, chescune de son Partie, ils en Paieront les Toulx, Custumez, & Devoirs a l'Ordinance de leur Prince & Seigneur, solonq qui ils auront Cours en leurs Paiis:
Et par ceo n'est Point Entendue Prejudicier au Prince ou Seigneur d'une Partie & d'autre, de mettre en ses Paiis & Seigneuries lez Toulx & Devoirs, au regard de ses Subgietis, que bon lui semblera:
Parmy ceo que les dites Merchans, d'une Coste & d'aultre, Facteurs & Familiers, Maistres de Nefz & Mariners, porrount & a eux sera bien Loisible d'aver ovesquez eulx en leurs Nefz, Armurez, & Artilleries, pour la Garde & Salvement de leurs Corps & Biens, en alant par Meer, Rivers, & Eaues doulces, & icelx Amener ovesquez eulx en quelconquez Haurez qu'ilz arrivent; les quellez Armurez a leisser de leurs Nefz, ilz leisseront en leurs dites Nefz ou Vaisseaux; Excepte Coustel, Dague, ou Espee, qu'illz porrount Porter, se bon leur semble, jesques a leur Hostelz, ou ilz serront tenuez de laisser leurs dites Espees, & issint porrount porter & raporter lez Harnois, Armurez, & Artilleries dount ilz se Marchaunderont, in excercaunt & administraunt le Fait de leur Merchandise, & non aultrement; Toutesfois purra le Prince, d'une Coste ou d'aultre, pour Cause raisonnable, pour Necessite ou Chierte de Vivres, faire Defence, au regard de tiels maniers de Vivres, qu'il luy semblera estre a faire pour la Bien de Lui & de ses Subgietz, non obstant ceo present Accorde.
Et, s'il advenoit qui auscunez Nefz, par Fortune de Meer, ou par Chasse d'Annemiz, fuissent contraintz de prender ascunez Portez ou Haurez en Angle- terre qui ne seroient par Nous Auctorisez come dit est, en ce Cas ilz porront Entrere & Estre Seurement es ditz Portez & Haurez, sauns ce que l'en Puisse en icellz, estans aus dites Haurez & Portez, Charger, Mettre, ne Deschargier quelsconques Denrees, & Marchandises, Vivres, & autrez Choses, & s'en Retourner quant bone leur semblera.
Item, qui lez ditz Merchans d'Angleterre, leurs Facteurs & Familliers, Maistres de Nefz & Mariners, puissent Estre Converser & Demourer Seurement au dite Paiis & Duchie de Bretaigne, es Portez & Haurez de icelluy Paiis, ovesques leurs Biens, Nefz, & Marchandisez quelsconquez, Vivrez & aultres:
Et semblablement lez Marchans du dit Paiis & Duchie de Bretaigne, leurs Facteurs & Familiers, Maistre de Nefz & Mariners puissent Estre, Converser, & Demourer Seurement en nostre dit Royme d'Angleterre, en Irland, & a Calais, & es Portez & Haurez d'Angleterre, d'Irlande, & de Calais dessusdites, sans ceo qui, par ceulx du dit Paiis & Duchie de Bretaigne, soit Meffait ou done Empechement ne Distourbier aux Marchans de la Partie d'Angleterre, ne par ceulx d'icelle Partie d'Angleterre aux Marchans du dit Paiis & Duchie de Bretaigne, ne a leurs Facteurs & Familiers, Maistres de Nefz & Mariners, d'un Coste & d'aultre, par voy de Fait, pour cause de Guerre, Pillerie, & Roberie fait ou a faire, ne aultrement en ascune manier;
Et ainssi que lez Merchans de la Partie d'Angleterre, & du dit Paiis & Duche de Bretaigne, & leurs Facteurs & Familiers, Maistres de Nefz & Mariners, puissent de l'une Partie Entrer es Villes Fermes de l'autre Partiez, sans en demaunder Congie, forqz pour la Primiere fois soulement, a chescune Venue q'ils ferount de l'une Paiis en l'autre;
Pourveu qui aux Portez des dites Villes, ou il serra Bosoinge qui lez ditz Marchans, leurs Facteurs & Familiers, Maistrez de Nefz & Mariners, Entrent de demaunder Congie, soient mis certaignez Gens qui aient Poair de leur donner le dit Congie;
Et, en Cas qui ilz ne trouverount ascunez tiels Gens aux dites Portez, qui eulx porrount licetement & sans ascune Empechement Entrer & Chevaulchier, ou Aler jesques a lours Hostiels & Logeis, & illoequez Demourer, sans en partir jesquez a ceo qui leurs Hostez aurount signiffie leur Venue aux Capitaignes ou Officers des dites Villes; lez quelz Hostez ou lour Servans, apres qu'ilz en serrount requis, serront tenuez, tauntost sur la Venue des dites Marchans, de faire Signifiaunce de leur Venue aux ditz Capitaignes ou Officers:
Et, en Cas qui, par Negligence ou autrement, la dit Signifiance ne serroit fait, que lez Marchans, dedens Deux Heurez apres leur Venue, purront Departir, Aler, & Passer avaunt sur leur Chemin & en leurs Affairez:
Et, si ilz trouvint aux dites Portez & Haurez ascune Parsone ou Parsonez, & par leur Congie ilz fuissent Entrez es ditz Villez fermes, ilz ne Forfeirent riens, ja soite ce qui icelui ou ceulx, qui leur aurount done la dit Congie, n'en eussent alcune Puissance, mais l'eussent fait par simplesse, fraude, ou mal engine.
Item, qui toutz Pelerins, d'un Coste & d'aultre, en alaunt en Peleringnage, & ainssi les Clerkes d'Angleterre, d'Irland, & de Calais, ou aultres quelsconques, de quelque Estat ou Condition qu'ils soient, d'Eglise ou aultres, Alans vers la Courte de Rome ou le Councell General, es Studies generalx, ou ailleurs, & en Retournant, puissent Entrere, par Meer, Rivers, & Eaus doulces, & ainsse par Terre, a Pie, & a Chival, ou aultrement, ceulx de l'une Partie ou Paiis de l'autre Partie, & Passer & Repasser paisiblement par iceulx, & y estre Seurement & Franchement, sans ceo qui, par ceulx du dit Paiis & Duchie de Bretaigne, soit, ens le dit Duchie de Bretaigne, Meffait en done Empeschement de Distourbier aux Peleringes, Clerkes, ou autres dessus declares de la Partie d'Angleterre, ne par ceulx d'icelle Partie d'Angleterre aux Peleringes du dit Paiis & Duchie de Bretaigne, par voye de Fait, pour cause de Guerre, Pillerie, ou Roberie fait ou a faire, ou aultrement, en alcune manier:
Pourveu qui, a l'Entre de Villes fermes, ilz pranderount Congie aux Gardes des Portes pour y Entrere, &, si mestre estoit, & ilz estoient requis, a l'Entres des dites Villez sermes, ceulx de l'une Partie ferount Serement a l'autre Partie que, pour Male faire ou pour chasser a l'autre Partie, ses Subgietez, Villes, ou Paiis, ilz ne passent par icels; de quel Serement, sans aultre Contrainte ou Empechement, serount creus:
Et pourveu aussi qu'es Portes dez ditz Villes fermes, ou il sera Bosoigne aux dites Pelerignes, Clers, & aultres dessusdites de demaunder Congie, soient mys certains Gens, qui aient Povoir de- leur Donner le dit Congie d'Entrere, & de Receivoir d'eulx, se mestier est, le dit Serement par la maniere dessuisdites:
Et, en Cas q'ils ne trovierount alcunes tiels Gens aux ditz Ports, qu'ils porront licetemant & sans aucune Empechement Entrere, Chevaulchier, ou Aler jesques a leur Hostelz, & illequez Demourer, sans en partir, jesquez a ceo qui leurs Hostes aurount signifie la Venue aux Capitaignes ou Officers des dites Villes, les quels Hostes, ou lour Servans, apres qu'ilz en serrount requis, serrount tenuez, tantost sur la Venue des dites Pelerignes, Clerks, & aultres dessus declaires, de faire Signifiaunce de leur Venue aus dites Capitaingnes ou Officers:
Et, en Cas qui, par Negligence ou aultrement la dit Signifiaunce ne serroit fait, les dites Pelerinez, Clerks, & aultres dessus declarez, dedens Deux Hourez apres leur Venue, porrount Departier, Aler, & Passer avaunt sur leur Chemin & en leurs Affairez;
Et, si ilz trovient aux dites Portez & Haurez alcunes Parsones ou Parsone, & par leur Congie ilz feussent Entrees es dites Villes fermes, qui ilz ne Forfeirount riens, ja soit ce qui celuy ou ceulx, qui leur auront done le dit Congie, n'en eussent aucune Puissance, mais l'eussent fait par Semplesse fraude ou mal engien.
Item, qui toutz Pescheurs taunt d'Angleterre, d'Irlande, de Calays, come du dit Paiis & Duchie de Bretaigne, quelz q'ilz soient, porrount paisiblement Aler par tout sur Meer, pur Pescher & Gaigner leur Vivrees, sans Empeschement ou Distourber de l'une Partie ne de l'autre, & sauns que leur soit Bosoinge sur ceo requerer ne obteneir alcune Licence, Congie, ou Saufconduit:
Et, ovecquez ce, si Fortune ou aultre Adventure Chassoit ou menoit les dites Pescheurs de la Partie d'Angleterre en alcunes des ditz Portez, Destroitz, ou Daungiers du dit Paiis & Duchie de Bretaigne, ou les dites Pescheurs d'iceluy Paiis & Duchie de Bretaigne en alcunez dez Portz, Haurez, ou Dangiers de nostre dit Royame d'Angleterre, d'Irland, & de Calais, qu'ilz soient paisiblement & franchement Resceus & Traictes raisonnablement, d'une Coste & d'aultre, en payent aux Lieux, ou ilz Arriverount, les Toilieux, Custumez, & Devoirez accustumes; & d'illec puissent liberallement Retourner, a toutz leurs Nefz, Aploys, & Biens, sans Distourbier, Arester, ne Empeschement; Pourveu que par les ditz Pescheurs, d'une Coste & d'autre, ne soit commis acune Fraude ou fait Damage.
Item, qui, es Portez & Haurez d'Angleterre, d'Irland, & de Calais, ascunez Escummers de Meer ne Gens laborans sur la Guerre, ne aussi Merchans, Mariners, ne aultres de quelque Condition, soient Anglois, Irlandois, Flandrois, ou de aultre quelconque Nation, ne serront souffrez Entrer ne Issuer, pour ferre Grevans a Merchans, Facteurs, leurs Familiers, Maistres de Neefz, Mariners, Pelerins, Clers, & Pescheurs de la Paiis de Bretaigne, ne a leurs Biens & Marchandises;
Aincoys garderons, a nostre Pouair, les Marchans, Mariners, ou aultres Gens du Partie de Bretangne, qui vendrount en dites Portz & Haurez, de tout Opression & Dammage qui leur voudront ferre nos Subgietz, ou a aultrez quelsquonquez soient Enemies dez Gens du Partie de Bretaigne ou aultres, & aussi es Portez & Haurez, esteans en Paiis & Duchie de Bretaigne, aulcunes Escummers ou Gens laborans sur la Guerre, ne aussi Merchans, Mariners, ne aultres de quelconque Condition, soient Britons, Francois, ou d'aultres de quelconque Nation, ne serront soufres Entrer ne Isser pur ferre Guerre as Merchans, Facturez, leurs Familiers, Maistrez de Neefz, Mariners, Pelerins, Clercs, & Pescheurs de la Partie d'Angleterre, ne a leurs Biens & Merchandisez; aincoys Gardera nostre dit Cousin le Duc, a son Pouoir, les Marchans, Mariners, & aultres Gens du Paiis d'Angleterre, qui viendrount es Portez & Haurez, de tout Oppression & Dammage qui leur vouldroient ferere les Subgiettz de nostre dit Cousin le Duke, ou aultres quelesconquez, soient Enemys dez Gens du Partie d'Angleterre ou aultres.
Item, se, durant ce present Traicte, ascune Damaige (que Dieu ne voille) estoit fait, d'une Coste ou d'aultre, contre ce present Accord, parquoy il en convensist ferre Requeste ou Poursist, qui la Persone ou Parsones, de quelque Estate qu'ilz soient, jesques ale Noumbre de diz Parsones & au taunt de Chivaulx, ou a desoubz, qui a de Partie d'Angleterre (Cestassavoir) depar Nous, depar noz Chaunceller, Admirall, Tresorer, ou Chamberlein, que pour lors serront, & de la Partie du dit Paiis & Duchie de Bretaigne, depar nostre dit Cousin le Duc, sez Chaunceller, Mareschall, Graunde Maistre, ou Admiral, qui pour lors serront, pour tiels Causes envoyes en Angleterre, en Irland, a Calais, en Bretaigne, ou alieurs, d'une Coste & d'aultre, porrount Passer par Terre ou par Meer, Rivers, & Eaus doulces Seurement, Entrer & Demourer franchement es Villes Fermes, pareillement que dessus est declares des Marchans d'une Coste & d'aultre, & a entendre a la Poursuite de leurs Bosoignes, par vertu de ce present Accorde, sans Empechement, ne aver pur ceo aultre Saulfconduit.
Item, & si par Escumers ou aultres Gens laborans sur la Guerre ascuns Biens des Marchans, de la Partie d'Angleterre ou de Bretaigne, estoient Prins sur Meer ou sur Rivier, & admenes en ascunes des Portes ou Haures de l'une Partie ou de l'autre, qui icels Biens ne purront illec estre Venduez ne Alienes sur Terre ne mis a Terre par les dit Escumeurs, ou aultres quesconques Amicez ou Ennemicez; &, si ilz estoient ainssi Venduez & Alienez sur Terre, ou Mis a Terre, Restitution serra fait dez ditz Biens, ou de lour Valeur aux Marchans, Facturez, ou Mariners, sur lez quelz ilz aurount este Prins; Et aurount les Officers dez Lieux Mandemens expres, par Lettres Patents tellez qu'il appartendre, de fere faire la dit Restitucion, toutz lez fois que le Cas y cherra, sur Paine de le Recouvrer sur eulx; &, si les ditz Biens estoient ainssi Venduez ou Alienes a Terre, ou mis a Terre, de lour sceu ou souffrance: Et, aveques ce serra fait Deffence es Portez & Haures, d'une Coste & d'aultre, sur certains & grosses Peines, que alcune, de quelconque Nation q'il soit, ne Achatte a Terre, ne pour mettre a Terre, ascuns dez ditz Biens.
Item, que es Vitailles, Merchandisez, & aultres Biens, Venans devers le dit Pais & Duchie de Bretaigne, ou de quelque Partie, qui ceo soit, vers nostre dit Royame d'Angleterre, Irland, ou Calais; ou ainssi venans de nostre dit Paiis d'Angleterre, ou de quelque aultre Paiis, au dit Paiis & Duchie de Bretaigne, pour quelconque Parsone non Ennemis a l'un Partie ne a l'autre, & en quelconquez Vasseaulx ilz soient menez, ne serra, par ceulx de l'une Partie ne de l'autre, mys Empechement, nè Distourbier en quelque manier.
Item, se, durant le dit Terme, ascunez Vaisseaulx des Marchans, de la Partie d'Angleterre, ou du dit Paiis & Duchie de Bretaigne, Chargies ou nonn Chargies, estoient, par fortune de Temps, par force d'Ennemiz, ou aultrement Chassez, ceulx de l'une Partie en ascunez des Portez ou Haurez de l'autre Partie, les dites Vasseaulx, ovesque les ditz Marchans & Mariners esteans en iceulx, serrount Receux Seurement, & sans pourront Partir Franchement a tout leurs Biens & Marchandisez, sans Contradict ne Distourbier; Pourveu qu'ilz ne mettrount a Terre ne en aultres Vaisseaulx leurs dites Biens & Marchandisez, sans Congie & Licence de Officers du Prince de Paiis ou d'aultres aiantez Pouair a ceo.
Item, que lez Maistrez des Nefz & Mariners de la Partie d'Angleterre, a leur Venue es Portez & Haures du dit Paiis & Duchie de Bretaigne, pourront fere licitement lier leurs Nefz es dites Portez & Haurez, par la manier qui ferount lez Bretons, sans encourrir pur ceo en ascune Forfaicteur ou Amende; Sauf en ce qui est lez Haurez de Plymmouth, dedeans la Tour de Dertmouth, dedans la Chaisgne & le Petite Haure de Wynchelse, & le Haure de Calais; es quelez n'entendons qu'ils facent entre de leurs Naviers, sans le Congie des Capitaignes, Leutenans, Maires, & aultres Governours ou Officers aians a ceo Pouair; & semblablement le porront fair lez Maistres dez Nefz & Mariniers du dit Paiis & Duchie de Bretaigne, es Portez & Haurez de la Partie d'Angleterre.
Item, le dit Terme durant, les Marchans, & Maistres des Nefz, & Mariners, des dites Paiis & Duchie de Bretaigne ne amenerount, par Fraude ou Colour quels conque, ascunez biens ou Marchandisez des Ennemicez de Nous & de noz Subiettis; &, in Cas qu'ilz en serront Demaundez ou Interroges par alcunes Escumers ou aultres Gens de la Partie d'Angleterre, ilz en ferront plaine & juste Confession:
Et pareillement lez Marchans, Maistres de Nefz, & Mariners de la Partie d'Angleterre n'amenerount, par Fraude ou Colour quelsconques, ascunez Biens ou Marchandises dez Estrangers, Ennemiz a nostre dit Cousin le Duc de Bretaigne & de ses dites Subgiettis de Bretaigne; Et, si ils eustoient Demaundez ou Interrogez par alcunez du dit Paiis & Duchie de Bretaigne, ilz ent feront juste Confession, come dit est.
Et, par ce qui dit est par ce present Traictie, n'est pas Entendu qui, si les Gens du Paiis de Bretaigne mettoient leurs Parsones, Biens, ou Marchandisez en Naviers de Partie d'Ennemiez de Nous & de Nous Paiis & Royme d'Angleterre, non aians Saufconduit de Nous, ne esteans in Truez ou Abstinans de Guerre avesquez Nous, qui lez Gens du dit Partie d'Angleterre ne puissent prander & acquirer a eulx lez Parsonnez & Biens, qu'ilz prandrerount dedans le Naveres Ennemicez de Party de Nous & de nostre dit Paiis & Royame d'Angleterre; & ainssi pourrount les Gens du Party de Bretaigne prandre & acquirir a eulx lez Parsonnes & Biens du Partye d'Angleterre, qu'ilz troverount en Naviers Ennemicez du dit Paiis & Duchie de Bretaigne, non aians Saulfconduit du dit Duc, ne esteans en Treus ou Abstinans de Guerre ovesquez Luy, ainssi qu'il est dit de ceulx de Party d'Angleterre; mais les Gens de chescune Party purrount Mener & Remener par Meer & par Terre, Rivers, & Eaus doulces, les unez d'eulx en Party de l'autre, & chescune d'eulx en son Party, lez Biens de Gens qui ne serront Ennemicez de l'autre Partie, sans ce qu'ilz en soient Impeches, ne que lez Gens d'une Party leur y portent Dammage en ascune manier.
Item, se, durant le temps de ce present Accord, ascune Nef ou Vaisseau de la Partie d'Angleterre, Chargie de Biens & Marchandises, par fortune ou Tempest de Meer, ou aultrement, Touchoit a Terre, ou Perissoit sur la Coste ou es Haures du dit Paiis & Duchie de Bretaigne, si in icelz Nef ou Vaisseau Demoroit Homme, Femme, Enfant, Chien, Chat, ou Quocque Vivant, lez Hommes, Biens, & Marchandises d'icels demorount sauf a ceulx a qui ils appartendront, en paiant Custagez iresonables a ceulx qui les auront Saulves, sans ce que les dites Biens puissent estre ditz Confisques ne Parduez: & aussi semblablement serra fait & observe en Portez, Haures, & aultres Partis d'Angleterre, d'Irlande, & Calays, au Regard des Mariners du dit Paiis & Duchie de Bretaignie, qui par la maniere desuisdites toucherount a Terre ou Parerillerount.
Item, que le Marchans d'Angleterre, auront & purrount Avoir & Tenir, es Villes du dit Paiis & Duchie de Bretaigne (Sauf es Villes Lieux & Place qui par semblable Lettres de nostre dit Cousyn en sont Exceptees) Hostels pour eulx, & joyerount illec de toutz teeles & pariels Franchises, que les aultres Marchans Estraingers, qui ount Entrecource & Communication de Marchandise en Paiis & Duchie de Bretaigne, & serrount Traictes aussi doulcement & gratieusement comme les aultres Nations frequentans yceulx Paiis, Duchie, & Ville; & pareillement, les dites Marchans du dit Paiis & Duchie de Bretaigne auront & pourront avoir & teneir es Villes & Places de nostre Royame & Partie (Saulf en nos Villez de Calays, Wynchelse, Hampton, Dertemouth, & Plymmouth, es quelez n'aurount ascune Demourance se par noz ditz Capitaines, Lieutenans, Maires, & aultres Governeurs, Officers, ou Gardes d'icels Places n'estoit advise & ordonne) Houstels pour eulx, & joyerount des ditz Fraunchises, & aussi serrount Traicties come dessus est dit des dites Marchans d'Angleterre.
Item, s'il advenoit (que Dieu ne voille) qui, par ascune de l'une Coste ou de l'autre, ascune Chose puist fait ou Attempte contre l'Estate de ce present Accord & Seurete, en quelque Lieu ou Porte, par quelque voy, ja pour taunt cest Accorde ne sera tenue ne entendue Enfrainte, ne pour ce Guerre, Arest, ne Distourber d'aulcuns dez Parsonnes, touchees en ce Traitie, ne serra fait ne meu; mais serra le Fait Repare par le Seigneur de l'une & de l'autre Partie, & mis en son primer Astate & deu.
Et est bien assavoir qui, par ceo present Traitie & Accorde, ne par rien que soit continue en ces Presentez, Nos intendons aulcunement Prejudicier ne Deroger aux Statutez, Constitutions, Ordinaunces, Custumez, & Usaiges, Prohibitions, ne Defenses faitz & establies avant cez hourez, sibien celes que concernent l'Estaple de Calays, come aultres quelconques tant de nostre Partie pur nostre Royame, Paiis, Seigneuries, & Villez dessuisdites, qui aussi du Party de nostre dit Cousyn pour son Paiis & Duchie de Bretaign; ains demouront les dites Statutez, Constitutions, Ordenauncez, Coustumez, Usaiges, Prohibitions, Deffenses, & Establissemens, tant d'une Partie que d'aultre, en leur Vertuez, & serrount Observes & Gardes ainsi qu'ilz estoient paravaunt cez Presentz.
Les quelx Entrecours & Communicacion de Marchandise & Pescheries de Mer, & toutz lez Choses continues & declaires en ces Presentez Lettres, eu meure Advis & Deliberation de Counseil, Nous, de nostre certaine Science, plain Puissans, & Auctorite Royall, pur Nous, noz ditz Heyrez, & Successeurs, & pour Nous dit Royame, Paiis, Seigneuries, Villes, Habitans, & Subgiettz dessuisdit, avouns Promis & Promettons en bone Foye en Parolle de Roy, & sur nostre Honeur, Observer, & Garder, Tenir, & Entretenir inviolablement a nostre dit Cousin le Duc de Bretaigne sez Heirez & Successeurs, de Point en Point, solon la Forme & Tenour dessus continue, durant le Terme dessuis declare, sans fair ou venir, ne soffeir estre fait ou veneir, au contraire en maner quelconquez,
Et qui Nous ferons les dit Entrecours & Communication de Merchandise, & Pescherie de Meer, & tout les Choses continues en ces Presentez deuement Publier,
Et, pour pluis graunde Suerte & Fermete & en Tesmoignance de tout ceo que dit est, Nous avonns signe cez Presentez de nostre Maine, & icels fait Seler de nostre Seel.
Done a nostre Paloys de Westm. le secounde Jour de July, l'An de l'Encarnation nostre Seigneur Jesu Christe Mille, CCCCLXVIII. & de nostre Regne viii.
Per ipsum Regem & Concilium.
July 3. Commission to sir Humfrey Stafforde of Southwick, sir John Dynham, of Dynham, sir John Arundell, of Lanhern, the sheriff of Cornwall, and six others, to raise men for the defence of the coast and to set beacons. Westm.
O. xi. 624. H. v. p. ii. 162.
De Arraiatione facienda.
An. 8. E. 4. Pat. 8. E. 4. p. 1. m. 15. dor.
Rex, Dilectis & Fidelibus suis, Humfrido Stafforde de Suthwyk Militi, Johanni Dynham de Dynham Militi, Johanni Arundell de Lanhern Militi, & Johanni Colshull Militi, ac, Dilectis sibi, Alveredo Corneburgh Armigero, Johanni Champernoun, Thomae Clemens, Willielmo Bere, & Thomae Lucombe, necnon Vicecomiti nostro Cornubiae Salutem.
Sciatis quòd, in Salvationem & Defensionem Regni nostri Angliae, contra Malitiam Inimicorum nostrorum Exterorum, diversas Partes Regni nostri praedicti Costeris Maris Viciniores Invadere se nitentium, assignavimus vos, conjunctim & divisim, ad omnes & singulos Homines ad Arma & alios Homines Defensibiles, tàm Hobellarios quàm Sagittarios, infra Comitatum praedictum, Arraiandum & Triandum,
Et eos, sic Arraiatos & Triatos, in Arraiatione hujusmodi, ut in Millenis, Centenis, & Vintenis, ac aliter prout conveniens & necesse fuerit, teneri & poni Faciendum,
Et eos tàm ad Costeram Maris quàm alia Loca, infra Comitatum praedictum, ubi expediens videbitur, ad Inimicos praedictos Debellandum & Expellendum, de tempore in tempus, eminente Periculo, Ducendum seu duci Faciendum,
Ac etiam ad Monstrum sive Monstrationem eorumdem Hominum ad Arma Hobelariorum & Sagittariorum, de tempore in tempus, quotiens necesse fuerit, diligenter Faciendum & Supervidendum;
Et ideò vobis & cuilibet vestrûm, districtiùs quo possimus, Injungimus & Mandamus quòd statim, visis Praesentibus, vos ipsos Armari & Arraiari, ac omnes & singulos Homines Comitatûs praedicti Defensibiles, ad Laborandum potentes, coram vobis venire, & eos juxta Gradus & Facultates suos Arraiari & Armari, ac eos sic Arraiatos & Armatos in Arraiatione hujusmodi teneri faciatis,
Et etiam Signa vocata Bekens, ac Wardas, & Vigilias in Locis infra eundem Comitatum consuetis vel magis convenientibus, per quae Gentes de Adventu Inimicorum praedictorum congruis temporibus poterunt praemuniri, poni, & Homines praedictos in forma praedicta Arraiatos & Armatos, in Restistentiam eorumdem Inimicorum & Defensionem Patriae ibidem duci faciatis,
Sic quòd, in vestri Defectum seu Negligentiam Dampna seu Pericula Fidelibus nostris, ob metum Inimicorum praedictorum, non eveniat quovis modo:
Damus autem universis & singulis Ligeis & Subditis nostris Comitatûs praedicti, Tenore Praesentium, firmiter in Mandatis quòd vobis & cuilibet vestrûm, in Executione Praemissorum, Intendentes sint, Consulentes, & Obedientes in omnibus diligenter.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, Tertio Die Julii.
July 8. Francis duke of Brittany renews his alliance with the K. of England. Nantes.
O. xi. 624. H. v. p. ii. 162.
Alligantiae cum Rege, Ducis Britanniae Renovatio.
An. 8. E. 4. Ex Autogr.
Francois, par la Grace de Dieu, Duc de Bretaigne, Conte de Montfort, de Richemond, d'Estampes, & de Vertus, a tous ceulx, qui ces presentes Lettres verront, Salut.
Come de        Premier Jour de Fevrier, l'An qui         dit Mille, Quatrecens, Soixante, & Sept, Nous ayons fait certaine Alliance avecques Treshault, Trespuissant, & Tresexcellent Prince nôtre Treshonnore Seigneur & Cousin le Roy Edward d'Angleterre, plus a plain contenue & declaree es noz autres Lettres, dont la Teneur s'ensuit,
Francois, par la grace de Dieu, Duc de Bretaigne, Conte de Montfort, de Richemond, d'Estampes, & de Vertus, a tous ceulx, qui ces presentes Lettres verront, Salut.
Savoir faisons que Nous avons Prins & Fait, & par la Teneur de ces Presentes Prenons & Faisons, Alliance & Intelligence avecque Tresexcellent & Trespuissant Prince & Treshonnore Seigneur & Cousin le Roy Edward d'Angleterre,
Par les quelles Nous avons Promis & Promettons, de bonne Foy, au dit Roy Edward d'Angleterre, de Lui estre de ce Jour en avant, bon & leal Amy, a Garder son Estat & Personne contre tous, & non Ayder a aucuns de ses Ennemis contre Lui comme dit est,
Les quelles Alliance & Intelligence Nous avons Promis & Promettons, par ces Presentes, au dessus dit Roy Edward d'Angleterre, loyaument & en Parole de Prince, pour Nous noz Hoirs & Successeurs, Entretenir a Luy & a ses Successeurs Roys d'Angleterre, perpetuelment & a tousjours, sans jamais faire ou aler au contraire, par Nous ou nos diz Successeurs, pour quelque cause ne en quelque maniere que ce soit.
En Tesmoign de ce Nous avons Signe ces Presentes de nôtre Main, & fait Seeller de nôtre Seel.
Don. en nôtre Ville de Reimes, le Premier Jour de Fevrier, l'An Mille, Quatrecens, Soixante & sept.
Ainsi Signee,
Francois.
Escript de nôtre main, & Signe de nôtre Secretaire.
Milet.
Savoir faisons que Nous,
Desirans continuer & perseverer en la ditte Alliance & Intelligence, & que desmaintenant comme deslors, & deslors comme desmaintenant, elle sortisse effect,
Avons de Nouvel Promis & Promettons, en bonne Foy & en Parole des Prince, pour Nous noz Hoirs & Successeurs Ducs de Bretaigne, la ditte Alliance & Intelligence Garder & Entretenir a le dit Treshonnore Seigneur & Cousin le Roy d'Angleterre, & ses Hoirs & Successeurs Roys d'Angleterre, sans faire ne venir au contraire.
En Tesmoing de ce Nous avons signe ces Presentes de nôtre Main, & Icelles fait seeller de nôtre Seel.
Donne en nôtre Cite de Nantes, le Huitiesme Jour de Juillet, l'An de nôtre Seigneur Mille, Quatrecens, Soixante & huit.
Francoys.
Per Ducem ex ejus Praecepto.
Jacquetiz.
Sigillo avulso, sub Cauda Pergamenae.
Aug. 1. Commission to Thomas bp. of Rochester, keeper of the privy seal, to treat for peace and truce with Lewis K. of France. Westm.
O. xi. 625. H. v. p. ii. 162.
De Tractando cum Adversario Franciae.
An. 8. E. 4. Franc. 8. E. 4. m. 18.
Rex Omnibus, ad quos &c. Salutem.
Sciatis quòd Nos,
De Fidelitate, Industria, & provida Circumspectione Reverendi in Christo Patris ac Praedilecti & Fidelis nostri Thomae, Dei gratiâ, Roffensis Episcopi Custodis Privati Sigilli nostri plurimùm confidentes,
Ipsum nostrum verum & indubitatum Ambassiatorem, Oratorem, ac Commissarium specialem Assignavimus, Constituimus, Facimus, & Ordinamus;
Dantes & Concedentes eidem Ambassiatori, Oratori, ac Commissario nostro plenam Potestatem, & Auctoritatem, ac Mandatum generale & speciale cum Illustrissimo Principe Consanguineo nostro carissimo Lodowico Franciae Adversario nostro, seu ejus Ambassiatore vel Ambassiatoribus, Oratore vel Oratoribus, Procuratore vel Procuratoribus, Deputato vel Deputatis, & Nuncio seu Nunciis, sufficientem Potestatem & Auctoritatem ab eodem Principe ad hoc habente vel habentibus, Conveniendi,
Ac Communicandi, Tractandi, Concordandi, Componendi, & Appunctuandi, ac plenariè & integrè Determinandi & finaliter Concludendi, tàm de & super Pace perpetua, quàm de & super Treugis seu Guerrarum Abstinentiis, ac Amicitia, & Confoederatione, & Concordia, inter Nos, Haeredes, & Successores nostros, ac Regna & Dominia nostra, ac Subditos, Alligatos, Confoederatos nostros, ac alios nobis Adhaerentes quoscumque, & dictum Principem Haeredes & Successores suos, atque Loca & Dominia sua, Subditosque Alligatos suos & sibi Adhaerentes, ineundis, capiendis, & habendis,
Necnon de & super omnibus Contentionibus, Quaestionibus, Guerris, Causis, Querelis, Litibus, Demandis, & Debatis, unà cum suis Circumstantiis, Emergentibus, Incidentibus, Dependentibus, & Connexis, quae inter Nos & praefatum Principem, ac alia Dominia, Subditos, Alligatos, & Adhaerentes praedictos hinc inde pendere noscuntur,
Universaque & singula, quae inter Nos Appunctuata, Conventa, Conclusa, & Concordata fuerint, Roborandi & Assecurandi per Fidei Interpositionem, & Juramenti in Animam nostram Praestationem, ac de & super omnibus & singulis Praemissis, & Dependentiis ab eisdem, omnes & omnimodas Securitates, Cautiones, Promissa, Obligationes, ac Literas sigillatas Concedendi, Faciendi, & Expediendi, prout eidem Ambassiatori, Oratori, & Commissario nostro videbitur expedire, quae talem tantamque Vim, Auctoritatem, & Effectum volumus realiter obtinere, ac si ea in propria Persona fecissemus,
Caeteraque omnia & singula in Praemissis Conclusa, Concordata, & Firmata, Expediendi, Perficiendi, & pro Parte nostra Perimplendi, ac debitè Exequendi, etiam si majora sint & Mandatum de suâ natura magis exigant speciale, & quae Nosmet ipsi facere possemus si personaliter praesentes essemus in Explicatione, & Conclusione Praemissorum;
Promittentes, bonâ Fide & in Verbo Regio, Nos Ratum, Gratum, & Firmum perpetuò habituros totum & quicquid per dictum Ambassiatorem, Oratorem, & Commissarium nostrum, Actum, Gestum, seu Procuratum fuerit in Praemissis seu aliquo Praemissorum.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, primo die Augusti.
Per Breve de Privato Sigillo, & de Data &c.
Aug. 3. Treaty, by which the K. promises to send 3,000 men to assist the duke of Brittany against the French K. Westm.
O. xi. 626. H. v. p. ii. 163.
Pro Duce Britanniae, de Succursu Transmittendo.
An. 8. E. 4. Franc. 8. E. 4. m. 20.
Rex Omnibus, ad quos &c. Salutem.
Cùm nuper ad nos venerint Johannes de Rouvill Vicecancellarius Britanniae, & Oliverus de Brulio Senescallus Redovensis, Nuncii & Oratores Potentissimi Principis & Carissimi Consanguinei nostri Francisci Ducis Britanniae, petentes a Nobis ad sui Necessitatem, si casus exigerit, Adjutorium & Succursum de Quatuor Millibus Sagittariorum, pro Sex Mensibus per nos in Britanniam Transmittendorum, ut eidem Consanguineo nostro in Guerris Deserviantur contra Adversarium nostrum Lodovicum Franciae, qui etiam eidem Consanguineo nostro Infestus habetur,
Nos,
Considerantes ejusdem Ducis Benivolentiam, Affectionem, & Gratum Animum, quibus Personae nostrae Statûs & Honoris Conservationem prosequitur, aliasque ob Causas meritò nos moventes,
Concordavimus, Appunctuavimus, & Conclusimus, Concordamus, Appunctuamus, & Concludimus, per Praesentes, cum eodem Consanguineo nostro, Modis & Forma ut sequitur,
Et idem Dux etiam Nobiscum Appunctuavit, Concordavit, & Conclusit Modis & Formâ ut in Literis suis, de Data, Anno Domini, Millesimo, Quadringentesimo, Sexagesimo octavo, Secunda Mensis Maii, in Civitate Nannetensi, plenè continetur,
Inprimis, quòd Nos, infra Duos Menses post debitam Requisitionem Nobis factam sub Sigillo ipsius Ducis, Ordinabimus & Mittemus Tria Millia Sagittariorum, cum eorum Capitaneis, qui de dicto Numero erunt, ad Portum de Caucalle in Britannia, si Ventus congruus flaverit, & Maris Tempestas vel Casus adversus non obsistat;
Et dabimus, pro Mille & Quingentis dictorum Sagittariorum, cum suis Equis, Hernesiis, & aliis Rebus necessariis, Sumptibus & Expensis nostris, Naves sufficienter fultas & munitas Victualibus & aliis Necessariis pro eorum Passagio;
Dummodò idem Dux Consanguineus noster simili modo Ordinet & Det, pro aliis Mille & Quingentis dictorum Sagittariorum, cum suis Equis, Hernesiis, & aliis Rebus suis necessariis pro eorum Passagio, Sumptibus suis & Expensis, Naves sufficientes fultas & minutas Victualibus & aliis Rebus necessariis pro eorum Passagio,
Qui quidem Capitanei & Sagittarii per Sex Menses continuos, inchoandos & numerandos a Die Monstrationis eorumdem, Servire debent eidem Duci in Guerra, quam faciet & movebit contra dictum Lodovicum Adversarium nostrum; Recipiendo a Nobis Stipendia & Vadia sua pro Tribus Mensibus: Et a dicto Duce Consanguineo nostro pro aliis Tribus Mensibus similia Stipendia & Vadia qualia a Nobis percepturi sunt; de quibus Vadiis & Stipendiis securi erunt antequam Regnum nostrum Angliae exibunt; omnisque per Nos adhibebitur diligentia quòd, Monstratione facta, dicti Sagittarii & eorum Capitanei se in Britanniam recipiant quàm citiùs poterunt.
Item, Concordatum & Conclusum est, inter Nos & dictum Ducem Consanguineum nostrum, quòd, si, durante tempore quo dicti Sagittarii erunt in Servitio praedicti Ducis, Patria, Dominia, Castra, Oppida, Loca, Villae, & Fortalitia de Demanio vel Dominio Coronae Franciae, vel eidem Coronae subjecta, per eundem Ducem, Locumtenentem suum, Capitaneos, vel Gentem Armorum Capiantur, Adhipiscantur, Adquirantur, vel sibi Tradantur, seu quoquo modo ad manus suas vel obedientiam perveniant, sive per Appunctuamentum vel aliter, quamvis etiam realis Traditio facta non fuerit dicto tempore, set futura sit,
Et Nos, in propria Persona, in Regnum nostrum Franciae, cum Potestate ad Conquerendum & Recuperandum Possessionem ipsius Regni nostri Franciae & Jura nostra Haereditaria, perveniamus, vel, Infirmitate aut aliâ justâ causâ impediti, nostrum Locumtenentem Generalem, cum Potestate & Armata, Transmiserimus in dictum Regnum nostrum Franciae pro Conquestâ fiendâ,
Idem Dux tenebitur ad Tradendum, & cum effectu Deliberandum dicta Loca, Patrias, Castra, Dominia, Oppida, Villas, & Fortalitia de Demanio dictae Coronae Franciae, necnon omnia & singula Loca, Patrias, Castra, Dominia, Oppida, Villas, & Fortalitia, per prius unquam Habita, Possessa, vel Tenta per, Nobiles Progenitores nostros, Henricum Secundum, vel Edwardum Secundum, quondam Reges Angliae, vel eorum alterum, seu per aliquem alium Progenitorem nostrum Regem Angliae, ante tempus Regni ipsius Edwardi, pro tempore existentem, vel quae ad Ipsos vel eorum aliquem Jure Haereditario, seu alio Jure aut Titulo quocumque Descendebant aut Pertinebant, aut Descendere vel Pertinere debebant, sive fuerint de Demanio vel Dominio Coronae Franciae sive non, Nobis, aut dicto Locumtenenti nostro, vel alteri nostro ad hoc Deputato; Dumtamen Nos, aut idem Locumtenens, aut quivis alius Nomine nostro, Satisfaciat aut Solvat eidem Duci rationabiliter & justè Sumptus & Expensas & Custus, quos ipse Dux fecerit seu exposuerit ad Conquirendum, Optinendum, seu Adipiscendum dicta Loca, Patrias, Castra, Dominia, Oppida, Villas, seu Fortalitia.
Et, Casu quo inter Nos, seu nostrum Locumtenentem, & Consanguineum nostrum praedictum non poterit concordari de Summa rationabili Sumptuum & Expensarum, Nos Eligere tenebimur aut Locum nostrum tenens Eligere tenebitur, infra Quindecim Diès, Duas Personas pro Parte nostra, & idem Dux in pari forma alias Duas; quarum Judicio & Determinationi stabitur quantum ad hujusmodi Sumptus & Expensas; Ita quòd per eas super hoc concordetur infra unum Mensem:
Et, si non poterunt concordare infra dictum Mensem, devolvetur eadem Determinatio ad Dominum Ducem Burgundiae modernum, per quem Determinabitur eadem Differentia infra duos Menses a tempore Devolutionis sibi notificatae:
Et, si idem Dux modernus (quod absit) Decesserit, terminabitur illa Differentia, infra quatuor Menses, per Regem Portugaliae qui pro tempore erit.
Et, quantum ad alia Loca, Castra, Patrias, Villas, & Fortalitia, de quibus supradictum est, Acquirenda & Obtinenda per eundem Ducem Consanguineum nostrum, durante tempore dicti Servitii, quae non erunt de dicto Demanio Coronae Franciae, nec de aliis Locis, Patriis, Castris, Dominiis, Oppidis, Villis, & Fortalitiis, per prius unquam habitis, possessis, vel tentis per dictos Henricum & Edwardum, seu alios Progenitores nostros, vel eorum aliquem, ut supradictum est, vel quae ad Ipsos vel eorum aliquem Jure Haereditario seu alio Jure aut Titulo quocumque Descendebant aut Pertinebant, aut Descendere vel Pertinere debebant, sive fuerint de Demanio sive Dominio Coronae Franciae, sive non, idem Dux & illius Locatenentes Obedientiam dabunt Nobis & Haeredibus nostris, aut nostro Locumtenenti, qualem Obedientiam Illi, qui nunc tenent eadem Loca, Castra, Dominia, Patrias, Villas, aut Fortalitia, faciunt & facere tenentur dicto Adversario nostro, illa de causa, cum caeteris Juribus & Pertinentiis Spectantibus & Pertinentibus Coronae Franciae ratione illorum Locorum, Castrorum, Dominiorum, Patriarum, Villarum, & Fortalitiorum.
Item, quòd, si post dictos Sex Menses & dictum Servitium peractum, dicta Tria Millia Sagittariorum, vel aliqui eorum, velint de dictis Partibus Transmarinis Britanniae seu Franciae Redire ad Partes Angliae, idem Dux tenebitur dare & tradere, Sumptibus suis, eisdem Sagittariis, seu Illis redire volentibus, post dictum Servitium completum, sicut dictum est, Passagium seu Naves ad Transeundum Mare, & Redeundum de Britannia in Angliam, pro Personis, Rebus, Armaturis, Hernesiis, Bagagiis, & aliis Necessariis pro Personis suis;
Verumtamen, quicumque ex dictis Sagittariis voluerint facere transire Equos in Angliam, intelligitur quòd hoc faciet Sumptibus & Expensis suis rationabilibus.
In cujus &c.
Dat. apud Westm. Tertio die Augusti, Anno Incarnationis Dominicae Millesimo, Quadringentesimo, Sexagesimo octavo, Regni verò nostri Anno Octavo.
Per Breve de Privato Sigillo, & de Data &c.
Aug. 15. Francis duke of Brittany promises to deliver to the K. any places he may take in France, if he sends an army thither. Rennes.
O. xi. 628. H. v. p. ii. 163.
Appunctuamenta super praedicto Succursu.
An. 8. E. 4. Ex Autogr.
Franciscus, Dei gratiâ, Britonum Dux, Montisfortis Richemondiae Stamparum & Virtutum Comes, Omnibus, ad quos praesentes Literae pervenerint, notum facimus quòd,
Cùm nuper Transmiserimus Nuncios ac Oratores nostros ad Illustrissimum & Potentissimum Principem & Honoratissimum Dominum & Consanguineum nostrum Dominum Edwardum, Dei gratiâ, Regem Angliae & Dominum Yrberniae, Petentes ab eo Adjutorium & Succursum de Quatuor Milibus Sagittariorum, pro Sex Mensibus in Patriam nostram Britanniae transmittendorum, in Auxilium & Succursum nostrum contra & adversus Regem Franciae, qui Nobis Infestus habetur,
Et eidem Supplicationi & Requestae praefatus Dominus & Consanguineus noster, qui Nos & Ducatum nostrum sui Gratia & Affectione benivolâ prosequitur, obtemperaverit,
Concordavimus, Appunctuavimus, & Conclusimus, Concordamus, Appunctuamus, & Concludimus, per Praesentes, cum eodem Illustrissimo & Potentissimo Principe ac Honoratissimo Domino & Consanguineo nostro modis & formâ ut sequitur,
Inprimis, quòd infra duos Menses, post debitam Requisitionem per nos sibi factam per Literas nostras Sigillo nostro Roboratas, ipse Dominus & Consanguineus noster ordinabit & mittet Tria Millia Sagittariorum, cum eorum Capitaneis, qui de dicto Numero erunt, ad Portum de Cancalle in Britannia, si Ventus congruus flaverit, & Maris Tempestas vel Casus Adversus non obsistat:
Et dabit, pro Mille & Quingentis dictorum Sagittariorum, cum suis Equis, Hernesiis, & aliis Rebus necessariis, Sumptibus & Expensis suis, Naves sufficienter fultas & munitas Victualibus & aliis necessariis pro eorum Passagio; Dummodo Nos, simili modo, Ordinemus & Demus, pro aliis Mille & Quingentis dictorum Sagittariorum, cum suis Equis, Hernesiis, & aliis Rebus suis necessariis, Sumptibus nostris & Expensis, Naves sufficienter fultas & munitas Victualibus & aliis Rebus necessariis pro eorum Passagio.
Qui quidem Capitanei & Sagittarii per Sex Menses continuos, inchoandos & numerandos a Die Monstrationis eorumdem, Nobis servire debent in Guerra, quam habemus contra dictum Regem Franciae; Recipiendo a dicta Domino & Consanguineo nostro Domino Rege Angliae Stipendia & Vadia sua pro Tribus Mensibus: Et a Nobis, pro aliis Tribus Mensibus, similia Stipendia & Vadia, qualia a praefato Domino & Consanguineo nostro percepturi sunt; de quibus Vadiis & Stipendiis securi erunt antequam Regnum Angliae exeant; adhibebit autem ipse Dominus & Consanguineus noster omnem Diligentiam quòd, Monstratione factâ, dicti Sagittarii & eorum Capitanei se in Britaniam recipiant quamcitiùs poterunt.
Item, Concordatum & Conclusum est, inter dictum Dominum Regem Angliae & Nos, quòd, si, durante tempore quo dicti Sagittarii erunt in Servitio nostro, Patriae, Dominia, Castra, Opida, Loca, Villae, seu Fortalitia de Domanio vel Dominio Coronae Franciae, vel eidem Coronae subjecta, per Nos, Locum tenentem nostrum, Capitaneos, vel Gentes Armorum capiantur, adipiscantur, acquirantur, vel Nobis tradentur, seu quoquomodo ad Manus nostras vel Obedientiam perveniant, sive per appunctuamentum vel aliter, quamvis etiam realis Traditio facta non fuerit dicto tempore, sed futura sit,
Et ipse Dominus & Consanguineus noster Rex Angliae, in Persona sua propria, Regnum Franciae, cum Potestate ad Conquerendum & Recuperandum Pocessionem ipsius Regni Franciae & Jura sua haereditaria, perveniat, vel ipse, Infirmitate aut aliâ justâ Causâ impeditus, Locumtenentem suum Generalem, cum Potestate & Armata, transmiserit in dictum Regnum Franciae pro Conquesta fienda,
Nos tenebimur ad Tradendum & cum effectu Deliberandum dicta Loca, Patrias, Castra, Dominia, Opida, Villas, & Fortalitia de Domanio dictae Coronae Franciae, necnon omnia & singula Loca, Patrias, Castra, Dominia, Opida, Villas, & Fortalitia, per prius umquam Habita pocessa vel tenta per Henricum Secundum, vel Edwardum Secundum, comdem Reges Angliae, vel eorum alterum, seu per aliquem alium Regem Angliae, Progenitorem dicti Domini & Consanguinei nostri, ante tempus Regni ipsius Edwardi, pro tempore existentem, vel quae ad ipsos aut eorum aliquem Jure haereditario seu alio Jure aut Titulo quocumque descendebant aut pertinebant, aut descendere vel pertinere debebant, sive fuerint de Domanio vel Dominio Coronae Franciae sive non, eidem Domino & Consanguineo nostro, aut Locumtenenti suo, vel alteri de suis ad hoc Deputato; dumtamen ipse Dominus & Consanguineus noster, vel suusLo cumtenens, aut quivis alius, Nomine suo, Satisfaciat & Solvat Nobis rationabiliter & justè Sumptus, Expensas, & Custus, quos Nos & Nostri fecerimus & exposuerimus ad Conquirendum, Obtinendum, seu Adipiscendum dicta Loca, Patrias, Castra, Dominia, Opida, Villas, seu Fortalitia.
Et, casu quo inter Dominum & Consanguineum nostrum praedictum, seu suum Locumtenentem, & Nos, non poterit concordari de Somma rationabili Sumptuum & Expensarum, ipse Dominus & Consanguineus noster, aut ejus Locumtenens, eligere tenebitur, infra Quindecim Dies, Duas Personas pro sua Parte, & Nos pari formâ alias Duas; quarum Judicio & Determinationi stabitur quantum ad hujusmodi Sumptus & Expensas; ita quòd per eos super hoc concordetur infra unum Mensem:
Et, si non poterint concordari infra dictum Mensem, devolvetur eadem Terminatio ad Dominum Ducem Burgundiae modernum; per quem Determinabitur eadem Differentia infra Duos Menses a tempore Devolutionis sibi notificatae:
Et, si idem Dux Modernus (quod absit) decesserit, terminabitur illa Differentia, infra Quatuor Menses, per Regem Portugalliae qui pro tempore erit.
Et, quantum ad alia Loca, Castra, Patrias, Villas, & Fortalitia, de quibus supradictum est, acquirenda & obtinenda per Nos, durante tempore dicti Servitii, quae erunt sub Obedientia, Jurisdictione, & Imperio                Nos & Locatenentes Obedientiam dabimus praefato Domino & Consanguineo nostro & Haeredibus suis aut ejus Locumtenenti, qualem Obedientiam illi, qui nunc tenent eadem Loca, Castra, Dominia, Patrias, Villas, aut Fortalitia, faciunt & facere tenentur praedicto Regi Franciae illa de causa, cum caeteris Juribus & Pertinentiis spectantibus Coronae Franciae ratione illorum Locorum, Castrorum, Dominiorum, Patriarum, Villarum, seu Fortalitiorum.
Item, quòd, si, post dictos Sex Menses, & dictum Servitium peractum, dicta tria Millia Sagittariorum, vel aliqui eorum velint de Partibus Britaniae seu Franciae redire ad partes Angliae, Nos tenebimur dare & tradere, Sumptibus nostris, eisdem Sagittariis, seu illis redire volentibus, post dictum Servitium completum, sicut dictum est, Passagium seu Naves ad transeundum Mare, & redeundum de Partibus Britanniae seu Franciae in Angliam, pro Personis, Rebus, Armaturis, Hernesiis, Bagagiis, & aliis necessariis pro Personis suis;
Veruntamen, quicumque ex dictis Sagittariis voluerint facere transire Equos in Angliam, intelligitur quòd hoc faciant Sumptibus & Expensis suis rationabilibus.
Datum & Actum in Civitate nostra Redovensi, sub Sigillo nostro, Decimo quinto Die Mensis Augusti, Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, Sexagesimo octavo.
Francoys.
Per Ducem, ex ejus Praecepto.
R. Legouz.
Sub Sigillo Magno, cerae rubrae, pendente a cauda Pergamenae.
Sept. 1. Restitution of the temporalities to Edward Story, bp. elect of Carlisle. Westm.
O. xi. 629. H. v. p. ii. 164.
De Restitutione Temporalium pro Episcopo Karliolensi.
An. 8. E. 4. Pat. 8. E. 4. p. 3. m. 9.
Rex Escaetori suo in Comitatu Cumbriae, Salutem.
Cùm Dominus Summus Pontifex, nuper Vacante Ecclesiâ Cathedrali Karliolensi, Personam Dilecti Nobis & Fidelis Magistri Edwardi Story, ejusdem Ecclesiae Electi, in ipsius Ecclesiae Episcopum praefecerit & Pastorem, sicut per Literas Bullatas ipsius Domini Summi Pontificis, Nobis indè directas, Nobis constat,
Nos,
Pro eo quòd idem Electus omnibus & singulis Verbis, Nobis & Coronae nostrae Praejudicialibus, in dictis Literis Bullatis contentis, coram Nobis palàm & expressè Renunciavit, & Gratiae nostrae humiliter se submisit, volentes cum eo in hac parte agere gratiosè,
Cepimus Fidelitatem ipsius Electi, & Temporalia Episcopatûs illius, prout moris est, Restituimus eidem;
Et ideò Tibi Praecipimus quòd eidem Electo Temporalia praedicta, cum Pertinentiis, in Balliva sua, sine dilatione, Liberes in forma praedicta; salvo Jure cujuslibet,
Teste Rege apud Westmonasterium, primo die Septembris.
Per Breve de Privato Sigillo, & de Data praedicta, Auctoritate Parliamenti.
Consimilia Brevia diriguntur Escaetoribus subscriptis, in Comitatibus subscriptis, sub eadem Data; videlicet,
Escaetori Regis in Com. Lincoln.
Escaetori Regis in Com. Midd.
Escaetori Regis in Com. Derb.
Escaetori Regis in Com. Westmerl
.
Et Mandatum est Militibus, &c.
Sept. 29. Protection for Richard Scathelook alias Corneeyr of London, draper, going to Brittany, in the retinue of Walter Blount, lord Mountjoye, captain of the army. Westm.
O. xi. 630. H. v. p. ii. 964.
De Protectione, in Comitiva Capitanei Exercitus Duci Britanniae missi.
An. 8. E. 4. Franc. 8. E. 4. m. 26.
Ricardus Scathelook, aliàs dictus Ricardus Corneeyr, de Civitate Londoniae Draper, qui in Obsequium nostrum versus Partes Regni Regis Franciae, in Comitiva Praedilecti & Fidelis Regis Walteri Blount Domini de Mountjoye Capitanei Regis Excercitûs missi Duci Britanniae, profecturus est, ibidem in eodem Obsequio moraturus, habet Literas Regis de Protectione per Sex Menses duraturas.
Praes. &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, decimo quarto die Septembris.
Per Billam de Privato Sigillo.
Oct. 7. Antony Widevill, lord Scales, is appointed captain of the fleet. Westm.
O. xi. 630. H. v. p. ii. 164.
De Capitaneo armatae constituto.
An. 8. E. 4. Pat. 8. E. 4. p. 2. m. 23.
Rex omnibus, ad quos &c. Salutem.
Sciatis quòd,
Cùm Nos quandam Armatam Potentiam, ad proficiscendum supra Mare & alibi, Deo Duce, infra Breve, in Resistentiam Inimicorum, Rebellium, & Adversariorum nostrorum, ordinaverimus,
Nos,
Pro Conductione Regimine & Gubernatione Armatae praedictae providere volentes, ac de Industriâ, Fidelitate, & provida Circumspectione Dilecti & Strenui Militis nostri Antonii Widevile de Scales & de Nucelles pleniùs confidentes,
Ipsum Antonium Gubernatorem, Conductorem, & Capitaneum Armatae praedictae ordinavimus & constituimus, ac, Tenore Praesentium, ordinamus & constituimus;
Dantes & Concedentes praefato Antonio plenam Potestatem & Auctoritatem ad Armatam praedictam, & quemlibet ejusdem, tàm supra Mare quàm alibi Conducendum, Regendum, & Gubernandum,
Necnon quoscumque de Armata praedicta Delinquentes, & per praefatum Gubernatorem, Conductorem, & Capitaneum conduci, regi, & gubernari Renuentes & Recusantes, juxta eorum Demerita, Castigandum & Puniendum,
Caeteraque omnia & singula, quae pro sana Gubernatione & Regimine Armatae praedictae necessaria fuerint & requisita, juxta sanam suam Discretionem Faciendum & Exequendum;
Damus autem universis & singulis Capitaneis, Soldariis, Magistris, & Marinariis Navium & aliorum Vasorum, ac aliis quorum interest in hac parte, Tenore Praesentium, firmiter in Mandatis quòd praefato Antonio Gubernatori, Conductori, & Capitaneo Intendentes sint, Assistentes, Auxiliantes, & Obedientes in omnibus diligenter.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, septimo die Octobris.
Per ipsum Regem, & de Data praedicta, Auctoritate Parliamenti.
Oct. 9. Grant of an annuity of 400l. to the Queen Elizabeth, in aid of the support of the K.'s two daughters Elizabeth and Mary. Westm.
O. xi. 631. H. v. p. ii. 165.
Pro Regina Angliae.
An. 8. E. 4. Pat. 8. E. 4. p. 2. m. 21.
Rex Omnibus, ad quos &c. Salutem.
Sciatis quòd Nos,
Considerantes grandia Onera, Custus, & Expensas, quae Elizabetha Consors nostra carissima ante haec tempora, pro & circa necessarias Expensas Elizabethae & Mariae Filiarum nostrarum, habuit & sustinuit, ac adhuc habet & sustinet.
Nos (Contentationem Expensarum illarum provideri ac fieri volentes) Dedimus & Concessimus, ac per Praesentes Damus & Concedimus praefatae Consorti nostrae Summam Quadringentarum Librarum legalis Monetae Angliae, annuatim percipiendarum ad Receptam Scaccarii nostri, per Manus Thesaurarii & Camerariorum nostrorum ejusdem Scaccarii pro tempore existentium, ad Festa Paschae & Sancti Michaelis Archangeli aequis Portionibus, quousque Nos aliter pro Sustentatione dictarum Filiarum nostrarum provideri voluerimus; aliquo Statuto, Actu, Ordinatione, sive Restrictione, ante haec tempora editis, factis, seu provisis, in aliquo non obstantibus.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, nono die Octobris.
Per Breve de Privato Sigillo & de Data praedicta, Auctoritate Parliamenti.
Oct. 20. John K. of Arragon renews the ancient treaties with England. Saragossa.
O. xi. 631. H. v. p. ii. 165.
Antiquorum Foederum, per Regem Aragonum, Innovatio.
An. 8. E. 4. Ex Autogr.
Johannes, Dei gratiâ, Rex Aragonum, Navarrae, Siciliae, Valentiae, Majoricarum, Sardiniae, & Corsicae, Comes Barchinonae, Dux Athenarum & Neopatriae, ac etiam Comes Rossillionis & Certaniae, AD PERPETUAM REI MEMORIAM.
Cùm, in hoc turbulento Statu & gravissima Tempestate Sanctae Matris Ecclesiae, quae indies per Furorem & Rabiem Infidelium miseris modis affligitur, usque adeô a Christianis Principibus clarâ voce Succursum implorare videatur, nullum Remedium aptius aut convenientius esse videatur ad Dissipandum Fortitudinem Hostium Fidei, Comprimendumque Conatus nepharios & furibundos IMpetus Infidelium, quàm Christianos Principes Vices suas unire, Pacemque & Concordiam componere, atque se invicem perpetuo Foedere Amicitiae & Vinculo connectere Caritatis.
Nos igitur Joannes, Rex Aragonum antedictus,
Praemissa, necnon Necessitudinem & Propinquitatem Sanguinis, quae Nobiscum est cum Illustrissimo & Serenissimo Principe ac Carissimo Fratre & Consanguineo nostro Edvardo, Dei gratiâ, Rege Angliae, &c. assiduâ Meditatione considerantes, &, ad haec, antiqua illa Foedera & Veteres Amicitias, inter Clarissimas Domos Aragonum & Angliae ab antiquo contractas, Reformare, Redintegrare, & Innovare cupientes,
Ad Honorem & Laudem Omnipotentis Dei, Defensionem Ecclesiae Christi, Exaltationem Orthodoxae Fidei & Religionis Christianae, Unitatemque Regnorum, Terrarum, Dominiorum, & Subditorum nostrorum, quandam Pacem, Amicitiam, Alligantiam, & Confoederationem realem & perpetuam, pro Nobis, Haeredibus, & Successoribus, Regnis, Terris, & Dominiis, & Subditis nostris praesentibus, & futuris, cum praefato Illustrissimo Principe ac carissimo Fratre & Consanguineo nostro Edvardo supradicto Rege Angliae, &c. & ipse unâ cum Nobiscum, pro Se, Haeredibus, & Successoribus, Regnisque, Terris, Dominiis, & Subditis suis praesentibus & futuris, Invimus, Fecimus, Concordavimus, Contraximus, & Conclusimus, atque Tenore Praesentium Inimus, Facimus, Concordamus, Contrahimus, & Concludimus in hunc qui sequitur modum,
Inprimis, Conventum & Concordatum est, inter Nos Reges supradictos, quòd amodò sint reales & perpetuae Amicitia, Unio, Confoederatio, & firma Liga, per Terram, Mare, & Aquas, inter Nos, Reges, Haeredesque & Successores nostros, ac Vassallos, Ligeos, & Subditos utriusque Partis Ecclesiasticos & Seculares, Regnaque nostra, Terras, & Dominia, perpetuis futuris temporibus inviolabiliter permansurae.
Item, Conventum & Concordatum est quòd Nos Joannes, Rex Aragonum antedictus, & Haeredes & Successores nostri, Amicitiam, Benivolentiam, & firmam Pacem praefato Illustrissimo & Serenissimo Principi ac Carissimo Fratri & Consanguineo nostro Regi Angliae, &c. Haeredibus, & Successoribus, Vassallis, & Ligeis, ac Subditis suis quibuscunque, pro futuris temporibus inconcussè servabimus, impendemus, & exhibebimus, & quilibet nostrùm suo tempore servabit, impendet, & exhibebit, & sic a nostris, quantum in nobis erit, impendi, servari, & exhiberi faciemus:
Et, vice versâ, dictus Serenissimus Princeps Frater & Consanguineus noster Carissimus Rex Angliae, Haeredes, & Successores sui, Amicitiam & firmam Pacem Nobis Joanni Regi Aragonum, &c. nostrisque Haeredibus & Successoribus, ac Vassallis, Ligeis, & Subditis quibuscumque, pro futuris temporibus, inviolabiliter observabunt, impendent, & exhibebunt, & ipsorum quilibet suo tempore servabit, impendet, & exhibebit, & sic a suis, quantum in eis fuerit, servari, impendi & exhiberi facient.
Item, quòd Nos, Joannes Rex Aragonum, &c. antedictus, Haeredesque & Successores nostri, per Nos aut alium seu alios nostro Nomine, non dabimus, contra ipsum carissimum Fratrem & Consanguineum nostrum Regem Angliae, suos Haeredes aut Successores, per Terram, Mare, vel Aquas, cum Navigiis ve Navibus, Armigeris, Balistariis, vel Sagittariis, vel quovis alio modo, publicè vel occultè, Auxilium, Succursum, vel Juvamen quibusvis ipsius carissimi Fratris & Consanguinei nostri notoriis aut manifestis nunc aut in futurum Inimicis; ymò si praefatus carissimus Consanguineus noster Rex Angliae, Haeredes, aut Successores sui, Nostro, Haeredum, aut Successorum nostrorum, Auxilio indiguerint, aut eis necesse fuerit nostrum, Haeredum aut Successorum nostrorum, Auxilium invocare, & super hoc Nos, Haeredes, aut Successores nostros, duxerint requirendos, bonâ Fide & absque difficultate aliqua, eundem Serenissimum Regem Angliae, Haeredes & Successores suos juvabimus & juvabunt de Gentibus & Hominibus ad Arma, usque ad Numerum quem a Nobis commodè poterimus dimittere, Necessitate nostrâ propriâ, quae contingere poterit temporibus successivis, considerata, quandocunque & quotienscumque ad id fuimus Requisiti, Sumptibus tamen & Expensis praefati Serenissimi Regis Angliae, Haeredum, & Successorum suorum.
Item, vice versâ, Concordatum est & Conventum quòd idem carissimus Frater & Consanguineus noster Rex Angliae, &c. Haeredes, & Successores sui, per se, vel alium, vel alios, suo Nomine non dabunt contra Nos Joannem Regem praedictum, Haeredes, seu Successores nostros, per Terram, Mare vel Aquas, cum Navigiis vel Navibus, Atmigeris, Balistariis, seu Sagittariis, aut quovis alio modo, publicè vel occultè, Auxilium, Succursum, vel Juvamen quibusvis notoriis aut manifestis nunc vel in futurum Inimicis nostris; ymo, si Nos Joannes Rex Aragonum antedictus, Haeredes aut Succestores nostri, praefati carissimi Consanguinei nostri Regis Angliae, Haeredum, aut Successorum suorum, Auxilio indiguerimus seu indiguerint, aut nobis vel eis necesse fuerit praedicti carissimi Consanguinei nostri Regis Angliae, Haeredum, aut Successorum suorum Auxilium invocare, & super hoc eundem Consanguineum nostrum, Haeredes, aut Successores suos duxerimus aut duxerint requirendos, bonâ Fide & absque difficultate aliquâ, Nos praefatum Joannem Regem Aragonum, Haeredes, aut Successores nostros, juvabit & juvabunt de Gentibus & Hominibus ad Arma, usque ad Numerum quem a se commodè poterint dimittere, Necessitate suâ propriâ, quae contingere poterit temporibus successivis, consideratâ, qutienscumque & quandocunque ad id fuerint Requisiti, Sumptibus tamen & Expensis nostris, Haeredum & Successorum nostrorum.
Item, Concordatum est & Conventum quòd a praesenti Amicitia, Alligantia, & Confoederatione Sanctissimus in Christo Pater & Dominus Papa Sacrosanctae Romanae Ecclesiae Summus Pontifex, Serenissimique Principes, Castellae, & Legionis, ac Portugaliae, necnon Ferdinandus Siciliae citerioris, &c. Reges, Nepotes nostri carissimi, ac etiam Filius noster Gastonus Princeps Navarrae Comes Fuxi, &c. pro Parte nostra expressè & nominatim excipiantur.
Item, quòd Vassalli & Subditi utriusque Partis se invicem in Terra, Mari, & Aquis amicabiliter & caritativè tractent & habeant; & cum eorum Navigiis & Navibus, Marinariis, Officialibus, Mercatoribus, Servitoribus, & aliis Ministris, Jocalibus, Pecuniis, Arnesiis, Mercibus, atque Bonis, & Rebus quibuslibet, possint & valeant liberè, tutè, & securè accedere & venire ad Portus, Civitates, Terras, & Loca quaelibet Regnorum, Terrarum, & Dominiorum, inibique stare, morari, & abinde, quandocunque eis placuerit, recedere & abire; ita quòd Vassalli, Ligei, & Subditi nostri Joannis Regis Aragonum, &c. supradicti (cujuscumque Dignitatis, Statûs, Gradûs, & Conditionis existant) sub salvâ Custodiâ & salvo Conductu praefati Illustrissimi Principis ac carissimi fratris & Consanguinei nostri Regis Angliae, &c. semper sint & censeantur existere: ac consimili modo Vassalli, Ligei, & Subditi ejusdem carissimi Fratris & Consanguinei nostri Regis Angliae, &c. (cujuscunque Dignitatis, Gradûs, Statûs, & Conditionis existant) sub salva Custodia & salvo Conductu nostri Regis Joannis, Haeredum & Successorum nostrorum semper sint & censeantur existere; Juribus, Legibus, Statutis, Prohibitionibus, & Consuetudinibus Regnorum & Dominiorum utriusque Partis in omnibus semper salvis.
Item, Conventum est quòd Nos Joannes, Rex Aragonum, &c. antedictus, Haeredes & Successores nostri, in quibuscunque Amicitiis, Confoederationibus, Conventionibus, & Alligantiis, cum quocunque Rege, Principe, aut Persona Ecclesiastica seu Mundana (cujuscunque Dignitatis, Statûs, Gradûs, aut Conditionis existat) per Nos aut nostrûm aliquem Contrahendis, Iniendis, seu Concordandis, praefatum Serenissimum & Carissimum Fratrem ac Consanguineum nostrum Regem Angliae &c. Haeredesque & Successores suos, expressim & nominatim, excipere debeamus & excipere teneamur: Quodque consimiliter idem carissimus Frater & Consanguineus noster Rex Angliae, &c. Haeredesque & Successores sui, in quibuscunque Amicitiis, Confoederationibus, Conventionibus, & Alligantiis, cum quocunque Rege, Principe, aut Persona Ecclesiastica seu Mundana (cujuscunque Dignitatis, Statûs, Gradûs, aut Conditionis existat) de caetero per ipsos aut ipsorum aliquem iniendis seu concordandis, Nos praefatum Johannem Regem Aragonum, &c. Haeredesque & Successores nostros, expressim & nominatim, excipere debeant, & sic excipere teneantur.
In quorum omnium & singulorum Fidem atque Testimonium praesentes Litteras Sigilli nostri communis appensione fecimus comuniri.
Dat. in nostra Civitate Cesarauguste, Aragonum, Vicesimo Die Mensis Octobris, Anno a Nativitate Domini Millesimo, Quadringentesimo, Sexagesimo octavo, Regnique nostri Navarrae Anno xliv. aliorum verò Regnorum nostrorum Undecimo.
Yo El Rey.
Dominus Rex mandavit mihi Joann olom
Oct. 20. Similar renewal by the K. of England. Westm.
O. xi. 633. H. v. p. ii. 166.
Dictorum Foederum Redintegratio, sub eadem Data, per Regem.
An. 8. E. 4. Franc. 8. E. 4. m. 5.
Edwardus, Dei gratiâ, Rex Angliae & Dominus Hiberniae, AD PERPETUAM REI MEMORIAM.
Cùm, in hoc turbulento Statu & gravissima Tempestate Sanctae Matris Ecclesiae, quae indies per Furorem & Rabiem Infidelium miseris modis affligitur, usque adeò a Christianissimis Principibus clarâ voce Succursum implorare videatur, nullum Remedium aptius aut convenientius esse videatur ad Dissipandum Fortitudinem Hostium Fidei, Comprimendumque Conatus nepharios & furibundos Impetus Infidelium, quàm Christianos Principes Vires suas unire, Pacemque & Concordiam componere, atque se invicem perpetuo Foedere Amicitiae & Vinculo connectere Caritatis.
Nos igitur Edwardus, Rex Angliae antedictus,
Praemissa, necnon Necessitudinem & Propinquitatem Sanguinis, quae Nobiscum est cum Illustrissimo & Serenissimo Principe ac Carissimo Fratre & Consanguineo nostro Johanne, Dei gratiâ, Rege Aragonum, &c. assiduâ Meditatione considerantes, &, ad haec, antiqua illa Foedera & Veteres Amicitias, inter Clarissimas Domos Angliae & Aragonum ab antiquo contractas, Reformare, Redintegrare, & Innovare cupientes,
Ad Honorem & Laudem Omnipotentis Dei, Defensionem Ecclesiae Christi, Exaltationem Orthodoxae Fidei & Religionis Christianae, Utilitatemque Regnorum, Terrarum, Dominiorum, & Subditorum nostrorum, quandam Pacem, Amicitiam, Alligantiam, & Confoederationem realem & perpetuam pro Nobis, Haeredibus, & Successoribus, Regnis, Terris, Dominiis, & Subditis nostris praesentibus & futuris, cum praefato Illustrissimo Principe ac carissimo Fratre & Consanuineo nostro Johanne supradicto Rege Aragonum, &c. & ipse unà Nobiscum, pro Se, Haeredibus, & Successoribus, Regnisque, Terris, Dominiis, & Subditis suis praesentibus & futuris, Inivimus, Fecimus, Concordavimus, Contraximus, & Conclusimus, atque Te- nore Praesentium Inimus, Facimus, Concordamus, Contrahimus, & Concludimus in hunc qui sequitur modum,
Inprimis, Conventum & Concordatum est, inter Nos Reges supradictos, quòd amodò sint reales & perpetuae Amicitia, Unio, Confoederatio, & firma Liga, per Terram, Mare, & Aquas, inter Nos, Reges, Haeredesque & Successores nostros, ac Vassallos, Ligeos, & Subditos utriusque Partis Ecclesiasticos & Seculares, Regnaque, Terras, & Dominia nostra, perpetuis futuris temporibus inviolabiliter permansurae.
Item, Conventum & Concordatum est quòd Nos Edwardus, Rex Angliae antedictus, & Haeredes & Successores nostri, Amicitiam, Benivolentiam, & firmam Pacem praefato Illustrissimo & Serenissimo Principi ac Carissimo Fratri & Consanguineo nostro Regi Aragonum, &c. Haeredibus & Successoribus, Vassallis, & Ligeis, ac Subditis suis quibuscunque, pro futuris temporibus inconcussè servabimus, impendemus, & exhibebimus, & quilibet nostrûm suo tempore servabit, impendet, & exhibebit, & sic a nostris, quantum in nobis erit, impendi, servari, & exhiberi faciemus:
Et, vice versâ, dictus Serenissimus Princeps Frater & Consanguineus noster Carissimus Rex Aragonum, &c. Haeredes, & Successores sui, Amicitiam & firmam Pacem Nobis Edwardo Regi Angliae, &c. nostrisque Haeredibus & Successoribus, ac Vassallis, Ligeis, & Subditis nostris quibuscumque pro futuris temporibus, inviolabiliter observabunt, impendent, & exhibebunt, & eorum quilibet suo tempore servabit, impendet,& exhibebit, & sic a suis, quantum in eis fuerit, servari, impendi & exhiberi facient.
Item, quòd Nos, Edwardus Rex Angliae, &c. antedictus, Haeredes & Successores nostri, per Nos aut alium seu alios nostro Nomine, non dabimus, contra ipsum carissimum Fratrem & Consanguineum nostrum Regem Aragonum, &c. suos Haeredes aut Successores, per Terram, Mare, vel Aquas, cum Navigiis vel Navibus, Armigeris, Balistariis, seu Sagittariis, vel quovis alio modo, publicè vel occultè, Auxilium, Succursum, vel Juvamen quibusvis ipsius carissimi Fratris & Consanguinei nostri notoriis aut manifestis nunc aut in futurum Inimicis; ymò si praefatus carissimus Consanguineus noster Rex Aragonum, Haeredes, aut Successores sui, Nostro, Haeredum, aut Successorum sui, Nostro, Auxilio indiguerint, aut eis necesse fuerit, Nostri, Haeredum aut Successorum nostrorum, Auxilium invocare, & super hoc Nos, Haeredes, aut Successores nostros, duxerint requirendos, bonâ Fide & absque difficultate aliqua, eundem Serenissimum Regem Aragonum, Haeredes & Successores suos juvabimus & juvabunt de Gentibus & Hominibus ad Arma, usque ad Numerum quem a Nobis commodè poterimus dimittere, Necessitate nostrâ propriâ, quae contingere poterit temporibus successivis, consideratà, quandocunque & quotienscumque ad id fuerimus Requisiti, Sumptibus tamen & Expensis praefati Serenissimi Regis Aragonum, Haeredum, & Successorum suorum.
Item, vice versâ, Concordatum est & Conventum quòd idem carissimus Frater & Consanguineus noster Rex Aragonum, &c. Haeredes, & Successores sui, per se, vel alium, vel alios, suo Nomine non dabunt contra Nos Edwardum Regem praedictum, Haeredes & Successores nostros, per Terram, Mare, vel Aquas, cum Navigiis vel Navibus, Armigeris, Balistariis, seu Sagittariis, aut quovis alio modo, publicè vel occulte, Auxilium, Succursum, vel Juvamen quibusvis notoriis aut manifestis nunc vel in futurum Inimicis nostris; ymo, si Nos Edwardus Rex Angliae antedictus, Haeredes aut Successores nostri, praefati carissimi Consanguinei nostri Regis Aragonum, Haeredum, aut Successorum suorum, Auxilio indiguerimus seu indiguerint, aut nobis vel eis necesse fuerit praedicti carissimi Consanguinei nostri Regis Aragonum, Haeredum, aut Successorum suorum Auxilium invocare, & super hoc eundem Consanguineum nostrum, Haeredes, & Successores suos duxerimus aut duxerint requirendos, bonâ Fide & absque difficultate aliquâ, Nos praefatum Edwardum Regem Angliae, Haeredes, & Successores nostros, juvabit & Juvabunt de Gentibus & Hominibus ad Arma, usque ad Numerum quem a se commodè poterint dimittere, Necessitate suâ propriâ, quae contingere poterit temporibus successivis, consideratâ, quotienscumque & quandocunque ad id fuerint Requisiti, Sumptibus tamen & Expensis nostris, Haeredum & Successorum nostrorum.
Item, Concordatum est & Conventum quòd a praesenti Amicitia, Alligantia, & Confoederatione Sanctissimus in Christo Pater & Dominus Papa Sacrosanctae Romanae Ecclesiae Summus Pontifex, Serenissimique Principes, Castellae, & Legionis, ac Portugaliae, Fernandus Ciciliae, & Cristiernus Daciae, Reges, necnon Burgundiae & Britanniae Duces, pro Parte nostra expressè & nominatim excipiantur.
Item, quòd Vassalli & Subditi utriusque Partis se invicem in Terra, Mari, & Aquis amicabiliter & cartativè tractent & habeant; & cum eorum Navigiis & Navibus, Marinariis, Officialibus, Mercatoribus, Servitoribus, & aliis Ministris, Jocalibus, Pecuniis, Hernesiis, Mercibus, atque Bonis, & Rebus quibuslibet, possint & valeant liberè, tutè, & securè accedere & venire ad Portus, Civitates, Terras, & Loca quaelibet Regnorum, Terrarum, & Dominiorum, inibique stare, morari, & abinde, quandocunque eis placuerit, recedere & abire; ita quòd Vassali, Ligei, & Subditi nostri Edwardi Regis Angliae, &c. supradicti (cujuscumque Dignitatis, Statûs, Gradûs, & Conditionis existant) sub salva Custodia & salvo Conductu praefati Illustrissimi Principis Carissimi Fratris & Consanguinei nostri Regis Aragonum semper sint & censeantur existere:
Ac, consimili modo, Vassalli, Ligei, & Subditi ejusdem carissimi Fratris & Consanguinei nostri Regis Aragonum, &c. (cujuscumque Dignitatis, Gradûs, Statûs, & Conditionis existant) sub salva Custodia & salvo Conductu nostri Regis Edwardi, Haeredum & Successorum nostrorum semper sint & censeantur existere; Juribus, Legibus, Statutis, Prohibitionibus, & Consuetudinibus Regnorum & Dominiorum utriusque Partis in omnibus semper salvis.
Item, Conventum est quòd Nos Edwardus Rex Angliae, &c. antedictus, Haeredes & Successores nostri, in quibucumque Amicitiis, Confoederationibus, Conventionibus, & Alligantiis, cum quocumque Rege Principe aut Persona Ecclesiastica seu Mundana (cujuscumque Dignitatis, Statûs, Gradûs, aut Conditionis existat) per Nos aut nostrûm aliquem Contrahendis, Iniendis, seu Concordandis, prafatum Serenissimum & Carissimum Fratrem ac Consanguineum nostrum Regem Aragonum, &c. Haeredes & Successores suos, expressim & nominatim, excipere debeamus, & excipere teneamur:
Quodque, consimiliter, idem carissimus Frater & Consanguineus noster Rex Aragonum &c. Haeredesque & Successores sui in quibuscumque Amicitiis, Confoederationibus, Conventionibus, & Alligantiis, cum quocumque Rege, Principe, aut Persona Ecclesiastica seu Mundana (cujuscumque Dignitatis, Statûs, Gradûs, aut Conditionis existat) de caetero per ipsos aut ipsorum aliquem Contrahendis, Ineundis, seu Concordandis, Nos praefatum Edwardum Regem Angliae, &c. Haeredesque & Successores nostros expressim & nominatim, excipere debeant, & sic excipere teneantur.
In quorum omnium & singulorum Fidem atque Testimonium praesentes Literas Sigilli nostri Magni appensione fecimus communiri.
Dat. in Palationostro Westm. vicesimo die Octobris, Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, Sexagesimo octavo, Regnorumque nostrorum Anno octavo.
Per Breve de Privato Sigillo.
Nov. 1. Certificate of William Hatteclyffe, Roger Marchall, and Dominic de Serego, the K.'s physicians, that John Nightyngale, of Brentwood in co. Essex, is not afflicted with leprosy.
O. xi. 635. H. v. p. ii. 166.
Medicorum Regis, super Morbo Leprae, Certificatio.
An. 8. E. 4. Claus. 8. E. 4. m. 17. d.
Excellentissimo & Serenissimo in Christo Principi & Domino Domino Edwardo, Dei gratiâ, Regi Angliae & Franciae, & Domino Hiberniae, Nos, humilimi Oratores vestri, Willielmus Hatteclyff, Rogerus Marchall, & Dominicus de Serego, Artium & Medicinae Doctores, vestri Medici, & ad Personae vestrae tutelam Jurati, debitam Reverentiam cum humilitate & honore.
Cùm nuper in Cancellaria vestra vobis supplicaretur de amovendo a communi Hominum Consortio Johannam Nightyngale de Brentwode in Comitatu Essexiae, eo quòd praesumeretur per quosdam ex Vicinis suis ipsam foedâ Leprae Contagione Infectam & de facto Leprosam existere,
Propter quod quoddam Breve vestrum tunc ibidem confectum, & superinde Vicecomiti Comitatûs praedicti directum fuit in haec verba,
Edwardus, Dei gratiâ, Rex Angliae & Franciae, & Dominus Hiberniae, Vicecomiti Essexiae, Salutem.
Quia accepimus quòd Johanna Nyghtyngale Leprosa existit, & inter Homines Comitatûs praedicti communiter conversatur, & cum eis tàm in Locis Publicis quàm Privatis communicat, & Sead Locum Solitarium, prout moris est, & ad ipsam pertineret, transferre recusat, ad grave Dampnum Hominum praedictorum &, propter Contagionem Morbi praedicti, Periculum manifestum,
Nos,
Hujusmodi Periculum, prout ad Nos pertinet, praecavendum, & super Praemissis quod justum est & usitatum fieri volentes,
Tibi Praecipimus quòd, assumptis tecum aliquibus discretis & legalibus Hominibus de Comitatu praedicto non suspectis, qui de Persona praedictae Johannae & de hujusmodi Morbo notitiam habent meliorem, & ad ipsam Johannam accedas, & ipsam in Praesentia praedictorum Hominum facias diligenter videri & examinari,
Et, si ipsam Leprosam esse inveneris ut praedictum est, tunc ipsam, honestiori modo quo poteris, a Communicatione Hominum praedictorum amoveri, & se ad Locum Solitarium, ad Habitandum ibidem prout moris est, transferre facias indilatè, nè per hujusmodi Communem Conversationem suam Hominibus praedictis Dampnum vel Periculum eveniet quovismodo.
Teste meipso apud Westmonasterium, decimo die Julii, Anno Regni nostri octavo.
Super quo praefata Johanna, antequam praefatus Vicecomes Executionem Brevis praedicti fecerat, Notitiam inde habens, in Cancellariam vestram praedictam, pro Remedio & Relevio suo in hac parte habendo, veniebat,
Quo Praetextu, Reverendus in Christo Pater & Dominus, Robertus, Dei gratiâ, Bathoniensis & Wellensis Episcopus, Cancellarius vester Angliae, Nos superinde Consulit, eandemque Johannam Nobis Decrevit debere Praesentari, ea potissimùm intentione ut, juxta id quod ex Scientia Medicinae percepimus, vestram Celsitudinem in Cancellariam praedictam redderemus Certiorem an ipsa eadem Johanna de facto Leprosa esset necne,
Nos itaque, vestrae Celsitudini Morem gerere cupientes, ut super isto clarissima veritas eidem patefieri posset & deberet, in hunc modum Processimus,
Primùm de Persona sua consideravimus, &, Juxta quod Antiquiores & Sapientissimi Medicinae Auctores in hujusmodi casibus faciendum docuerant, Ipsam Tractavimus & Palpavimus, per Signa, hujusmodi Morbi declarativa, Discursum fecimus, si in ea reperirentur mature diligenter & prout oportuit Inquisivimus,
Inspectisque & consideratis singulis, quae nobis, pro elicienda vera Notitia hujus Ambigui, inspicienda & consideranda videbantur debebantque videri, invenimus ipsam Mulierem nequaquam fuisse aut esse Leprosam, neque ex ea causa a communi Hominum Consortio Segregandam,
Docemur equidem ex Scientia Medicinali Morbum Leprae in communi per plurima Signa, Item, unamquamque ejus Morbi speciem (quae Quatuor sunt, Alopicia (videlicet) Tiria, Leonina, & Elefantia) per aliqua Signa debere cognosci & discerni,unamque ab alia specificè distingui,
Itaque, in hoc casu, Mulieris Nobis oblatae per Viginti quinque & ultra Signa Leprae in communi famosiora discurrentes, non invenimus ipsam ex illis aut eorumdem sufficienti Numero posse convinci Leprosam,
Et hoc quidem generaliter pro liberando ipsam a dicta Praesumptione sufficeret, cùm non sit possibile Leprae Morbo quempiam laborare in quo non multa pars hujusmodi Signorum reperiatur,
Caeterum &, ut de singulis Speciebus feramus Sententiam, per Quadraginata & ultra specierum Leprae Signa distinctiva transeuntes, non Reperimus ipsam Mulierem ex aliqua Quatuor Specierum Leprae notandam, sed ab omni Specie Leprae liberam prorsus & immunem, quemadmodum & vestrae Celsitudini vivis vocibus in Cancellariam vestram praedictam significavimus, paratique sumus idem per Processum Scientificum,si & quando erit opus eidem vestrae Celsitudini pleniùs declarare,
Certificamus itaque vobis, in Cancellariam vestram praedictam, quod Mulier saepedicta Johanna Nyghtyngale, Nobis praesentata, per Nos Inspecta, Visitata, & in hoc Casu, juxta rei exigentiam, in omnibus, ut congruum erat, Tractata, Inventa est Sana, Libera, nullâ penitùs Specie Leprosae Contagionis Infecta.
In quorum omnium Fidem & Testimonium Nosdicti, Willielmus Hatteclyff, Rogerus Marchall, & Domincus de Serego, manibus nostris propriis nos ipsos praesentibus inscripsimus, & Sigilla nostra alternatim apposuimus.
Dat. primo Die Novembris, Anno Regni Regis Edwardi Quarti post Conquestum Angliae Octavo.
Et Memorandum quòd praedicti, Willielmus Hatteclyss, Rogerus Marchall, & Dominicus de Serego, venerunt in Cancellariam Regis, apud Westmonasterium, Septimo Die Novembris, Anno praesenti, & Recognoverunt Scriptum praedictum & omnia contenta in eodem in forma praedicta.
Dec. 7. Licence to Richard Carter to practise the art of alchymy. Westm.
O. xi. 637. H. v. p. ii. 267.
De Licentia Excercendi Artem Alkemiae.
An. 8. E. 4. Pat. 8. E. 4. p. 2. m. 14.
Rex Omnibus, ad quos &c. Salutem.
Sciatis quòd Nos, certis de Causis, ex certa Scientia & mero Motu nostris, Concessimus Ricardo Carter plenam Licentiam nostram Utendi, Excercendi, & Occupandi Artem sive Occupationem Alkemiae, cum omnibus speciebus Metallorum & Minerarum, prout sibi videbitur melius expedire, & cum omnibus aliis Rebus Artem sive Occupationem praedictam tangentibus & necessariis, per Spatium Duorum Annorum proximò exnunc sequentium & plenariè completorum, sine Impetitione nostri sive Commissariorum, Officiariorum, Vicecomitum, Escaetorum, & aliorum Ministrorum nostrorum quorumcumque, durante Termino supradicto;
Ita (videlicet) quòd deinceps, infra dictum Terminum, non liceat alicui Commissionario, Vicecomiti, Escaetori, sive aliis Ministris nostris quibuscumque praefatum Ricardum, occasione alicujus Statuti seu praetextu alterius Causae cujuscumque, praedictam Artem sive Occupationem tangentium, inquietare, perturbare, seu vexare:
Proviso semper quòd dictus Ricardus, in Manerio nostro de Wodestok Artem sive Occupationem supradictam excerceat & occupet, durante Termino praedicto, absque aliquo Feodo pro Mango Sigillo capiendo ad opus nostrum; aliquo Statuto, Actu, Ordinatione, seu Restrictione, in contrarium factis, non obstantibus.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, septimo Die Decembris.
Per ipsum Regem, & de Data praedicta, Auctoritate Parliamenti.
Dec. 9. Grant of the goods of felons and suicides, also deodands, to John Gunthorp, the K.'s almoner. Westm.
O. xi. 637. H. v. p. ii. 167.
Super Eleemosina Regis.
An. 8. E. 4. Ibid. m. 9.
Rex omnibus, ad quos &c. Salutem.
Sciatis Nos Concessisse Dilecto Clerico nostro Johanni Gunthorp Eleemosinario nostro, in Augmentationem Eleemosinae nostrae, tàm omnia & omnimoda Bona & Catalla quarumcumque Personarum Felonum de Se, & cujuslibet Personae Felonis de Se, tàm infra Libertates, quàm extra, infra Regnum nostrum Angliae inventa & invenienda, forisfacta & forisfacienda, aut Nobis tàm nunc quàm in futurum quovis modo pertinentia, quàm omni Dedanda quae Nobis infra Regnum praedictum, tàm infra Libertates, quàm extra, pertinent,aut unquam, post Primum Diem Regni nostri, Nobis pertinuerunt, aut pertinere debebunt,aut contingent ullo modo, quamdiu ipsum Johannem Eleemosinarium nostrum fore contigerit,
Et Volumus & Concedimus eidem Eleemosinario nostro quòd benè liceat sibi, ac Deputatis & Servientibus suis, omnia hujusmodi Bona & Catalla Felonum de se & Deodanda, ubicunque inveniri poterint, tàm infra Libertates quàm extra, capere & seisire, levare & colligere,
Assignantes praefatum Eleemosinarium nostrum & Deputatos suos ad Inquirendum, de tempore in tempus, viis & modis quibus meliùs scire poterint, dehujusmodi Bonis & Catallis ac Deodandis, & ad eandem Seisiendum, Capiendum, & Levandum per Se, sive Deputatum suum, sive Deputatos suos sufficientes, ubicumque infra Regnum nostrum praedictum fuerint inventa, tàm infra Libertates quàm extra,
Et ad ipsa, sic Levata & Collecta per Se, ubi sibi meliùs videbitur, pro Nobis, in Eleemosina Distribuendum;
Mandantes & Praecipientes universis & singulis Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis, Coronatoribus, Escaetoribus, Constabulariis, ac omnibus aliis Officiariis & Ministris nostris, tàm infra Libertates, quàm extra, & eorum cuilibet, Tenore Praesentium, quòd praefato Eleemosinario nostro, ac Deputatis suis prae- dictis, in Executione Praemissorum, Supportantes sint, Intendentes, Confortantes, Auxiliantes, & Defendentes sub Periculo quod incumbit.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, nono die Decembris.
Per ipsum Regem, & de Data praedicta, Auctoritate Parliamenti.
Dec. 12. Licence to James Goldwell, the K.'s agent at the court of Rome, to accept from the pope the reversion of a bishopric, excepting York, Canterbury, Winchester, and Norwich. Westm.
O. xi. 638. H. v. p. ii. 167.
Super Provisione Papali, de Licentia Acceptandi.
An. 8. E. 4. Pat. 8. E. 4. p. 2. m. 1.
Rex omnibus, ad quos &c. Salutem.
Sciatis quòd,
Cùm Nos, Tertio Die Decembris ultimò praeterito, per Literas nostras Patentes, Concesserimus & Licentiam Dederimus Dilecto & Fideli nostro Jacobo Goldwell Legum Doctori, Procuratori nostro in Curiâ Romanâ, quòd ipse per Sanctissimum in Christo Patrem nostrum & Dominum, Divinâ Providentiâ, Papam Modernum, & Successores suos, ad quemcumque Episcopatum, infra Regnum nostrum Angliae exnunc vacaturum, quem idem Jacobus acceptare voluerit (Archiepiscopatibus Cantuariensi & Eborum, ac Episcopatibus Wyntoniensi & Lincolniensi, & eorum quolibet, omninò exceptis) promoveri posset & provideri; ac hujusmodi Episcopatum, ex Promotione & Provisione dicti Sanctissimi Patris & Successorum suorum, acceptare, & Literas Bullatas, superinde conficiendas, recipere, & eas in Regnum nostrum praedictum mittere & deferre, easque ibidem per Se, Amicos, Procuratores, Attornatos, Factores, Familiares, & Consiliarios suos, ubicumque ad Placitum suum, Legi & Publicari, & in Executionem poni facere,
Necnon eundem Episcopatum, cum omnibus Temporalibus, Proventibus, & Emolumentis, eidem Episcopatui qualitercumque pertinentibus sive spectantibus, possidere & tenere valeret, ac eis gaudere absque Impetitione nostri vel Haeredum nostrorum, aut alicujus alterius cujuscumque,
Aliquibus Statutis, Ordinationibus, Actubus, Provisionibus, seu Restrictionibus, in Parliamentis nostris aut alicujus Progenitorum nostrorum in contrarium habitis, factis, sive editis, non obstantibus,
Quas quidem Literas praefatus Jacobus in Voluntate existit in Cancellariam nostram restituere ibidem Cancellandas, ad intentionem quòd Nos sibi alias Literas nostras Patentes, in formâ sequenti, sibi concedere dignaremur,
Nos, pro eo quòd praedictus Jacobus Literas nostras praedictas in Cancellariam nostram praedictam Restituit Cancellandas, de Gratiâ nostrâ speciali, & ex mero Motu nostro, ac certis notabilibus Causis nos specialiter moventibus, Concessimus & Licentiam Dedimus praefato Jacobo quòd ipse per Sanctissimum in Christo Patrem nostrum & Dominum, Divinâ Providentiâ, Papam Modernum, & Successores suos, ad quemcumque Episcopatum infra Regnum nostrum Angliae exnunc vacturum, quem idem Jacobus acceptare voluerit (Archiepiscopatibus Cantuariensi & Eborum, ac Episcopatibus Wyntoniensi & Norwicensi, & eorum quolibet, omnino exceptis) promoveri possit & provideri; ac hujusmodi Episcopatum ex Promotione & Provisione dicti Sanctissimi Patris & Successorum suorum acceptare, & Literas Bullatas superinde conficiendas recipere, & eas in Regnum nostrum praedictum mittere & deferre, easque ibidem per Se, Amicos, Procuratores, Attornatos, Factores, Familiares, & Consiliarios suos, ubicumque ad Placitum suum, Legi & Publicari, & in Executionem poni facere,
Necnon eundem Episcopatum, cum omnibus Temporalibus Proventibus & Emolumentis eidem Episcopatui qualitercumque pertinentibus sive spectantibus, possidere & tenere valeat, ac eis gaudere absque Impetitione nostri, vel Haeredum nostrorum, aut alicujus alterius cujuscumque,
Aliquibus Statutis, Ordinationibus, Actubus, Provisionibus, seu Restrictionibus, in Parliamentis nostris aut alicujus Progenitorum nostrorum in contrarium habitis, factis, sive editis, non obstantibus,
Et ulteriùs Volumus & Concedimus eidem Jacobo quòd ipse, & quicumque Attornati, Factores, Famuli, Consiliarii sui, & Amici, pro Praemissis & eorum quolibet Prosequendis ac Exequendis, ac Praemissorum Executione, erga Nos & Haeredes nostros quieti sint & impuniti imperpetuùm, & per Nos seu Haeredes nostros in aliquo non impetantur, inquietentur, molestentur, seu graventur,
Statutis, Ordinationibus, Actubus, Provisionibus, seu Restrictionibus prae- dictis, aut aliquâ aliâ Causâ, Re, Materiâ quacumque, non obstantibus;
Proviso semper quòd praefatus Jacobus Nobis obediat & Fidelitatem faciat, prout alii Episcopi Regni nostri Angliae obediunt & Fidelitatem faciunt.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, duodecimo die Decembris.
Per ipsum Regem.