Rymer's Foedera with Syllabus: July 1474

Rymer's Foedera Volume 11. Originally published by Apud Joannem Neulme, London, 1739-1745.

This free content was digitised by double rekeying. All rights reserved.

'Rymer's Foedera with Syllabus: July 1474', in Rymer's Foedera Volume 11, (London, 1739-1745) pp. 792-815. British History Online https://www.british-history.ac.uk/rymer-foedera/vol11/pp792-815 [accessed 26 April 2024]

July 1474

Syllabus Entry Foedera Text
July 16. The treasurer and chamberlains of the Exchequer are ordered to pay 100l. to Pierse House, being a debt of Thomas Grafton, merchant of Calais, who lent that sum to the K. when he was out of England. Westm.
O. xi. 792. H. v. p. iii. 35.
De Solutione Pecuniae quam Rex, nuper Brugas Profugus, Mutuaverat.
An. 14. E. 4. Ibid. m. 40.
Edward, by the Grace of God, King of England and of France, and Lorde of Irlond, to the Tresourer and Chambrelains of our Eschequier Greting.
Wher oure Trusty and Welbeloved Thomas Grafton, Merchaunt of oure Staple at Caleys, the xvij Daye of Feverer, in the Tenth Yere of oure Reigne, in oure last being oute of this oure Reame, in oure grete Necessitee aud for oure singuler profit and pleasir, at Bruges, delivered unto oure Servant Thomas Fowler and to oure Use the Somme of C lib. wherof he never as yet had any Paiement or Contentacion,
We,
Having Consideracion thereunto, and that the same C lib. was Expended in our Besinesses to oure wele in manere and fourme by us therein appointed, and that the same Thomas is Endetted unto our Servant Piers House Squier C lib. and that the same Thomas willeth the same Piers to have Paiement of the said C lib. by the saide Thomas delivered to our Use as above is specified, by th'Assent and Aggrement of the same Thomas,
Wol and Carrge you that, of suche Money of ours now being or nex hereafter commyng in or to your hands, ye Paye unto the same Piers House the Somme of C lib. or elles make unto him suffisant Assignement of the Somme of C lib. by Taille or Tailles for him in due and sufficient fourme, to be rered at the Receipt of oure saide Eschequier, in such Place or Places to be had wherby he maye have and opteine Redy Paiement of that Some, and, the Taille or Tailles so Levied, ye deliver or doo Paye unto him the same Somme without prest or any othre charge therin upon him to be sette or laied; and thies our Letters shall be to you herein Warrant suffisant and Discharge anenst us in all wise.
Yeven undre oure Prive Seall at oure Palois of Westm. the xvj Day of July the xiv Yere of oure Reigne.
Tilghman.
Obligation of the K. to Thomas Grafton for 100l. Bruges.
O. xi. 792. H. v. p. iii. 35. Feb. 17, 1471.
Pro Pecunia, de qua supra fit mentio, Obligatio Regis.
An. 14. E. 4. Ibid.
R. E.
We Edward
, by the Grace of God, King of England and of Fraunce, and Lord of Irland, KNOWLAGE to Owe to oure Welbeloved Subgiet Thomas Grafton, Marchaunt of oure Staple at Calais, the Some of Cl. Sterlings, by him at this tyme unto Us lent in this Towne of Bruges, the which Some we Promitte to Paie to the said Thomas, or to his certain Attorney bering thies Presentes, at the Feste of the Nativite of Saint John Baptist next comyng.
In witnesse wherof we have signed thies Presents with our Hande, and doo set therto our Signet at Bruges aforsaid, the xvij Day of Fevrier, the tenth Yere of our Reigne.
July 20. Confirmation of a treaty for the settlement of disputes with the Hanse Towns, dated Utrecht, Feb. 18, 1473–4. Westm.
O. xi. 793. H. v. p. iii. 36.
Appunctuamenta Hanzae Teutonicae super Litibus & Querelis Pacificandis.
An. 14. E. 4. Franc. 14. E. 4. m. 16.
Rex, Universis & Singulis, Praesentia visuris seu audituris, Salutem & Fidem eisdem indubiam adhibere.
Cùm dudùm (Mense, videlicet, Februarii ultimò praeterito) Dilecti & Fideles nostri, Willielmus Hatteclyff Secretarius, Johannes Russell Decretorum Doctor Archidiaconus Berkshire in Ecclesia Sarisburiensi, Willielmus Rosse Vitellarius Villae nostrae Calesii, Oratores, Commissarii, Procuratores, Nuncii & Deputati nostri, in Civitate Trajectensi comparuissent, tuncque & ibidem cum, Spectabilibus & Circumspectis Viris, Domino Johanne Osthusen utriusque Juris Doctore, & Johanne Bersenbrugges, Secretariis Lubicen. Henrico Murmester Legum Doctore Proconsule Hamburgensi, ac Bernardo Powese Consule de Dantsirk, Communitatum Civitatum & Opidorum Hansae Teutonicae Oratoribus Nunciis Procuratoribus, unà cum aliis sibi adjunctis particularium, Civitatum, Communium, Opidorum & Burgorum Hansae Teutonicae Oratoribus infra nominatis, de Modis Viis & Formis, quibus Differentiae, Lites, Guerrae, Injuriae & Discordiae, inter Homines Partium praedictarum motae & pendentes, finaliter Pacificari, Aboleri, omnesque & singuli Homines utriusque Partis praedictae ad pristinam amicabilem & mutuam Communicationem & Conservationem liberumque Intercursum Mercandisandi Restitui & Reduci possent, abundè & cum matura Deliberatione Communicâssent & Tractâssent,
Ipsi tandem, cum Oratoribus Hansae supradictae, Appunctuârunt, Convenerunt, Concordârunt & Concluserunt, Vice & Nomine nostris, in omnibus & per omnia, prout in eorum Literis, Tenore subsequenti desuper expeditis, plenissimè continetur.
Universis et Singulis, Praesentium seriem inspecturis Nos,
Willielmus Hatteclyff Excellentissimi & Potentissimi Principis Domini Edwardi, Dei gratiâ, Regis Angliae & Franciae, & Domini Hiberniae Secretarius, Johannes Russell Decretorum Doctor Archidiaconus Barkshire in Ecclesia Sarisburiensi, ac Willielmus Rosse Vitellarius Villae Calesii, Oratores, Commissarii, & Procuratores ejusdem Domini Regis, ex unâ,
Ac Johannes Osthusen utriusque Juris Doctor, & Johannes Bersenbrugge, Secretarii Lubicenses, Hinricus Murmester Legum Doctor, Proconsul Hamburgensis, ac Bernhardus Pawest Consul de Danssirke, cum aliis adjunctis (videlicet) Spectabilibus & Circumspectis Dominis, Oratoribus, Cristoforo Hinpsteberch Proconsule Tremomensi, Hinrico Reutsunk Consule Menasteriensi, Magistro Johanne Marquardi, & Johanne Borieu, Proconsulibus, ac Magistro Stephano Yerwerd Secretario Davatriensi, Magistro Tidemanno de Veen, & Hinrico Knemetorff, Proconsulibus, & Magistro Jacobo Bundop Secretario Campen. Johanne Darkoep Aldermanno, & Magistro Gerardo Bruns Secretario Mercatorum Hansae in Bruggys, necnon Magistro Hermanno Wammaten Secretario Mercatorum Hansae in Londonia, Communium, Civitatum & Opidorum Hansae Teutonicae Oratores, Procuratores & Nuncii, ex altera Partibus,
Per Literas Superiorum nostrorum, quarum Tenores de verbo ad verbum inferiùs inseruntur, ad Infrascripta auctorisati & commissi,
Notum facimus quòd, post nonnullos Tractatus, per certos Angliae & Hansae Oratores in hac Civitate Trajectensi, Mensibus Julii & Septembris ultimò effluxis, de & super quamplurimis Differentiis, Litibus, Guerris, Injuriis, & Discordiis, inter Homines Partium praedictarum motis & pendentibus, Indiscussis, habitos atque factos, tandem, comparentibus Nobis, instanti Mense Februarii, in dicta Civitate Trajectensi, post maturam & plenam Deliberationem, super omnibus hincinde propositis habitam & observatam, inspirante Pacis Auctore, pro Pacificandis & Abolendis Differentiis, Litibus, Guerris, Inimicitiis, & Discordiis hujusmodi, atque pro Reducendo & Restituendo omnes & singulos Homines utriusque Partis praedictae ad pristinam amicabilem & mutuam Communicationem & Conversationem liberumque Intercursum Mercandisandi, Appunctuatum, Conventum, Concordatum & Conclusum est inter Nos, Vice Auctoritate & Nominibus Superiorum nostrorum, pro Se suisque Successoribus & Subditis universis & singulis praesentibus & futuris, in modum subsequentibus & subscriptis Articulis comprehensum,
In primis, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum existit quòd, ab hac Die imperpetuum, inter Serenissimum Regem Angliae suosque Haeredes & Successores ipsius, & eorum Ligeos atque Subditos, ex una, atque Communitates & Homines de Hansa Teutonica praesentes & futuros, ex altera Partibus, Cessabunt de caetero & penitùs Conquiescent ac finaliter Exterminabuntur omnes Bellorum Motus, Hostilitates atque Inimicitiae ubique, per Terram, Mare, & in Aquis dulcibus, ita quòd Homines utriusque Partis omnes & singuli possint & debeant liberè, tutè, & securè, ubique locorum, insimul aut separatim, ad eorum beneplacitum, Ire, Redire, Navigare, Morari & Conversari, absque eo quòd una Pars super alteram aliquod Dampnum, Gravamen, seu Molestiam, per Captiones Personarum, Navium, Mercium, Bonorum, seu Rerum quarumcumque, faciat seu attemptet facere quovis modo,
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum existit quòd, futuris perpetuis temporibus, Cessabunt inter Partes praedictas earum Subditos & Successores universos omnes Lites, Quaestiones, & Actiones, inter easdem Partes, & earum Successores, occasione & causâ Injuriarum, Litium, Discordiarum, Guerrarum, Captionum Personarum, Navium, Mercium, seu Rerum quarumcumque, sive in Mari publico sive in Portubus Maris aut quibuscumque tempore, hincinde exortae, intentatae, seu intentandae, etiam per viam Reprisaliarum aut aliter, coram quocumque Judice aut quibuscumque Judicibus in Regno Angliae, aut alibi institutae seu instituendae; Ita quòd omnis Processus, in quocumque statu fuerit, jam pendens, in Anglia aut alibi, coram quocumque Judice aut quibuscumque Judicibus, in Curiis aut Consiliis quorumcumque Principum aut Dominorum, inter Anglicos & Personas sive Loca quaecumque Hansae supradictae, & praesertim inter quosdam Anglicos & Opidum Campense, in Magno Concilio Domini Ducis Burgundiae &c. Necnon Arrestationes, & exinde subsequentes Promissiones, Obligationes, & Cautiones quaecumque, virtute quarumcumque Literarum Reprisaliarum, sive Arrestationis factae, Cessent, sint Abolitae, & penitùs Conquiescant; Nec alicui, cujuscumque Nationis, existat permittetur, in Regno Angliae aut alibi, per viam Reprisaliarum, aliasve vias, contra Subditos unius aut alterius Partis Procedere, ex eo forsan quod sibi Naves aut Bona, tempore aliquo praeterito, ablata aut aliàs Injuriae illatae sint; adeò quòd benè licebit tàm Anglicis quàm Hominibus Hansae praedictae Naves & alia Bona, usque in hunc Diem taliter Capta, in Regnum Angliae & alia Dominia Serenissimi Domini Regis atque alibi ubicumque libuerint securè & liberè Adducere, & ab hinc Educere, ac pro libito suo Vendere, Destribuere, & Alienare, absque eo quod Primi Domini Proprietarii aut Possessores eorumdem ipsa Vendicare aut Recuperare valeant; Quodque Excercitores, Capitanei Navium, eorum Familiares, Servitores, & alii quicumque, uni aut alteri Partium praedictarum tempore hujusmodi Guerrarum Adhaerentes, cum universis Rebus, ejusdem Discensionis occasione Captis, nullo modo per unam aut alteram Partem, in quacumque etiam Regione fuerint, ex Causis praedictis Arrestentur, Turbentur, Molestentur, aut quomodolibet Inquietentur.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum existit quòd, ad Majorem Securitatem Hominum Hanzae praedictae, providebitur Eis & eorum Successoribus, per Literas Domini Regis Angliae validas & efficaces, & per Actum Parliamenti, nè Ipsi aut eorum aliquis Graventur, Onerentur, seu Impediantur in futurum, in eorum Personis, Navibus, Bonis, Mercibus sive Rebus, occasione alicujus Sententiae latae, aut Judicii redditi, Reprisaliarumve concessarum & indultarum per dictum Dominum Regem & suum Concilium, in & adversus Nationem seu Personas ejusdem Hanzae quandocumque ante praesentem Diem; Ita quòd ab ulteriori Executione Sententiae & Judicii hujusmodi Supersederi debet omninò; Quódque simpliciter & omninò omnes & singulae Promissiones, Obligationes, & Fidejussiones, praetextu hujusmodi Sententiae aut Literarum Reprisaliarum, a Mercatoribus Hanzae, tunc in Anglia existentibus, factae, sint sublatae, & iidem Mercatores per Regiam Celsitudinem ab eisdem simpliciter Absoluti.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum & Conclusum est, inter Oratores praedictos, quòd omnes & singuli Mercatores, & alii Subditi & Ligei Domini Regis Angliae pro tempore existentes, cujuscumque Statûs fuerint, poterunt & possunt, totiens quotiens eis libuerit & placuerit, salvò & securè Terram Pruciae & alia Loca Hanzae Intrare, ibidem Morari & Conversari, Exire & Redire, Emere & Vendere, cum quibuscumque Personis, ita & in eo modo ac adeò liberè, sicut umquam ante haec tempora Emere & Vendere, Intrare & Exire potuerunt & consueverunt; solutis Custumis & Deveriis, de Mercandisis suis debitis & consuetis; Quodque omnes & singuli Mercatores, & alii Subditi, & Ligei Domini Regis Angliae hujusmodi, in Terra Pruciae & aliis Locis Hanzae, omnibus & singulis illis Libertatibus & Liberis Consuetudinibus uti plenè debeant & gaudere, quibus unquam aliquo tempore rationabiliter usi sunt & gavisi: Nullaeque Prisae, Exactiones novae, seu Praestationes aliquae super eorum Personas vel Bona imponantur, aliter vel alio modo quàm ante Decem, Viginti, Triginta, Quadraginta, Quinquaginta, ymò & Centum Annos & ultra impositae sunt vel fuerunt: Simili modo quòd, versâ vice, omnes & singuli Mercatores & Homines de Hanza praedicta, praesentes & futuri, cujuscumque Statûs fuerint, poterunt & possunt, totiens quotiens eis libuerit & placuerit, Terram Angliae & Potestatem & Dominia Serenissimi Domini Regis Intrare, ibidem Morari & Conversari, Exire & Redire, salvò & securè Emere & Vendere, secundùm formam & tenorem Cartarum Privilegiorum eis seu eorum Praedecessoribus indultorum; solutis tamen Custumis & aliis Deveriis indè debitis, secundùm eorumdem Privilegiorum vim formam & effectum: Quodque iidem omnes & singuli Mercatores & Homines de Hanza praedicta, praesentes & futuri, quibuscumque Privilegiis & Libertatibus, ipsis aut eorum Antecessoribus per Reges Angliae indultis & concessis, uti plenè debeant & gaudere, prout unquam ante haec tempora eis rationabiliter usi sunt & gavisi: Nullaeque Prisae, Praestationes, Exactiones novae, aut aliqua Subsidia super eorum Personas vel Bona imponantur, ultra Vim atque Formam Privilegiorum eis ut praemittitur concessorum.
Et, ad omne Dubium, quod in Praemissis seu circa ea posset oriri, Removendum,
Nè, videlicet, occasione Guerrarum & Turbationum jam nuper contingentium, praetendi valeat tàm memorata Privilegia Hanzae in Regno & Dominiis Regis Angliae, quàm Libertates & Liberas Consuetudines Anglicorum supradictas in Terra Pruciae & aliis Locis Hanzae, tanquam Forisfacta seu Confiscata viribus vacuari, seu minoris roboris esseaut momenti,
Conclusum est quòd Providebitur tàm dictis Mercatoribus & Hominibus de Hanza, praesentibus & futuris, per Literas auctenticas & Patentes Domini Regis & per Actum Parliamenti, quàm Subditis & Ligeis Coronae Angliae praesentibus & futuris per Decreta & Literas auctenticas, Nomine & Auctoritate totius Hanzae, sub Sigillo Civitatis Lubicensis, prout moris est, validas & efficaces, de & super Confirmatione & Innovatione omnium & singulorum Privilegiorum, Libertatum & Liberarum Consuetudinum praedictarum, ad finem & effectum ut Ambae Partes suis hujusmodi Privilegiis, Libertatibus & Liberis Consuetudinibus, uti & gaudere de caetero possint, sicut usi & gavisi sunt, seu uti & gaudere debuissent, si Guerrae & Turbationes hujusmodi non contigissent: Et, cùm de Termino MORARI, qui persaepe in Praesentibus continetur, ante hac Disceptatio orta est, Concordatum est quòd nichil aliud in ejus Significatione contineat quàm aliquamdiu in aliquo Loco perseverare, non ut Civis aut Incola.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum & Conclusum est quòd in Causis & Querelis, movendis infra Regnum Angliae adversus Mercatores & Homines Hanzae praedictae, vel ab eis, ubi agitur de Contractu vel quasi, aut Delicto vel quasi, qui vel quod praetenditur initus seu factus initum seu factum, extra Corpus cujuscumq; Comitatûs Regni Angliae deputabuntur Auctoritate Regiâ Duo vel plures Judices, juxta quod Rei qualitas videbitur exigere, coram quibus & per quos hujusmodi Causae sive Querelae, Levato Velo, ac sine Strepitu & Figura Judicii, citiùs & compendiosiùs quo fieri poterit, Audiri debeant & Terminari; Si, videlicet, hoc ipsum petatur & requiratur a Mercatoribus aut Hominibus supradictis, per quos contigerit Actionem hujusmodi moveri vel attemptari: Et quod eo Casu nullus Mercator vel Nauta de Hansa Judicium Admirallitatis subire teneatur, nec ad hoc artetur quomodolibet in futurum: Et quod fiant Prohibitiones regiae Admirallo, & ejus Officiariis, ac alii vel aliis quibuscumque Judici vel Judicibus, prout opus erit, nè Se de vel in hujusmodi Causis seu Querelis intromittant vel interponant Partes suas quoquo modo; Consimili Provisione observanda Subditis Regis Angliae in Terris Hanzae & eorum districtibus quibuscumque.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est quòd, confirmatis sive innovatis Cartis Privilegiorum & Concessionum, omnibus & singulis memoratis Dominiis Rex expediet per Cancellarium suum Literas, Brevia, & Mandata Edictaque & Proclamationes publicas ad omnes & singulos Portus atque Loca Regni Angliae de quibus videbitur expedire, ad finem ut dicta Privilegia ipsis Mercatoribus, juxta omnem vim, formam, & effectum eorumdem, conserventur, utque Abusionibus, Interruptionibus, & Impedimentis, olim per Officiarios Domini Regis, ut praetenditur, contra & adversus Tenores Privilegiorum hujusmodi Intervenientibus atque factis, de caetero efficaciùs obvietur; Et quòd totiens quotiens dictus Dominus Rex aut suus Cancellarius ad hoc per Mercatores fuerit requisitus.
Item, pariformiter Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est, Casu quo Civitas, Villa, vel Opidum aliquod, vel Officialis aut Custumarius, vel alius Subditus quicumque Illustrissimi Domini Regis Mercatorem vel Nautam de Hansa in aliquo, contra Tenorem & Contenta Cartae Privilegiorum suorum, Gravare, Onerare, Arrestare, vel Molestare praesumpserit, extunc Dominus Cancellarius Angliae pro tempore oportuna Brevia concedet & dabit congrua Mandata ad illum vel illos sic Gravantem vel Gravantes, ut a talibus Oneribus, Gravaminibus, & Molestationibus sub Poena ad statim desistant. Et quod sub certa Poena Officiarii & Custumarii in futurum talia non temptabunt, & quòd ab eis desistent jam ceptis si qua fuerint.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est quòd Serenissimus Rex Angliae, ad uberiorem Satisfactionem & Recompensam omnium & singulorum Dampnorum, Injuriarum, & Contumeliarum, de quibus per Subditos Coronae Hominibus Hansae factis & perpetratis multipliciter querelatum est, praeter & ultra alias Recompensas quascumq; concordatas & advisatas, certas Domos & Mansiones, eis & eorum Successoribus imperpetuum possidendas & habendas, appropriabit seu appropriari faciet; videlicet, quandam Curiam Londoniae sitam vocatam Staelhoeff aliàs Stylgerd, cum eidem Adhaerentibus Aedificiis, & ejusdem universis Juribus, usque ad Guildehaldam Theutonicorum inclusivè se extendentem: Item, in Villa de Boston Curiam de Staelhoeff, aliàs dictam Stylierd: Et quòd in Villa de Lenna una Domus consimilis pro Usu & Utilitate dictorum Mercatorum Hanzae juxta Aquas ordinetur, ac similiter per eundem Dominum Regem eis & eorum Successoribus imperpetuum possidenda approprietur: Proviso quòd Onera perpetua, praedictae Domui (videlicet, Staelhoeff) cum sibi Adhaerentibus, petitis in Londonia ex antiquis Fundationibus, seu Christi Fidelium ultimis Voluntatibus, ad exhibitionem Personarum Ecclesiasticarum, seu ad alios Pios Usus annexa & incumbentia, per dictos Mercatores & eorum Successores agnoscantur, supportentur, & perimpleantur in omnibus & per omnia, prout Proprietarii earumdem moderni ipsa Onera agnoscere, supportare, & perimplere tenentur; ac proviso, per Literas Regias, quòd Mercatoribus Hansae praedictae & eorum Successoribus licebit supradictas Domos & Mansiones Regere & Gubernare, antiqua earumdem Tigna Submovere, & nova Injungere, ipsasque Domos & Mansiones, cum universis earum Aedificiis, in toto vel in parte simpliciter tollere, & alia pro sua Voluntate reaedificare, cum plenissima Potestate utendi & fruendi ad libitum suae voluntatis, absque alicujus novae Praestationis, ultra Praemissa, vel alterius cujuscumque Oneris impositione, Cumque Renunciatione & Cessione perpetuâ & irrevocabili eorum, ad quos ipsae Mansiones & Domus pertinebant; omnibus & singulis Statutis & Consuetudinibus Regni Angliae, caeterisque universis Exceptionibus tàm Juris quàm Facti, & dolo & fraude, quantum ad Praemissa, penitùs semotis & cessantibus, aliisque non obstantibus quibuscumque.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est quòd, in Satisfactionem omnium & singulorum Dampnorum, Mercatoribus & aliis Hominibus Hansae quibuscumque ab Anglicis usque in praesentem Diem illatorum, ac pro omnibus & singulis Odiis & Displicentiis de animis Hominum ipsius Hansae adversus Subditos Coronae Angliae extirpandis & abolendis, idem Dominus Rex, de sua Gratia & Munificentia sua Regia, largietur Civitatibus Hanzae, ultra Domos & Mansiones antedictas, certam Notabilem Summam Pecuniae Sterlingorum, quorum Solutionem consequi debent proximis futuris continuis Annis ex omnibus & singulis Custumis, ad Regem pertinentibus, de ipsorum Mercibus Licitis & non Prohibitis, quas in idem Regnum adduci seu ab eodem Regno educi contigerit, eo & tali modo quòd illas Custumas Mercatores Hanzae Londoniae Residentes in Solutionem praefatae Summae recipiant quousque ad integram Solutionem ejus per- veniant; Proviso quòd nullum, qui non sit de eorum Guilda vel Societate, neque ipsius Bona advocent vel colorent aliquo modo.
Quam quidem Summam, licet olim ad Quindecim Milia Librarum Taxatam, attento quod per Oratores Angliae, ad instantiam Oratorum Hansae, jam Concordatum existit quòd Dominus Rex Angliae, sui Haeredes & Successores, omnes & singulos Mercatores & Homines Hansae manutenebunt & servabunt Indempnes, erga quoscumque Subditos suos, ab omni Actione, Quaestione, & Lite, quae occasione Injuriarum aut Captionis Personarum Navium Mercium seu Rerum quarumcumque, temporibus quibuscumque praeteritis, eis aut eorum alicui adversus ipsos de Hansa competebat seu competere potuit, dicti Oratores Hanzae moderârunt & taxârunt ad Summam Decem Milium Librarum Sterlingorum dumtaxat; quarum Decem Milium Librarum Retentionem & Solutionem ipsi Mercatores de eorum Custumis consequi & habere debent, Annis proximò futuris ut praefertur, Obligatione Regiâ in meliori & efficaciori formâ, per Literas suas Patentes, dictis Mercatoribus desuper faciendâ: In quo Casu & Praemissis benè & fideliter perimpletis, dicti Oratores Hanzae fatentur & recognoscunt, Nomine totius Hanzae, ipsum Dominum Regem, suosque Successores, Subditos, & Ligeos Coronae Angliae, praesentes & futuros, ab omnibus & singulis Dampnis, Injuriis, Spoliationibus, Rapinis, Incarcerationibus, Arrestationibus Personarum, Bonorum, & Mercandisarum, Alienationibus, Distributionibus, Partitionibusque eorumdem, in & adversus Mercatores & Homines Hanzae, per Regem & Reges Angliae, suosve Subditos, per viam Facti, per viam Judicii & Sententiae, seu Executionis, aut aliter quomodocumque Commissis seu Attemptatis, Exoneratos, Absolutos, & Quietos, ipsosque & eorum quemlibet, in eventum & casum supradictum, de eisdem acquietant & absolvunt firmiter per Praesentes.
Est insuper, pro majori certitudine Praemissorum, inter praefatos Oratores Dictum, Advisatum, & Concordatum quòd, in omnibus & singulis Portubus & Locis, sub Obedientia Domini Regis Angliae, ubi Mercatores Hansae Mercandisas suas adduxerint seu eduxerint, durante tempore quo in Satisfactionem Summae praedictae Custumas suas retinere debent ut praefertur, debeant fieri Scripta Indentata, de tempore in tempus, inter Officiarios Domini Regis, sive sint Custumarii sive alii, per Regem ad id deputandos ex una Parte & Mercatorem seu Mercatores Hanzae ex altera Parte, ad finem ut Dominus Rex possit, de Anno in Annum, super Summa antedicta, & quantum de eadem solvenda restiterit, Certificari ut est justum.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est quòd, ante omnia, Rex praefatus dictis Mercatoribus Solutionem faciet Quadringentarum Octuaginta quatuor Librarum Sterlingorum, quae dictos Mercatores, exclusis Coloniensibus, pro Ratâ suâ contingunt, quas suae Majestati novissimè in Angliae Carceribus Mancipati mutuo amicabili concesserunt, vel saltem eosdem assecuret de modo & formâ Solutionis hujusmodi faciendae, si & in quantum constiterit Pecuniam hujusmodi Mutuatam & non solutam.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est quòd, si quae Civitatum, Communitatum, aut Personarum quarumcumque Confoederationis Hanzae Theutonicae, per aliarum Civitatum & Communitatum ejusdem Hanzae Oratores, ex Causis eos moventibus, a caeteris Civitatibus & Locis Hansam facientibus Separata aut Dimembrata existat, aut futuris ullis temporibus separetur aut dimembretur; aut quae earumdem suâ sponte seipsam seperaret & dimembret, Dominus Rex Angliae, ad Certificationem & Requisitionem Oratorum earumdem Civitatum & Communitatum Hanzae hujusmodi, statim sine ulteriore Causae cognitione, totiens quotiens ipsam fieri contigerit, reputabit Civitates, Comunitates, aut Personas, sic sibi Certificatas, tanquam Alienigenas & Forenses, nulloque Privilegio munitas quoad Regnum suum Angliae, nec eisdem Nova Majora aut Similia Hanzae Privilegia Dabit, aut talibus in Regno Angliae gaudere permittet, donec per Literas Oratorum Hanzae de Civitatum, Communitatum, aut Personarum hujusmodi Reunione & Reconsiliatione Certioratus fuerit.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est quòd Civitas Londoniae acceptare debebit quoscumque Tractatus, Compacta, & Obligationes inter eundem Dominum Regem & Civitates & Oratores Hanzae intervenientes atque factos absque contradictione perpetuis temporibus observandos, necnon sub ejusdem Civitatis auctentico, & ad hujusmodi sufficienti Sigillo & Literis Patentibus, omnes & singulas Compositiones & Contractus antiquos, ac per eorum Consilium pro Mer- catoribus Hansae quascumque latas Sententias renovare & reassumere, supradictos Mercatores illis omnibus, & aliis quibuscumque suis Libertatibus, & antiquis Consuetudinibus, quatenus per Dominum Regem modernum, Auctoritate Parliamenti sui aut aliter, quomodocumque innovatae & Confirmatae fuerint, etiam si aliquotiens per contrarium Actum ac aliàs Interruptae fuerint, Uti & Gaudere, prout ab antiquo consueverunt permittendo; non obstantibus aliquibus Privilegiis ipsis Londoniensibus concessis, quibus nec contra praefatos Mercatores gaudere debebunt.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est quòd Mercatores Hanzae Possessionem & Custodiam nanciscantur cujusdam Portae Londoniae, dictae vulgariter Bisshopisgate, juxta omnem vim, formam, & effectum Compositionis, inter eandem Civitatem & ipsos Mercatores quondam factae.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est quòd, cùm Mercatores Hanzae multipliciter se Gravatos in Angliâ & Laesos esse dicant in Judiciis certarum Curiarum, contra Tenorem certi sui Privilegii, incipientis, quòd in omnibus generibus Placitorum (salvo Casu Criminis pro quo infligenda sit Poena Mortis &c.) Dominus Rex providebit quòd non aliter debeant Conveniri neque Trahi ad Judicia, quàm juxta vim, formam, & effectum Privilegii antedicti.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est quòd, ad finem ut occurratur pluribus Fraudibus, quibus Mercatores Hansae occasione Ponderationis & Staterae Se Dampnificatos conqueruntur, contra certi sui Privilegii Tenorem sequentem (videlicet) quòd ante Ponderationem Statera in Praesentia Emptoris vacua videatur, & extunc Ponderator ponderet in aequali, & cùm Stateram posuerit in aequali statim ammoveat Manus, ita quòd remaneat in aequali, &c. Dominus Rex mandabit hiis, qui Officium Ponderationis hujusmodi ex Donatione sua nunc habent, sub Poena Amissionis & Forisfacturae Officii hujusmodi, quòd Officium ipsum indifferenter justè & fideliter exequantur; Quòd si, post Monitiones legittimas, in ea parte Culpabiles inventi fuerint, Dominus Rex, pro Quiete Mercatorum Hanzae, aut providebit eis de singulari Ponderatore, aut de alio Remedio convenienti & rationabili, de quo debebunt meritò esse contenti; Proviso quòd Ligna Staterae ultra Longitudinem Pedis extendatur; hiis, quae de Officio Ponderatoris jam dicta sunt, ad Officium Mensuratoris Pannorum Lineorum extensis per omnia & de eodem pariformiter intellectis.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est quòd Dominus Rex, de tempore in tempus, providebit contra certum Gravamen, quo plurimùm gravantur per Custumarios dicti Mercatores, ratione Mercium suarum advenientium in Angliam, quas Anglici ipsos Mercatores, mora protractâ occasione statuendae Custumae, non permittunt pro sua Libertate commutare.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est quòd Dominus Rex providebit nè Scrutatores, qui nullum Defectum reperiunt circa Merces Mercatorum Hanzae, aliqua faciant Impedimenta quo minus ipsos Mercatores & Nautas sine aliquo Onere cum suis Bonis relinquant.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est quòd providebitur ne Mercatores Hanzae, a Litoribus per Terram venientes cum Federaturis aliisque Pretiosis Pellibus & Mercibus, graventur per Custumarios aut alios quoscumque ibidem ex Parte Regis aut aliorum existentes, praesertim in Civitate Cantuariensi aut Roffensi, aut in Villa de Gravesend, aut alibi, in Apertura Vasorum in quibus hujusmodi Pelles reponi contigerit, casu quo Federaturae & Bona praedicta, post praestitam Custumam, Sigillata ac Warantum desuper datum fuerint; attento quod Apertura hujusmodi sine magno Praejudicio & Notabili Dampno fieri non potest.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est quòd, Providebitur quòd Mercatores praedicti Exonerabuntur a quadam Exactione, vulgariter dicta Princemoney sive Luffkoep, & a Praestatione Quatuor Denariorum, per quendam Assertum Officiarium, vocatum le Prikker, ultra Custumas solitas illos extorquentes, si de Jure non debeant eos habere.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est, quòd Dominus Rex faciet Provisionem quòd Naves & Bona quibus onustantur, Naufragium in Anglia qualitercumque passa, saltem condignâ pro illis salvandis Mercede Laboris constitutâ, eis Restituantur quibus ante Naufragium pertinuerunt; dummodò aliquod Vivum Animal ex Navi hujusmodi periclitante, sit Homo, Canis, Gallus, Cattus, aut aliud Animal, ad Terram salvum adveniat.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est, quòd Providebitur, per totum Regnum Angliae, de hiis, qui Casu fortuito, ex aliqua Navi in Pellagiis Maris praecipitati, aut aliàs intra vel extra Navim, ex Conflictu vel alia Causâ quacumque Vulnerati vel Mortui fuerint, nè de eis aut aliis quibuscumque Causis, Mercatores tangentibus, Admirallus Cognitionem habeat aut Jurisdictionem excerceat, nec propterea Navis, Merces, & Bona in eadem Navi existentia in commissum cadant, neque Mercatores aliquod Dampnum vel Periculum patiantur aut sustineant; sed quòd, eo Casu & aliis quibuscumque, fiat Causae Cognitio prout singulari Statuto Provisum existit in Parliamento Domini Regis Ricardi Secundi apud Westmonasterium, Anno Regni sui Quintodecimo edito, quod incipit, Quòd de omnibus Contractibus, Placitis, & Querelis, & de omnibus aliis Rebus factis sive emergentibus, infra Corpora Comitatuum tàm per Terram quàm per Aquam, ac etiam Wreccum Maris &c.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est, quòd Dominus Rex adhibebit Diligentiam pro oportuna Provisione facienda circa Pannos Laneos Angliae, ut Defectus in eis reperti tàm in Qualitate Lanarum quàm in Pannorum Longitudine & Latitudine, possint reformari.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est, quòd Providebitur per Dominum Regem ut, sufficienti Cautione praestitâ de Stando Juri per Mercatores Hanzae, ex Causis quare Bonorum suorum Arrestationes fieri contigerit, ipsi Mercandisas suas liberè Consequantur, ac easdem Vendere proque suo libito Distribuere valeant.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est, quòd providebitur eisdem Mercatoribus quòd Vina Renensia minutatim & ad Retalliam futuris temporibus Vendere valeant, prout ab antiquo soliti sunt & consueti; & quòd ad illam Quotam, quam Major Civitatis Londoniae de Sale ibidem adducto capere consuevit, dicti Mercatores & sui Successores debent ab eadem imperpetuum exonerari.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est, quòd per dicta Appunctuata, Conventa, Concordata, & Conclusa nullae Obligationes, quae a Domino Rege Angliae, aut suis Praedecessoribus, Mercatoribus, aliisve aut particularibus Personis, erga Civitates Hanzae, ac earum Personas, etiam si Jure Depositi & bonâ Fide aut aliàs qualitercumque emanârunt, pro quibus non est Satisfactio plenaria in Articulis memoratis concordata, ac, vice versâ, quae a Civitatibus, Mercatoribus, aut aliis Personis Hanzae erga Dominum Regem Angliae, suosque Praedecessores & Subditos, similiter emanârunt (quarum occasione debita Jure Extincta aut ad Finem Prosecuta non sunt) Auferantur utrùm, potius in suis maneant Robore atque Firmitate.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est, quòd omnia Appunctuata, Conventa, Concordata, & Conclusa duntaxat ad Dominum Regem Angliae, suosque Ligeos & Subditos, ex una, ac Civitates Hanzae, earumque Mercatores & Homines, Partibus ex altera, se extendant; adeò quòd, si fortè alterutra Partium erga alios Principes Dominos aliosve quoscumque, qui sub antedicti Regis Angliae Ditione aut Civitatibus Hanzae non existant, aliquod sibi Jus aut Actionem competere ex eo quod, tempore praedictarum Guerrarum & Discensionum, aut earum occasione, quid ipsum per praedicta Appunctuata, Conventa, Concordata, & Conclusa minimè debet esse Ablatum, ymmò ut Partium unaquaeque suum Jus prosequi valeat & finire sit Permissum.
Item, Appunctuatum, Conventum, Concordatum, & Conclusum est, quòd per Praemissa omnia & singula, in Praesentibus descripta & contenta, nullis Literis, Privilegiis, Libertatibus, Concessionibus, Indultis, Concordiis, & Tractatibus, ante tempora Datae Praesentium, per Illustrissimos Angliae Reges & alios quoscumque, Mercatoribus & Hominibus Hanzae Datis & Concessis, aut inter dictos Reges & alios ac Mercatores & Homines Hanzae qualitercumque factis & concordatis, Praejudicium aliquod generetur; sed quòd illa omnia & singula cum Praesentibus universis, & haec eadem cum illis, in suis permaneant Robore & Virtute; sic quòd Mercatores Hanzae comuniter, & singuli, praefatis Literis, Libertatibus, Concessionibus, Indultis, Concordatis, & Tractatibus, cum praesentibus Appunctuatis, Conventis, Concordatis, & Conclusis, in quibuscumque suis Articulis & Punctis, prout eis ad Utilitatem eorum meliùs & pertinentiùs interpretari, ac etiam ipsis liberiùs & utiliùs Valere & convenientiùs expedire poterunt, imperpetuum liberè & pacificè Frui debeant; contrariâ vel aliquâ aliâ Interpretatione circa ea minimè facien- dâ, ac Contradictione cujuscumque non obstante.
Quae omnia et singula Nos, Oratores Angliae supranominati, Promittimus bonâ Fide, & Pollicemur per Metuendissimum Dominum nostrum Regem, suosque Haeredes & Successores, Ligeosque & Subditos Coronae Angliae, universos & singulos, praesentes & futuros, quoad ipsos concernunt aut concernere poterunt, Tenenda inviolabiliter imperpetuum pariter & Observanda, ac per Literas Auctenticas & Patentes ejusdem Domini Regis Ratificanda, Approbanda pariter & Confirmanda, Literis hujusmodi Confirmatoriis in Opido Burgensi, sub visu Aldermanni Mercatorum Hanzae ibidem, in manus ejusdem Aldermanni, aut alterius ad hoc Potestatem ex parte Hanzae habentis, Literas similes Confirmationis pro Parte Hanzae apportantis, & tunc cum effectu Nuncio regio ad hoc mittendo Tradere parati, primo Die Mensis Augusti proximò futuro deliberandis pariter & consignandis.
In quorum omnium & singulorum Testimonium atque Fidem has Literas, penes Oratores Hanzae supranominatos pro Parte Hanzae remanentes, Nos Willielmus Hatteclyff, Johannes Russel, & Willielmus Rosse, Oratores in Literis Procuratoriis infra insertis specialiter nominati, Sigillis, Nominibusque, & Signis nostris Manualibus subscriptis roborari faciemus pariter & communiri.
Tenores vero Literarum Procuratoriarum, de quibus supra fit mentio, sequuntur & sunt tales,
Edwardus, Dei Gratiâ, Rex Angliae & Franciae, & Dominus Hiberniae, omnibus, ad quos praesentes Literae pervenerint, Salutem.
Cùm in quadam Dieta, Mensibus Julii & Septembris ultimo elapsis, in Civitate Trajectensi, per Certos pro Parte nostra, & per Alios pro Parte Civitatum Hanzae Theutonicae Oratores, nonnulla Media Pacis & pristinae Amicitiae, inter Incolas & Subditos utriusque Partis Renovandae, Excogitata, Communicata, Tractata, & sub spe Conclusionis Appunctuata fuerunt, prout in Actis ejusdem Dietae, inter Oratores hincinde conscriptis, & per eos subscriptis, de Data in Civitate Trajectensi Decimo nono die Septembris, Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, Septuagesimo tertio, pleniùs continetur,
Sicque ipsa Dieta, primùm ad Quintumdecimum Diem Mensis Decembris, de inde ad Quintumdecimum Diem Mensis Januarii proximò extunc sequentem, continuata, ad finem ut tunc de & super Materiis & Rebus, remanentibus indiscussis, finalis Conclusio caperetur, Paxque firma & perpetua inter Partes componeretur & stabiliretur,
Hinc est quòd Nos, volentes Coepta hujusmodi debitum sortiri effectum,
De Fidelitate, Circumspectione, & Industria Dilectorum & Fidelium nostrorum, Johannis Scotte Militis Marescalli Villae nostrae Calesii, Magistrorum, Willielmi Hatteclyff Secretarii, Johannis Russel Archidiaconi Berks, Consiliariorum nostrorum, & Willielmi Rosse Vitellarii Villae nostrae Calesii, plenariè confidentes,
Ipsos nostros veros & indubitatos Ambassiatores, Commissarios, Procuratores, Deputatos, & Nuncios generales & speciales Constituimus, Deputavimus, & Ordinavimus, ac Tenore Praesentium Constituimus, Deputamus, & Ordinamus,
Dantes & Concedentes eisdem Ambassiatoribus, Commissariis, Procuratoribus, Deputatis, & Nunciis nostris, Tribus seu Duobus eorum (quorum praefatum Johannem Scotte, Willielmum Hatteclyff, aut Johannem Russel unum esse volumus) plenam & liberam Potestatem ac Mandatum generale & speciale, pro Nobis, Haeredibus, & Successoribus, Regnis, Terris, Dominiis, Subjectis, Amicis, Alligatis, Confoederatis, Faventibus & Adhaerentibus nostris quibuscumque, cum Spectabilibus & Egregiis Viris Gubernatoribus Patriarum & Civitatum Hanzae Theutonicae, seu eorum Ambassiatoribus, Commissariis, Procuratoribus, Deputatis, & Nunciis, sufficientem in ea parte Potestatem habentibus, ac etiam cum quibuscumque Universitatibus, Societatibus, Principibus, Dominiis, Gubernatoribus & Rectoribus, Terrarum, Patriarum, Civitatum, Opidorum, Villarum, & Dominiorum quorumlibet Terrae Almaniae, aut cum ipsorum Ambassiatoribus, Commissariis, Procuratoribus, Deputatis, & Nunciis Potestatem sufficientem habentibus, Conveniendi, Appunctuandi, Concordandi, & finaliter Concludendi de & super omnibus & singulis Differentiis, Litibus, Quaestionibus, & Discordiis,
Inter Nos nostrosque Subditos ex una Parte, & praefatos Honorabiles & Discretos Viros Gubernatores Patriarum & Civitatum Hanzae praedictae, ac etiam Universitates, Societates, Principes, Dominos, Gubernatores, & Recto- res Terrarum, Civitatum, Opidorum, Villarum, & Dominiorum quorumlibet dictae Terrae Almaniae, Terras, Civitates, Opida, Villas, Castra, Patrias, & Dominia, Subditos, Amicos, Alligatos, Confoederatos & Adhaerentes suos quoscumque, ex Parte altera, pendentibus,
Indiscussis,
Ipsasque Differentias, Lites, Quaestiones, & Discordias Discutiendi, Determinandi, & finaliter omnibus modis, quibus ipsis videbitur, Pacificandi & Abolendi,
Ac de & super perpetua & reali Pace atque Concordia, tàm per Mare quàm per Terram, Flumina, & Aquas dulces, necnon Ligis, Amicitiis & Confoederationibus quibuscumque, inter Nos, Haeredes, & Successores nostros, ac Regna, Terras, Dominia nostri, Subditos, Amicos, Alligatos, Confoederatos, Faventes, & Adhaerentes nostros quoscumque, ex Parte una, & praefatos Egregios & Spectabiles Viros Gubernatores Patriarum & Civitatum Hanzae praedictae, ac etiam inter Universitates, Societates, Principes, Dominos, Gubernatores & Rectores Terrarum, Civitatum, Opidorum, Villarum, & Dominiorum quorumlibet dictae Terrae Almaniae, Terras, Civitates, Opida, Villas, Castra, Patrias & Dominia sua, Subditos, Amicos, Alligatos, Confoederatos, Faventes & Adhaerentes suos quoscumque, ex Parte altera, contrahendis, ineundis, & firmandis, Tractandi, Appunctuandi pariter & Concludendi,
Necnon Pacem & Concordiam, Ligas, Amicitias, & Confoederationes hujusmodi, viis & modis omnibus quibus expedire videbitur, Vallandi & Roborandi,
Communicationemque mutuam ac liberum Intercursum Mercandisarum, Securumque Statum pro Hominibus utriusque Partis praesentibus & futuris, tàm in Regnis, Patriis, Civitatibus, Dominiis & Locis unius & alterius Partis praedictae, quàm aliàs ubilibet tàm in Terra quàm in Mari, Fluminibus, & Aquis dulcibus, unà cum Treugis, Abstinentiis Guerrarum, aliaque Dieta, si ipsis visum fuerit, Appunctuandi, Concordandi, partier & Concludendi sub Modis, Formâ, & Conditionibus, de quibus inter dictos nostros Ambassiatores, Commissarios, Procuratores, Deputatos, & Nuncios, ac praefatos Spectabiles & Egregios Viros, ac etiam Universitates, Societates, Principes, Dominos, Gubernatores, & Rectores praedictos, seu ipsorum Ambassiatores, Commissarios, Procuratores, Deputatos, & Nuncios praedictos poterit concordari,
Caeteraque omnia & singula Faciendi, Excercendi, & Expediendi quae in Praemissis seu aliquo Praemissorum, seu circa ea conjunctim aut divisim necessaria fuerint seu quomodolibet oportuna, ac quae qualitas & natura hujusmodi Negotii exigunt & requirunt, & quae Nosmetipsi faceremus aut facere possemus si Praesentes personaliter essemus, etiam si talia forent quae de se Mandatum magis exigant speciale;
Promittentes, bonâ Fide & in Verbo Regio, Nos Ratum, Gratum, & Firmum habituros quicquid per dictos Ambassiatores, Commissarios, Procuratores, Deputatos, & Nuncios nostros, in forma praedicta, Actum, Gestum, seu Procuratum fuerit in Praemissis seu aliquo Praemissorum.
In cujus rei Testimonium has Literas nostras fieri fecimus Patentes.
Teste Meipso apud Westm. Vicesimo secundo die Decembris, Anno Regni nostri Tertiodecimo.
Per ipsum Regem, & de Data praedicta, Auctoritate Parliamenti.
Ive.
Universis & singulis, praesentes Literas inspecturis, lecturis seu legi audituris, Nos, Proconsules & Consules totius Consulatûs & Communitatis Imperialis Civitatis Lubicensis, caeterarumque Civitatum, Burgorum, Communitatum, Opidorum, Villarum, & Locorum totius Hanzae Theutonicae, Oratores & Nuncii, ad Communem earumdem Civitatum, Burgorum, Communitatum, Opidorum, Villarum, & Locorum dictae Hanzae, & ex eis ubicumque existentium Mercatorum & Personarum Quietem & Utilitatem Procurandum, in ipsa inclita Civitate Lubicensi specialiter constituti, Salutem in Domino & Praesentibus Fidem indubiam adhibere.
Cùm pridem,
Inter Excellentissimi & Potentissimi Principis ac Domini Domini Edwardi Angliae & Franciae Regis & Domini Hiberniae, Venerabiles & Egregios Viros, Dominos Willielmum Hatteclyff Secretarium, Johannem Russel Decretorum Doctorem Archidiaconum Berks in Ecclesia Sarum, & Willielmum Rosse Vitellarium Villae Calesii, Oratores, Commissarios, & Procuratores ex una,
Ac, Circumspectos atque providos Viros, Dominos Henricum Castrorum Proconsulem, Johannem Osthusen Doctorem utriusque Juris Secretarium, & Johannem Luneborg Consulem Concilii & Comunitatis Civitatis Lubicensis, cum aliis sibi adjunctis Spectabilibus & Circumspectis Dominis Oratoribus (videlicet) Bernardo Balcer Proconsule, Eylardo Lubberdes Consule, & Johanne Grove Secretario Bremen, Henrico Murmester Legum Doctore Proconsule, Henningo Burmgk Consule, & Laurentio Rotideker Secretario Hamburgen, Cristoforo Henxstenbrech Proconsule, Henrico Brake Consule Tremouien. Henrico Warendorum Proconsule, Henrico Rentzinck Consule, & Johanne Kakesbeke Secretario Monasterien, Bernhardo Pawese, Radulpho Velstede, Consulibus, & Magistro Johanne Lyndouble Secretario de Dantsuke, Johanne Marquardi, Johanne Borreu, Proconsulibus, & Magistro Stephano Yerlbert Secretario Davantrien. Tydmanno de Veen Proconsule, Henrico Kunerstorp Consule Campen, Johanne Durekop, Bertramo Berghoff, [Aldermannis] & Magistro Gerhardo Bruns Secretario ex parte Mercatorum in Brugges, Hermanno Wantuate Secretario Mercatorum Londoniae, & Domino Cristiano de Ghore Capellano & Secretario Mercatorum Bergen. in Norwegia, Communium Comunitatum & Opidorum Hanzae Theutonicae Oratores, Nuncios, & Procuratores, ex altera Partibus,
Post varios Tractatus, in Civitate Trajectensi, Mensibus Julii & Septembris, Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, Septuagesimo tertio, de & super plurimis Differentiis, Litibus, Querelis, Injuriis, & Discordiis, inter Homines Partium praedictarum motis & pendentibus, habitos atque factos,
Tandem, inspirante Pacis Auctore, pro Pacificandis & Abolendis Differentiis, Litibus, Guerris, Injuriis, & Discordiis hujusmodi, atque pro Reducendo & Restaurando omnes & singulos Homines utriusque Partis praedictae ad pristinam amicabilem & mutuam Comunicationem & Conversationem, liberumque Intercursum Mercandisandi, quaedam Concordata & Conclusa, quaedam verò per Modum Advisamentorum Appunctuata sunt, inter praedictos Oratores & Commissarios hincinde,
Et, eorum occasione, inter eosdem Oratores finaliter Conclusum & Concordatum existit quod, tàm praefatus Serenissimus Rex Angliae &c. quàm Civitatis Hanzae praedictae, utriusque suos Oratores & Ambassiatores, cum sufficienti Mandato & plena Instructione, in supradicta Civitate Trajectensi, Decima quinta Die Januarii proximò sequenti, habeant, ad omnia & singula supratractata Concludendum, ad Pacem firmam & perpetuam Stabiliendum, &c. in modis Patentibus & sigillatis eorumdem Oratorum & Commissariorum Literis, ipsis Oratoribus & Commissariis suprascriptis alterutrum exhibitis, & Dat. in Civitate Trajectensi Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, Septuagesimo tertio, Die verò Decimâ nonâ Septembris Dominicâ (quas hic pro insertis haberi placet) comprehensum.
Hinc est quòd, in Eventum & Finem praefatos,
De matura circumspectione & probitate Spectabilium & Circumspectorum Dominorum Civitatum & Opidorum (videlicet) Johannis Osthusen utriusque Juris Doctoris, & Johannis Bersenbengge, Secretariorum Lubicensium, Henrici Murmester Legum Doctoris Proconsulis, & Laurentii Rodtideken Secretarii Hamburgensis, ac Bernardi Pawese Consulis de Dantsuke, plenissmè confidentes,
Ipsos omnes, & eorum quemlibet in solidum, Praesentium exhibitores & exhibitorem (ita tamen quòd non sit melior conditio primitus Occupantis, nec deterior subsequentis, sed quod per unum eorum Inceptum fuerit alius prosequi valeat mediare & finire) omnibus melioribus modo, viâ, jure, causâ, stilo, & formâ, quibus meliùs & efficaciùs potuimus & debuimus, possimusque & debemus, quòd ad Praemissa omnia & singula, Fecimus, ac Praesentium Tenore Facimus, Constituimus, & Ordinamus nostros & praefatae Hanzae veros, certos, legittimos, & indubitatos Procuratores, Nuncios, & Oratores generales & speciales, sic tamen quòd generalitas specialitati non deroget, nec e contra,
Dantes & Concedentes eis omnibus, & eorum cuilibet in solidum, plenam & omnimodam Potestatem, Auctoritatem, Mandatum, & Facultatem, per se dumtaxat, aut unà cum aliis Honorabilibus quarumcumque Civitatum & Opidorum dictae Hanzae veris Oratoribus, Procuratoribus, sive Nunciis, ad Praemissa specialiter Deputatis vel Deputandis, in praefata Trajectensi Civitate praementionata, Decimâ quintâ Die Mensis Januarii, ac posteriùs quandocumque, se nostro & totius Hanzae praedictae Nomine Constituendi & Praesentias suas Exhibendi, ac cum universis & singulis supradicti Potentissimi & Excellentissimi Principis Domini Angliae & Franciae Regis, &c. Venerabilibus & Egregiis Dominis, Oratoribus, Procuratoribus, & Nunciis specialibus, in ea parte Potestatem & Mandatum habentibus, eorum causâ & occasione, quae, ut praedicitur, inter praenominatos Oratores & Commissarios, sive per Modum Concordatorum & Conclusorum, sive per Modum Advisamentorum, Appunctuata sunt in eadem Civitate Trajectensi, Conveniendi & Comunicandi, ac de & super praefatis universis & singulis in Modo Avisamentorum Appunctuatis etiam Concordandi & Concludendi, prout haec & alia quaecumque, per utriusque Partis Oratores, Commissarios, atque Procuratores antedictos, in omnibus suis Punctis atque Causis, Appunctuata sunt, Concordata, Conclusa, & Avisata,
Ac etiam cum ipsis Regiis Oratoribus, Procuratoribus, sive Nunciis Conveniendi & Concordandi de Loco & Tempore ac Modo & Formâ convenientibus, quibus tàm ipsa praementionata Concordata & Conclusa, quàm adhuc Concordanda & Concludenda, postquam Concordata fuerint & Conclusa, necnon perpetua Pax & firma, futuris temporibus inviolabiliter observanda, approbari & ratificari per Principales Partium praedictarum Dominos constituentes, ac quoscumque alios quorum interest finaliter atque confirmari debeant, de & super Praemissis omnibus & singulis Patentibus atque Sigillatis Approbationis, Ratificationis, & Confirmationis, & aliis quibuscumque Literis, pro firmiori praetactorum perpetua observantia, Partibus, hincide, vel saltem earumdem veris Procuratoribus & Commissariis supradictis, vel aliis, ipso facto & realiter exhibendis,
Alique omnia & singula Faciendi, Dicendi, Gerendi, & Excercendi quae in Praemissis & circa ea necessaria fuerint seu quomodolibet opportuna, & etiam si Mandatum exigant magis speciale quàm superius est expressum,
Unum quoque vel plures Procuratorem vel Procuratores, Loco eorum & cujuslibet ipsorum, cum simili Potestate, Substituendi, & Substitutos aut Substituendos, totiens quotiens eis vel eorum alteri expediens videbitur, Revocandi, & alium vel alios iterum Substituendi,
Promittentes nichilominus, bonâ Fide, Nos & Mercatores, ac quoscumque alios Subditos nostros, perpetuò Firmum, Ratum, & Gratum habituros quicquid per eos, vel Substitutos aut Substituendos ab eis, Actum, Factum, Dictum, Conventum, & Conclusum, Gestumve fuerit in Praemissis, vel quomodolibet procuratum, dolo & fraude cessantibus penitùs & semotis.
In quorum omnium & singulorum Fidem & Testimonium praesentes Literas Sigillo Civitatis Lubicen. quo eisdem appendente ad praesens utimur, communiri fecimus.
Dat. in eadem Civitate Lubicensi Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, Septuagesimo quarto, Die Primâ Mensis Januarii.
Dat. in Civitate Trajectensi ultimo Die Mensis Februarii, Anno Domini secundùm Cursum & Computationem Ecclesiae Romanae Millesimo, Quadringentesimo, Septuagesimo quarto, Ecclesiae verò Anglicanae Anno &c. Septuagesimo tertio.
Nos igitur Edwardus Rex suprascriptus, habentes certam discretam & indubiam Notitiam de omnibus & singulis Tractatibus, Communicatis, Appunctuatis, Conventis, Concordatis, & Conclusis inter praefatos Oratores, Nuncios, & Procuratores nostros ex una Parte, ac Dilectos, Spectabiles, & Circumspectos Viros Oratores Hanzae ex altera, prout in Articulis memoratis seriosiùs est expressum, ea omnia & singula, Nomine nostro Facta atque Gesta, de certâ Scientiâ nostrâ, nullo Juris seu Facti Errore ducti, atque omnem quantum in Nobis est supplentes defectum, gratantes Acceptamus, Approbamus, Ratificamus, & Confirmamus, Volentes & Decernentes eadem per Nos, Haeredes & Successores nostros, quantum in Nobis est, necnon per Vassallos, Ligeos, & Subditos nostros, ac Successorum nostrorum quoscumque, perpetuis futuris temporibus, inviolabiliter observari deberi, nec eisdem aut eorum alicui Contraveniri ullo modo.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, vicesimo die Julii.
Per ipsum Regem, & de Dat. &c.
July 25. Treaty of perpetual friendship between Charles duke of Burgundy and the K.; the duke's counterpart.
O. xi. 804. H. v. p. iii. 40.
Appunctuamenta Amicitiae perpetuae inter Regem & Ducem Burgundiae.
An. 14. E. 4. Ex Autogr.
Carolus
, Dei gratiâ, Dux Burgundiae, Lotharingiae, Brabantiae, Limburgiae, Lutzemburgiae, & Guelriae, Comes Flandriae, Arthesii, Burgundiae, Palatinus Hannoniae, Hollandiae, Zeellandiae, Namurci, & Zutphaniae, Sacrique Imperii Marchio, ac Dominus Frisiae, Salinarum, & Mechliniae, universis & singulis, praesentes Literas inspecturis, Salutem.
Cùm maximè deceat Christianum quemque Principem laboranti impraesentiarum Orthodoxae Religioni succurrere, ac de Subditorum Quiete Utilitateque cogitare, necnon suae sic Posteritati consulere quòd illius Principatus aetate nulla depereat,
Quas ad Res conficiendas perquam utile sit Foedera cum illis stabilire Principibus, qui perpetuò velint & facile possint suis Confoederatis favere atque auxiliari,
Cùm etiam animo advertamus quantâ Constantiâ Integritate & Fide splendeat Excellentissimus ac Potentissimus Princepes Dominus & Frater noster Honorandus Edwardus, Dei gratiâ, Franciae Rex & Angliae, cui, pro Foederis, Sanguinis, Affinitatis, & immortalis nostrae Benivolentiae Jure, usque adeò devincimur, ut nullius Principis Amicitiam, Ligam, & Confoederationem magis appetamus, quandoquidem ipse nostram expetat Desiderio non minore Nobisque pari Affectione respondeat, & praeterea Terras, Patrias, & Dominia habeat amplissima nostris convicina,
Notum Facimus quòd, hiis & aliis justis de Causis, Rationi consonis, permoti, volentes Foedera illa longè ampliare, quae idem Dominus Rex & Frater noster Honorandus Nobiscum Annis superioribus firmavit, & non ipsis derogare, NOS cum eo Contraximus, Fecimus, Perfecimus, & Conclusimus, & per Praesentes Contrahimus, Facimus, Perficimus, & Concludimus, bonas, sinceras, veras, & perpetuas Amicitias, Ligas, & Confoederationes, in quibus utrunque Haeredes & Successores Regna, Patrias, Dominia, Vassallos, & Subditos Comprehendimus, secundùm Articulorum & Capitulorum sequentium formam,
Quorum Tenor est talis,
Haec sunt perpetuarum Amicitiarum, Ligarum, & Confoederationum Capitula, Consilii maturâ deliberatione firmata & conclusa inter Serenissimum, Excellentissimum, & Potentissimum Principem Dominum Edwardum, Dei gratiâ, Regem Franciae & Angliae, &c. pro sua Celsitudine, suis Haeredibus, Successoribus, Regnis, Patriis, Dominiis, Vassallis, & Subditis praesentibus & futuris, ex Parte unâ, & Illustrissimum & Potentissimum Principem Dominum Karolum, eadem gratiâ, Ducem Burgundiae, &c. pro Se, suis Haeredibus, Successoribus, Patriis, Dominiis, Vassallis, & Subditis praesentibus & futuris, ex altera Parte, ad summi maximique Dei ac gloriosae Virginis & Divi Georgii Laudem & Gloriam,
Inprimis, Voluerunt, Consenserunt, & Convenerunt praedicti Principes, Voluntque, Consentiunt, & Conveniunt, quòd ab hac Die in Sempiternum sit bona, sincera, vera, integra, perfecta, firma, sancta, & perpetua Pax & Amicitia, Liga, Confoederatio, & Unio, per Terram, Mare, & dulces Aquas, omni aevo atque tempore duratura, inter Eos, eorumque Haeredes, Successores, Regna, Patrias, Dominia, Vassallos, & Subditos quoscumque praesentes & futuros, tàm Ecclesiasticos, quàm Seculares, cujuscumque Gardûs & Conditionis existant.
Item, quòd omnes utriusque Principis Vassalli & Subditi ubivis locorum sibi invicem faveant, Seseque mutuis Officiis prosequantur & honestâ Affectione pertractent, possintque tutè & liberè hincinde ad Portus, Dominia, & Districtus quoscumque ipsorum Principum citra & ultra Mare accedere, in eisque commorari quamdiu volent, & securè abire quotiens duxerint abeundum, cum suis aut Conductis vel Commodatis Navigiis, Plaustris, Vehiculis, Equis, Armaturis, Mercimoniis, Sarcinulis, Bonis, & Rebus quibuscumque, absque ullo Impedimento, tàm in Terrâ quàm in Mari & Aquis dulcibus, quemadmodum propriis in Patriis haec omnia ipsis licerent; ita quòd alio nullo Salvoconductu generali aut speciali indigeant; salvis tamen semper Regionum Urbium ac Locorum Legibus, Statutis, & Consuetudinibus, quibus nichil quoad caetera per Praemissa censetur derogatum.
Item, quòd Serenissimus Dominus Rex, & sui pro tempore Haeredes & Successores, in quibuscumque aliis Confoederationibus cum quovis Principe, Universitate, Communitate, Societate, aut alia qualibet Persona contrahendis, semper teneantur expressè & nominatim Reservare Illustrissimum Dominum Ducem Burgundiae, suosque Haeredes & Successores; &, versâ vice, Illustrissimus Dominus Dux & sui pro tempore Haeredes & Successores, in quibuscumque aliis Confoederationibus, cum quovis Principe, Universitate, Communitate, Societate, aut aliâ qualibet Personâ contrahendis, semper teneantur expressè & nominatim reservare Serenissimum Dominum Regem, suosque Haeredes & Successores.
Item, Conventum & Concordatum extitit quòd neutra Partium praestabit Auxilium, Consilium, vel Favorem notoriis Inimicis, Hostibusve alterius Partis per Terram, Mare, vel Aquas dulces; sed bonâ fide Se mutuis Auxiliis Militaribus Gentium Armatorum adjuvabunt quotiens opus fuerit: in quorum Auxiliorum Praestatione, quoad Numerum attinet Armatorum, habenda erit facultatis Ratio illius Partis quae de ferenda Ope rogabitur seu interpellabitur; ut, scilicet, non in plus teneatur quàm tunc facere poterit commodè, consideratâ temporis oportunitate ac statu Rerum suarum.
Quae omnia & singula, sic ut praemittitur capitulata & in praecedentibus Articulis contenta, Nos, ex certa nostra Scientia, in Verbo Principis, bonâ Fide solemniter Promisimus, & Promittimus per Praesentes, pro Nobis, Haeredibus, Successoribus, Patriis, Dominiis, Vassallis, & Subditis nostris praesentibus & futuris, tàm Ecclesiasticis, quàm Secularibus quibuscumque, perpetuò inviolabiliter observare:
Submittentes & Afficientes ad haec expressim ipsas Patrias nostras & Dominia praesentia & futura; omni dolo & fraude semotis, omnibusque aliis Pactionibus, Conventionibus, Confoederationibus, Ligis, Amicitiis, Promissionibus, & Obligationibus, inter Nos & Fratrem nostrum antedictum seu ab altero nostrûm aut Nominibus nostris ante haec seu jam concurrenter initis, factis, concordatis, habitis, & conclusis, in omnibus semper salvis.
In quorum Fidem, Robur, & Testimonium Sigillum nostrum praesentibus Litteris duximus apponendum.
Datum Die Vicesimo quinto Mensis Julii, Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, & Septuagesimo quarto.
Per Dominum Ducem.
Toulon.
Sub Sigillo rubeo pendente a Cauda Pergamenae.
July 25. The K. of England's counterpart of the above-mentioned treaty. Westm.
O. xi. 805. H. v. p. iii. 41.
Perpetuae Amicitiae Appunctuamenta ex Parte Regis.
An. 14. E. 4. Franc. 14. E. 4. m. 22.
Rex universis & singulis, ad quorum Notitiam praesentes Literae pervenerint, Salutem.
Cùm maximè deceat Christianum quemque Principem laboranti impraesentiarum Orthodoxae Religioni succurrere, ac de Subditorum Quiete Utilitateque cogitare, necnon suae sic Posteritati consulere quòd illius Principatus aetate nulla depereat,
Quas ad Res conficiendas perquam utile sit Foedera cum illis stabilire Principibus, qui perpetuò velint & facile possint suis Confoederatis favere atque auxiliari,
Cùm etiam animo advertamus quantâ Constantiâ Integritate & Fide splendeat Illustrissimus ac Potentissimus Princeps Frater & Consanguineus noster Carissimus Carolus, Dei gratiâ, Dux Burgundiae, &c. cui, pro Foederis, Sanguinis, Affinitatis, & immortalis nostrae Benivolentiae Jure, usque adeò devincimur, ut nullius Principis Amicitiam, Ligam, & Confoederationem magis appetamus, quandoquidem ipse nostram expetat Desiderio non minore, Nobisque pari Affectione respondeat, & praeterea Terras, Patrias, & Dominia habeat amplissima nostris convicina, in quibus nec superiorem recognoscit nec recognoscere tenetur,
Proinde quoque, tanquam Princeps suis in Dominiis Suppremus, & nemini astrictus, liberius potest quascumque Confoederationes inire,
Notum facimus quòd, hiis & aliis justis de Causis, Rationi consonis, & permoti, volentes Foedera illa longè ampliare, quae idem Illustrissimus Fraterque noster Nobiscum Annis superioribus firmavit, & non ipsis derogare, NOS cum eo Contraximus, Fecimus, Perfecimus, & Conclusimus, & per Praesentes Contrahimus, Facimus, Perficimus, & Concludimus, bonas, sinceras, veras, & perpetuas Amicitias, Ligas, & Confoederationes, in quibus utrimque Haeredes & Successores, Regna, Patrias, Dominia, Vassallos, & Subditos Comprehendimus, secundùm Articulorum & Capitulorum sequentium formam,
Quorum Tenor est talis,
Hae sunt perpetuarum Amicitiarum, Ligarum, & Confoederationum Capitula, Consilii maturâ deliberatione firmata & conclusa inter Serenissimum, Excellentissimum, & Potentissimum Principem Dominum Edwardum, Dei gratiâ, Regem Angliae, &c. prout supra (mutatis mutandis) in Literis praeeuntibus Ducis Burgundiae.
In quorum Fidem, Robur, & Testimonium has Literas nostras fieri fecimus Patentes.
Teste Rege apud Westmonasterium, vicesimo quinto die Julii.
Per Breve de Privato Sigillo, & de Data &c.
July 25. Treaty by which Charles duke of Burgundy engages to assist the K. in recovering the realm of France.
O. xi. 806. H. v. p. iii. 41.
De Auxilio, a Duce Burgundiae Regi praestando, ad Regnum Franciae Recuperandum.
An. 14. E. 4. Ex Autogr.
Carolus
, Dei gratiâ, Dux Burgundiae, Lotharingiae, Brabantiae, Limburgiae, Luxemburgiae, & Gheldriae, Comes Flandriae, Arthesii, Burgundiae, Palatinus Hanoniae, Hollandiae, Zellandiae, Namurci, & Zutphaniae, Sacrique Imperii Marchio, ac Dominus Frisiae, Salinarum, & Mechliniae, universis, praesentes Litteras inspecturis Salutem.
Quòm Inclitissimum Franciae Regnum intollerabili, pro dolor! Tyrannide impraesentiarum prematur, usque adeò ut nec Pietati, nec Juri, nec Justitiae, nec Religioni Locus usquam relictus sit, sed pateant in illo undique Rapinae, Violentiae, Caedes, Proditiones, Veneficia, & si quid hiis pejus dici possit, unde miserabile paratur ipsi Regno Excidium, nisi Divinâ Benignitate in melius reformetur,
Quae omnia ex Ludovico, praefati Regni Usurpatore, duxerunt Originem, quemadmodum Finitimi Externique cognoverunt,
Quòm itaque nostrâ maximè intersit Regnum istud in Dei Timore benè atque juste Gubernari, praesertim per eum ad quem Jure Haereditario pertinet (videlicet) per Excellentissimum ac Potentissimum Principem Dominum & Fratrem nostrum Honorandum Edoardum Regem Franciae & Angliae, &c. quandoquidem illis omnibus Virtutibus habundet quae ad rectè & sanctè Regnandum requiruntur,
Notum facimus quòd Nos, cupientes Populo, per Ludovicum praefatum oppresso, Subvenire, & Justitiam in Regno ipso Franciae, unde exulavit, Exaltare, ut etiam praedicto Domino & Fratri nostro pro viribus faveamus, quo Ducatus suos Normaniae ac Acquitaniae ac praeterea Regnum ipsum Franciae Ope nostrâ atque Operâ faciliùs recuperet, cum eodem Domino & Fratre nostro super his Convenimus, Capitulavimus, Tractavimus, & Conclusimus, secundùm quod in Capitulis & Articulis sequentibus continetur,
Quorum Tenor est talis,
Haec sunt Pactionum, Conventionum, & Contractuum Capitula, pro faelici Reductione Ducatuum Normaniae & Acquitaniae, ac etiam Regni Franciae, proque Principum infra nominatorum communi Utilitate atque Gloriâ, Consilii maturâ Deliberatione Contracta, Conclusa, & Firmata inter Serenissimum & Potentissimum Principem Dominum Edoardum, Dei gratiâ, Regem Franciae & Angliae, &c. ex una Parte, & Illustrissimum ac Potentissimum Principem Dominum Carolum, eadem gratiâ, Ducem Burgundiae & Brabantiae, &c. ex Parte alterâ.
Imprimis Serenissimus Dominus Edoardus Rex Franciae & Angliae, pro Ducatuum suorum Normanniae & Acquitaniae ac etiam sui Regni Franciae Recuperatione, Sese Excercitumque suum ad Armatorum Numerum supra Milia Decem Instruet & Parabit magnificè ac decenter, ad Transfretandum, Traiciendum, Descendendum in Normaniam, seu in alias Franciae Partes, citra Primum Diem Mensis Julii proximò futurum, quatenus Mare & Venti patientur, Dei Omnipotentis Benivolentiâ adjuvante.
Item, quòd Illustris Dominus Karolus Dux Burgundiae & Brabantiae, &c. in Personâ, & suo cum Potentatu. Domini Regis Partes Tenebit, Fovebit, aque Amplexabitur prorsùs quoad Jus & Titulum attinet, quod quemve Dominus Rex & praetendit & habet in Regno & Corona Franciae, & quidem Juvabit eum ad Recuperationem Ducatuum suorum Normaniae & Acquitaniae ipsiusque Regni & Coronae Franciae, faciendam contra Ludovicum, haec Dominia impraesentiarum injustè Occupantem, seu quoscunque alios Occupantes, Occupatoresve.
Item, quòd Dominus Rex exnunc nichil omnino tractabit cum praefato Ludovico, nec cum ullo alio Regnum & Coronam Franciae seu illius Partem aliquam Occupante Occupaturove, nec cum alia quavis Persona, ipsius Ludovici aut praedictorum Vice fungente, ymò nec eorum audiet Oratores Internunciosve, neque Litteris ipsorum respondebit inconsulto Domino Duce; sed, quotiens hujusmodi Casus se offeret, curabit diligenter reddere Dominum Ducem certiorem, qui tunc possit aliquos deputare ad Audiendum, Intelligendum, & Discutiendum, unà cum Domino Rege aut suis Deputatis, quidquid illius Ludovici aut praedictorum Nomine in medium afferetur, eritque Consensus Depputatorum ipsius Domini Ducis, si adfuerint, in omnibus requisitus.
Item, pari Ratione Dominus Dux exnunc nichil omnino Tractabit cum praefato Ludovico, nec cum ullo alio Regnum & Coronam Franciae seu illius Partem aliquam Occupante Occupaturove, nec cum aliâ quavis Personâ, ipsius Ludovici ac praedictorum Vice fungente, ymò nec eorum audiet Oratores Internunciosve, neque Litteris ipsorum respondebit, inconsulto Domino Rege; sed, quotiens hujusmodi Casus se offeret, curabit diligenter reddere Dominum Regem certiorem, quo tunc possit aliquos deputare ad Audiendum, Intelligendum, & Discutiendum, unà cum Domino Duce, aut suis Deputatis, quidquid illius Ludovici aut praedictorum Nomine in medium afferetur, eritque Consensus Deputatorum ipsius Domini Regis, si adfuerint, in omnibus requisitus.
Item, quòd Principes praedicti, in suis Dominiis, Patriis, & Provinciis, Declarari faciant & solempniter Publicari praefatum Ludovicum esse communem Hostem eorum, quamprimùm ipsi aut eorum alter contra eundem Ludovicum seu quemvis alium pro Querelâ, de qua supra, Hostile Bellum actu excercebunt.
Item, postea quam pro Jure ac Titulo Domini Regis adversus Ludovicum ipsum aut quemvis alium Bellum Indictum coeptumque fuerit, unusquisque Principum praefatorum Communem Hostem pro viribus infestabit quibuscunque in Locis ad hoc comodioribus & magis ydoneis; duntamen ea usque adeò disjuncta non sint seu abinvicem distantia, quin alter Principum praedictorum, ab altero in casu verisimilis Necessitatis requisitus, valeat Opem ferre requirenti.
Item, si Hostis Communis, seu illius Locumtenens, Excercitusve suus, alium ex Principibus praedictis in tantum premeret, quòd vel Obsidione distringeretur, vel Cogeretur Copiam facere Dimicandi, aut si Hostis ipse ab uno dictorum Principum Obsideretur; his in Casibus Princeps alter, qui pro tempore ab eo loco abierit, tenebitur proprio Sumptu, quamprimùm fuerit Interpellatus, ad Interpellantem cum Excercitu suo proficisci, ac Vires suas Viribus Interpellantis adjungere, communem cum eo Fortunam experturus; & hoc quotiens durante Bello Gallico id acciderit: Et, quod de Principibus ipsis dictum est, etiam de illorum Locumtenentibus dictum esse intelligitur.
Item, Coepto in Galia ab ipsis Principibus Bello, ut praedictum est, neutri eorum licebit illud deserere quamdiu ab altero continuabitur, sed tenebitur per se si praesens, vel per Locumtenentem si absens fuerit, hujusmodi Bellum gerere; ita tamen quòd Locumtenens Absentis semper debeat Principi deferre atque parare in hiis quae communi Negotio conducere videbuntur: nec alio Pacto possit in Hyberna, seu Munitiones, atque Opida reduci ullus eorum Excercitus, quàm si id cum Deliberatione & Consensu amborum Principum fiat; quod si, communi Consensu Reductis in Hyberna Excercitibus, Principum alter statuerit suum Excercitum ex Ybernis Munitionibus Opidisque educere, ad ejus Requisitionem alter Excercitum suum, in Munitionibus & Opidis Ybernantem, personaliter vel per ejus Locumtenentem educere consimiliter tenebitur, seu illam Excercitûs Portionem quam ambo Principes eorumve Locumtenentes arbitrabuntur sufficere, ut utrobique servetur Aequalitas & ociùs Principes ipsi Victoriâ potiantur.
Quae omnia & singula Praemissa & quodlibet eorum Promittimus, bonâ Fide & in Principis Verbo, pro Nobis, Haeredibus, & Successoribus nostris, Observare & Adimplere; salvis quibuscunque aliis Confoederationibus, Amicitiis, Ligis, Conventionibus, Intelligentiis, Promissionibus, & Obligationibus, inter dictum Dominum ac Fratrem nostrum & Nos seu Nominibus nostris antea aut jam concurrenter initis.
In quorum omnium Robur, Fidem, & Testimonium Sigillum nostrum praesentibus duximus apponendum.
Datum vicesimo quinto Die Mensis Julii, Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, & Septuagesimo quarto.
Per Dominum Ducem.
Toulon.
Sub Sigillo rubeo pendente a Caudâ Pergamenae.
[July 25.] The K. of England's counterpart of the above-mentioned treaty.
O. xi. 808. H. v. p. iii. 42.
Litera Pactionum inter Regem & Ducem Burgundiae, Pro Recuperatione Regni Franciae.
An. 14. E. 4. Franc. 14. E. 4. m. 20.
Rex universis &c. Salutem.
Cùm Illustrissimum nostrum Franciae Regnum intollerabili Tirannide impraesentiarum prematur, usque adeò ut nec Pietati, nec Juri, nec Justitiae, nec Religioni locus usquam relictus sit, set pateant in illo undique Rapinae, Violentiae, Caedes, Proditiones, Veneficia, & si quid hiis pejus dici possit, unde miserabile paratur ipsi Regno nostro Excidium, nisi Divinâ Benignitate in melius Reformetur,
Quae omnia ex Adversario nostro Lodowico, praefati Regni nostri Usurpatore, duxerunt originem, quemadmodum finitimi externique cognoverunt,
Cùm itaque nostrâ maximè intersit Regnum istud in Dei timore benè atque justè gubernari, atque id per nosipsos qui jus & titulum ad Coronam & Regimen ipsius Regni notissimum & indubitatum habemus, pro cujus recuperatione Illustrissimus Princeps Frater noster Carissimus Carolus Burgundiae, Brabantiae, &c. ex justissimis & verissimis causis se ad hoc moventibus, opem atque operam suam nobis magnificè impartiri, suamque Personam & Potentiam in eadem Regni Recuperatione paratissimam exhibet atque offert,
Notum facimus quòd Nos, nolentes hanc temporis oportunitatem, nobis ex alto concessam, temerè refutare, quin immo cupientes, cum auxilio & assistentia ipsius Fratris nostri, Ducatus nostros Normanniae & Acquitanniae ipsumque Regnum & Coronam Franciae ad nostram obedientiam debitè redigere & summittere, Populoque per Lodowicum praefatum oppresso subvenire, & justitiam in Regno ipso Franciae, unde exulavit, exaltare, cum ipso Illustrissimo Fratre nostro super hiis convenimus, capitulavimus, tractavimus, & conclusimus, secundùm quod in Capitulis sequentibus continetur,
Quorum Tenor est talis,
Haec sunt Pactionum, Conventionum, & Tractatuum Capitula, pro felici Reductione Ducatuum Normanniae & Acquitanniae ac etiam Regni Franciae, proque Principum infra nominatorum Comuni Utilitate atque Gloriâ, Consilii maturâ deliberatione contracta, conclusa & firmata inter Serenissimum & Potentissimum Principem Dominum Edwardum, Dei gratiâ, Regem Franciae, &c. prout supra (mutatis mutandis) in Literis praefati Ducis, & sub eadem Data.
July 26. Additional article in explanation of the above-mentioned treaty; the duke's counterpart.
O. xi. 808. H. v. p. iii. 42.
Explanatio Articuli de praestando Auxilio.
An. 14. E. 4. Ex Autogr.
Carolus
, Dei gratiâ, Dux Burgundiae, Lotharingiae, Brabantiae, Limburgiae, Lucemburgiae, & Gheldriae, Comes Flandriae, Arthesii, Burgundiae, Palatinus Hannoniae, Hollandiae, Zellandiae, Namurci, & Zutphaniae, Sacrique Imperii Marchio, ac Dominus Frisiae, Salinarum, & Mechliniae, universis & singulis, praesentes Litteras inspecturis, Salutem.
Quòm Excellentissimus ac Potentissimus Princeps Dominus & Frater noster Honorandus Edwardus Rex Franciae & Angliae, pro Se, suis Haeredibus, Successoribus, Regnis, Patriis, Dominiis, Vassallis, & Subditis quibuscumque, & Nos consimiliter pro Nobis, Haeredibus, Successoribusque nostris, Patriis, Dominiis, Vassallis, & Subditis quibuscunque Contraxerimus, Firmaverimus, & Concluserimus perpetuam Pacem, Amicitiam, Ligam, Confoederationem, & Unionem, quemadmodùm in Litteris indè confectis pleniùs continetur, quarum Data est Vicesima quinta die Julii Anno infrascripto,
Quomque in illis, inter caetera, Caveatur quòd in Auxilio, ab altera Partium praestando, quoad Numerum attinet Armatorum, habenda erit facultatis Ratio illius Partis quae de ferendâ Ope Rogabitur seu Interpellabitur, ut (scilicet) non in plus teneatur quàm tunc facere poterit commode, consideratâ Temporis oportunitate ac Statu Rerum suarum,
Notum facimus quòd, nè Obscuritas vel Incertitudo ulla possit ex Verborum praedictorum generalitate Resultare, praefatus Dominus Rex ac Frater noster & Nos, volentes hujus Auxilii praestationem certiùs & pleniùs Declarare, super hoc certum & determinatum Articulum Concepimus, & communi Pactione Conventioneque Firmavimus & Conclusimus,
Cujus Tenor sequitur & est talis,
Serenissimus & Potentissimus Princeps Dominus Edoardus, Dei gratiâ, Rex Franciae & Angliae &c. ex Parte una, & Illustrissimus & Potentissimus Princeps Dominus Carolus, eadem gratiâ, Dux Burgundiae, Brabantiae, &c. ex Parte altera, pro Se, eorumque Haeredibus, Successoribus, Regnis, Patriis, Dominiis, Vassallis, & Subditis quibuscumque, hinc indè perpetuò convenerunt quòd, quotienscumque una Partium praedictarum Bellum geret, licebit ei requirere exigereque Auxilium a Parte altera usque ad Numerum Sex Milium Armatorum & infra; quem quidem Numerum Pars requisita tenebitur praestare:
Quod verò ad ipsorum Armatorum impensam Stipendiaque attinet, ita Conventum est; quod, ubi Pars, Auxilium requirens, suscipiet Bellum ad suam Defensionem, tunc Pars requisita teneatur ex praedicto Numero Sex Milium Stipendiare Millia Tria & Sexcentos proprio Aere suo atque Sumptu; reliqui vero Auxiliares, qui erunt Duo Milia & Quadringenti, ad Impensam pertinebunt requirentis:
Quòd, si Bellum non suscipiatur Defensionis Causâ, sed aliàs inferatur, Pars rogata seu requisita de Auxilio praestando, debebit praebere Parti illud roganti seu requirenti Sex Milia dumtaxat Armatorum sine ullo Sumptu suo; & stipendiabuntur Armati ipsis Expensis illius Partis quae Auxilio uti volet:
Quod si in uno vel altero Casuum praedictorum Pars requirens Auxilium velit de Minore Numero quam Sex Milium contentari, tenebitur Pars requisita Numerum hujusmodi sic expetitum praestare juxta Ratam & Formam superiùs specificatas, Stipendiorum Onera proportionabiliter partiendo.
Quae omnia & singula, in praedicto Articulo contenta, Nos in Principis Verbo Promittimus bonâ Fide, pro Nobis & Haeredibus nostris, perpetuo & inviolabiliter observare & adimplere; salvis quibuscumque aliis Confoederationibus, Amicitiis, Ligis, Conventionibus, Intelligentiis, Promissionibus, & Obligationibus, inter dictum Dominum ac Fratrem nostrum & Nos seu Nominibus nostris antea aut jam concurrenter initis.
In quorum omnium & singulorum Testimonium Sigillum nostrum praesentibus Litteris duximus apponendum.
Datum vicesimo sexto Die Mensis Julii, Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, & Septuagesimo quarto.
Per Dominum Ducem,
Toulon.
Sub rubeo Sigillo pendente a Cauda Pergamenae.
July 26. The K. of England's counterpart of the said article. Westm.
O. x. 809. H. v. p. iii. 42.
Explanatio ex parte Regis.
An. 14. E. 4. Franc. 14. E. 4. m. 11.
Rex universis & singulis, praesentes Literas inspecturis, Salutem.
Cùm Nos, pro Nobis, nostris Haeredibus, Successoribus, Regnis, Patriis, Dominiis, Vasallis, & Subditis quibuscumque, & Illustrissimus Princeps Frater noster carissimus Carolus Dux Burgundiae consimiliter pro Se, Haeredibus, Successoribusque suis, Patriis, Dominiis, Vasallis, & Subditis quibuscumque, Contraxerimus, Firmaverimus, & Concluserimus perpetuam Pacem, Amicitiam, Ligam, Confoederationem, & Unionem, quemadmodùm in Literis indè confectis pleniùs continetur, quarum Data est Vicesimâ quintâ Die Julii Anno infrascripto,
Cumque in Illis, inter caetera, Caveatur quòd in Auxilio, ab altera Partium praestando, quoad Numerum attinet Armatorum habenda, erit Facultatis ratio illius Partis quae de ferenda Ope rogabitur seu interpellabitur, ut (scilicet) non in plus teneatur quàm tunc facere poterit commodè, consideratâ Temporis opportunitate ac statu Rerum suarum,
Notum facimus quòd, nè Obscuritas vel Incertitudo ulla possit ex Verborum praedictorum generalitate resultare, Nos & praefatus Frater noster, Volentes hujus Auxilii praestationem certiùs & planiùs Declarare, super hoc certum & Determinatum Articulum Concepimus, & comuni Pactione Conventioneque Firmavimus & Conclusimus,
Cujus Tenor sequitur & est talis,
Serenissimus & Potentissimus Princeps Dominus Edwardus, Dei gratiâ, Rex Angliae & Franciae &c. ex Parte unâ, & Illustrissimus ac Potentissimus Princeps Dominus Carolus, eadem gratiâ, Dux Burgundiae & Brabantiae &c. ex Parte altera, pro Se, eorumque Haeredibus, Successoribus, Regnis, Patriis, Dominiis, Vassallis, & Subditis quibuscumque, hincinde perpetuò Convenerunt quòd, quotienscumque una Partium praedictarum Bellum geret, licebit ei requirere exigereque Auxilium a Parte altera usque ad Numerum Sex Millium Armatorum & infra, quem quidem Numerum Pars Requisita tenebitur Praestare:
Quo verò ad ipsorum Armatorum Impensam Stipendiaque attinet ita Conventum est; quòd ubi Pars, Auxilium Requirens, suscipiet Bellum ad suam Defensionem, tunc Pars Requisita teneatur ex praedicto Numero Sex Millium Stipendiare Millia Tria & Sexcentos proprio Aere suo atque Sumptu, reliqui verò Auxiliares, qui erunt Duo Millia & Quadringenti, ad Impensam pertinebunt Requirentis:
Quòd, si Bellum non suscipiatur Defensionis causâ, set alias inferatur, Pars Rogata seu Requisita de Auxilio praestando debebit praebere Parti illud Roganti seu Requirenti Sex Millia duntaxat Armatorum sine ullo Sumptu suo, & Stipendiabuntur Armati ipsi Expensis illius Partis quae Auxilio Uti volet:
Quòd si in uno vel altero Casuum praedictorum Pars Requirens Auxilium velit de minori Numero quàm Sex Millium contentari, tenebitur Pars Requisita Numerum hujusmodi sic expetitum praestare juxta Ratam & Formam superiùs specificatas, Stipendiorum Onera proportionabiliter partiendo.
Quae omnia & singula, in praedicto Articulo contenta, Nos, in Verbo Regio, Promittimus, bonâ Fide, pro Nobis & Haeredibus nostris, perpetuò & inviolabiliter Observare & Adimplere; salvis quibuscumque aliis Confoederationibus, Amicitiis, Ligis, Conventionibus, Intelligentiis, Promissionibus, & Obligationibus, inter Nos ac dictum Fratrem nostrum seu Nominibus nostris antea aut jam concurrenter initis.
In quorum omnium & singulorum Testimonium Sigillum nostrum &c.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, vicesimo sexto die Julii.
Per Breve de Privato Sigillo & de Dat. &c.
July 26. The K. grants to the duke of Burgundy, Bar, Champagne, Nivernois, Rhetel, Eu, the possessions of Lewis de Luxemburge, count of S. Pol, (not in Normandy and Aquitain,) and other parts of France. Westm.
O. xi. 810. H. v. p. iii. 43.
In Recompensationem pro Duce Burgundiae Donationes Regis.
An. 14. E. 4. Franc. 14. E. 4. m. 19.
Rex Universis &c. Salutem.
Cùm Illustrissimus & Carissimus Frater noster Carolus Dux Britanniae &c. nullum Officii Beneficiive genus praeterierit, quo in Nos usus non fuerit, & praetereà, quod omniumque Maximum est, immodicas Vires suas ad Regni nostri Franciae Recuperationem impendere constituerit, in hocque astrinxerit Fidem suam, quo tandem ejus Ope & Subditorum nostrorum Sudoribus Haereditarium Regnum nostrum recipere valeamus, atque inde pellere Ludovicum illum injustum Occupatorem, FALSO ASSERENTEM SE REGEM, & alios quoscumque Occupatores praesentes futurosve,
Quare, vocato in Belli Societatem ipso Fratre nostro, Dei Benivolentiâ suffragante, duxerimus, citra Primum Diem Mensis Junii proximò futurum, qui erit in Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, Septuagesimo quinto, Nos in Normanniam seu alias Franciae Partes, secundo Vento, cum Valido & Robusto Excercitu Traicere, quemadmodùm inter Nos & eundem Fratrem nostrum Actum, Conventum, & Conclusum est, publicis intervenientibus Literis & Documentis sub Data Vicesimo quinto die Julii, Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, Septuagesimo quarto, in quibus Haec pleniùs, latiùs, diffusiùsque contineantur,
Notum facimus quòd,
Apprimè intelligentes quantum Adjumenti Rebus nostris attulerit atque allaturus sit praefactus Dux Frater noster, cujus Auxilio facile possimus ipsum Franciae Regnum in nostram Ditionem Redigere Redactumque Conservare,
Considerantes insuper quòd usque adeò Nobis & Coronae nostrae afficitur, ut pro Juris nostri Tuitione non veritus sit nec vereatur Statum suum & Personam propriam extremis Periculis dubiisque Belli Eventibus assiduè subicere,
Proinde cupientes Gratitudinem nostram erga eum ostendere, a quo tot grata Beneficia suscepimus atque imposterùm expectamus, ut etiam aequi atque honesti rationem videamur habuisse,
NOS, Causis praedictis attentis, & aliis plerisque veris atque justis ad hoc Nos meritò moventibus, ex certa nostra Scientia, pura mera Voluntate, & liberalitate Regia, Concilii maturâ Deliberatione habitâ, praefato Duci Carolo Fratri nostro Donavimus, Cessimus, & Transportavimus perpetuò, in Recompensationem praedictorum, pro Se, suis Haeredibus & Successoribus quibuscumque, & per Praesentes Donamus, Cedimus, & Transportamus, prorsus efficaciori & validiore modo quo id fieri potest, Principatus, Terras, Dominia, & Jura Qui Quaeve infra scribuntur, cum omnibus & singulis suis Titulis, Pertinentiis, & Appendentiis quibuscumque, nullum in eis Jus Superioritatis aliudve quodcumque Nobis aut Successoribus nostris penitùs Reservantes;
Donamus quidem Cedimus & Transportamus eidem Fratri nostro,
Inprimis, Ducatum Barrisien, de Bar. vulgariter nuncupatum,
Comitatum Campaniae,
Comitatum Nivernensem
, Gallico vocabulo dictum de Nevers,
Comitatum Rothell.
Comitatum de Eu,
Comitatum de Guyse,
Baroniam de Douzi,
Civitatem Tornacensem
, cum Ballivatu, Territorio, & Districtu Tornacensi,
Civitatem Lingonensem, cum Patria, Ballivatu, & Pertinentiis,
Castrum & Villam de Pyngquey,
Opida & Dominia citra & ultra Somonam Fluvium
ipsi Fratri nostro ante hac Impignorata sive Nomine Ypothecae Concessa,
Et, praeterea, Terras omnes Dominiaque omnia, quas quaeve ad praesens Ludovicus de Luxemburge, dictus Comes Sancti Pauli, possidet; dummodò non sint de antiquo Demanio seu Patrimonio Ducatuum Normanniae & Acquitaniae aut Coronae Franciae,
Quae omnia & singula Dominia, sic ut praemittitur efficaciter Donata a Nobis & Transportata, cum eorum Pertinentiis & Appendentiis universis, quocumque Nomine aut Titulo censeantur, praedictus Frater noster suique Haeredes & Successore imperpetuum Libera & Exempta a Nobis & Corona nostra Franciae Tenebunt & Possidebunt, cum omni Superioritatis Jure;
Ita quòd nec pro praefatis Dominiis, nec etiam pro Ducatu Burgundiae, nec ratione Comitatuum Flandriae, Arthesii, Cadralensis, Matisconensis, Authisiodorensis, aliorumve quorumcumque Locorum & Dominiorum ab ipso Fratre nostro in praesentia Possessorum, idem Frater suique Haeredes & Successores unquam teneantur Nobis, Successoribusve nostris, vel Alteri cuipiam, aliquod Homagium, Feudum, Servitium, Fidelitatisve Juramentum ullo Pacto praestare; set sint in illis Dominiis suis veri, soli, directi, & supremi Domini & Principes, nullum Superiorem Superioresve recognoscentes nec recognoscere debentes, quin Fatemur per Praesentes & Declaramus eos esse in praefatis Dominiis Superiores & habere omnia Superioritatis Jura, sine Reservatione quacumque; ut omni tempore Ipsi & quaecumque Dominia sua pro meris Vicinis Regni nostri Franciae censeantur, & ab omni Homagio, Feudo, Servitio, Fidelitate, Recognitione, Subjectione, Ressortoque imperpetuum pro Liberis habeantur:
Et quoniam tàm in praefatis Dominiis, a Nobis Translatis, quàm in aliis, ab ipso Fratre nostro haereditario Jure Possessis, nichil Juris prorsùs Retinemus, nec intendimus Retinere, set quaecumque Superioritatis Jura eidem Fratri nostro pro Se, & suis Haeredibus, Successoribusque Remisimus & Remittimus, Nos etiam pari modo Absolvimus & Liberavimus ab omni Homagio, Servitio, Fidelitatis Juramento, Jurisdictione, Subjectione, & Resorto omnes Vassallos, Incolas, & Subditos Dominiorum & Locorum praedictorum; ut, ratione Domicilii vel Praediorum & Bonorum quae ibi possident, nullum alium, praeterquam dictum Fratrem nostrum, ejusque Haeredes & Successores, pro Supremis Principibus suis recognoscant, set illis solis intendant,
Sic tamen quòd, si alibi infra Ditionem aut Territorium nostrum sua Domicilia foveant, Jura, Terras, Dominia, Bonave aliqua habeant aut a Nobis teneant, Feudum, Homagium, Fidelitatem, Obedientiam atque caetera omnia, pro ipsis de Jure aut Consuetudine Nobis inde debita, omninò praestare tenebuntur;
Nec quoad hoc, Praemissorum intuitu, Previlegiatos aut Exemptos Se reputare valeant.
Nè autem ulla relinquatur occasio in futurum dissidendi, Tenore Praesentium etiam Declaramus mentem nostram hanc esse, ut Castella, Opida, Civitates, Terrae, Loca, & Dominia, quae includuntur in Principatibus & Dominiis supradictis, seu cinguntur ipsis, vel ea contiguè subintrant, pertineant pleno Jure ad praefatum Fratrem nostrum suosquae Haeredes & Successores, cum Superioritatis Praerogativa & aliis omnibus Juribus suis, eatenus quatenus includuntur aut cinguntur in illis Principatibus & Dominiis eave subintrant:
Insuper Volumus praedictas Donationes, Cessiones, & Declarationes esse tantae Auctoritatis & Efficaciae, ac si Nobis Possidentibus praedictum Regnum nostrum & ex Consensu Trium Stauum ipsius Regni per Nos factae fuissent;
Promittentes, ad majorem dictarum Donationum, Cessionum, & Declarationum Securitatem, eas ex habundanti Confirmare & Ratificare in forma debita, tàm per Nos quàm per dictos Tres Status ipsius Regni, exnunc prout extunc, cum primùm de dicto Regno nostro gaudebimus, ut haec imperpetuum valeant & teneant; non obstantibus quibuscumque dicti Regni Ordinationibus, praesentibus & futuris, impedientibus Alienationem Terrarum, Dominiorum, & Juris ad Coronam & Demanium ipsius Regni pertinentium: non obstantibus etiam quibuscumque Statutis, Consuetudinibus, aut aliis Ordinationibus, in contrarium factis & fiendis; quibus omnibus, ex certa nostra Scientia, expressè Derogamus.
Quae omnia & singula Praemissa & quodlibet ipsorum Promittimus, bonâ Fide & in Verbo Regio, pro Nobis, Haeredibus & Successoribus nostris, inviolabiliter perpetuò Observare & Adimplere, nec eisdem ullo Pacto Contravenire; salvis aliis quibuscumque Pactionibus, Conventionibus, Confoederationibus, Amicitiis, Ligis, Intelligentiis, Promissionibus, & Obligationibus, inter Nos & dictum Fratrem nostrum Nominibusve nostris antea seu jam concurrenter initis.
In quorum &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, vicesimo sexto die Julii.
Per Breve de Privato Sigillo, & de Dat. &c.
July 27. Arrangement by Charles duke of Burgundy for the payment of the troops of the duke.
O. xi. 812. H. iv. p. iii. 43.
Super Solutione Stipendiorum Excercitus Ducis Burgundiae, Pactum.
An. 14. E. 4. Ex Autogr.
Karolus
Dei gratiâ, Dux Burgundiae, Lotharingiae, Brabantiae, Limburgiae, Luxemburgiae, & Gheldriae, Comes Flandriae, Burgundiae, Palatinus Hononiae, Hollandiae, Zellandiae, Numurci, & Zutphaniae, Sacrique Imperii Marcio, ac Dominus Frisiae Salinarum & Mechliniae, universis, praesentes Literas inspecturis, Salutem.
Quòm, certis & justis ex Causis, ad hoc Nos moventibus, Promiserimus Opem ferre Excellentissimo & Potentissimo Principi Domino & Fratri nostro Honorando Edwardo, Dei gratiâ, Regi Franciae & Angliae, ad Recuperationem Ducatuum suorum Normaniae & Acquitaniae ac etiam Regni Franciae, contra Ludovicum illorum injustum Occupatorem, & alios quoscumque Occupatores praesentes futurosve, quemadmodùm in Litteris indè confectis, sub Data Vicesimi quinti Diei Julii Anni infrascripti, pleniùs continetur, in quibus tamen nulla sit expressa mentio de Modo Auxilii quod praestare debemus eidem Domino Regi & Fratri nostro, nec de Satisfactione impensarum quas in hanc Causam facturi sumus, tametsi super hoc Convenerimus invicem,
Notum facimus quòd, ut comodiùs tanti momenti Res optatum exitum faeliciter sortiatur, inter praefatum Dominum Regem & Fratrem nostrum, ex unâ Parte, & Nos, ex aliâ, Tractatum extitit & Conventum prout in sequenti Articulo de verbo ad verbum cavetur,
Serenissimus Princeps Dominus Edoardus, Dei gratiâ, Rex Franciae & Angliae, &c. & Illustrissimus Dominus Karolus, eadem gratiâ, Dux Burgundiae, Brabantiae, &c. pro Belli Gallici ab ipsis gerendi Expeditione, Tractaverunt & Concluserunt, quòd Dominus ipse Dux Conducet ad Servitia Militaria praefati Domini Regis supra Decem Milia Armatorum, infra tamen Milia Viginti, qui Militare debebunt, in Locis in quibus id Majestati Regiae videbitur expedire, pro Recuperatione praedictorum suorum Ducatuum & Regni,
Horum autem Armatorum Stipendia Dominus Rex, ante finem cujusque Anni, assignabit Domino Duci supra Terras, durante hujusmodi Bello conquirendas, facta semper earum Extimatione secundum Valorem Reddituum in Annis xiv; Ita tamen quòd inprimis haec Assignatio fiat in illis Terris Conquerendis, quas Dominus Rex, per Litteras suas Patentes, sub Data Vicesimi Diei Julii eodem Anno, Donavit, Cessit, & Transportavit Domino Duci, & hoc eatenus quatenus Terrae ipsae interim Conquirentur & sufficient.
Ubi verò ad integra Anni Stipendia non sufficerent, tunc in aliis Terris, interim Conquisitis seu Recuperatis, quae ad Coronam Franciae vel ad particulares Regni Subditos pertinebunt, Assignatio ista perfici debebit & supleri; hac lege ut Redditibus earum, pro Assignationis modo, Dominus Dux potiatur, Jura autem Regalia & caetera, quaecunque alia fuerint, Domino Regi reserventur, quoad hujusmodi Terras duntaxat attinet, & non quoad alias Perpetuo & Haereditario Jure Donatas Transportatasque Domino Duci:
Quod enim de perficienda seu suplenda Assignatione in Terris, ad Coronam vel ad particulares Personas spectantibus, dictum est, sic venit intelligendum; ut haec ad Dominum Regem suosque Successores Revertantur, cum omnibus earum Redditibus & Emolumentis quibuscunque, quamprimùm Dominus ipse Rex, ejusve Successores Stipendiorum praedictorum Peccuniam exsolverint; vel etiam si Redditus, per Dominum Ducem aut suos Successores ex ipsis Terris percepti, ascenderent ad quantitatem pro Stipendiis debitam, quantum hoc in Casu Conventum est, ut sors ex Redditibus minuatur:
Quòd si, ante finem cujuslibet Anni, dictorum Stipendiorum Assignatio facta non fuerit, eo pacto quo supra declaratum est, non tenebitur Dominus Dux sequenti Anno praestare praedictum Numerum Armatorum, Armatamque, seu Excercitum, ad praedicta Domini Regis Servitia Militaria continuare.
Quae omnia & singula Nos in Principis Verbo Promittimus, bonâ Fide, pro Nobis, Haeredibus & Successoribus nostris, quoad Nos ipsosque concernunt, observare & adimplere; salvis semper omnibus aliis Confoederationibus, Amicitiis, Ligis, Conventionibus, Intelligentiis, Promissionibus, & Obligationibus, inter dictum Dominum Regem ac Fratrem nostrum & Nos Nominibusve nostris antea seu jam concurrenter initis.
In quorum omnium Robur, Fidem, & Testimonium Sigillum nostrum praesentibus duximus apponendum.
Datum vicesimo septimo Die Mensis Julii, Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, & Septuagesimo quarto.
Per Dominum Ducem.
Toulon.
Sub Sigillo rubeo pendente a Caudâ Pergamenae.
July 27. Charles duke of Burgundy will allow the K. of England to be crowned at Rheims, notwithstanding it is in Champagne which the K. has ceded to him.
O. xi. 813. H. v. p. iii. 44.
Quod Rex possit Coronari & Inungi Remis, non obstante Donatione facta Duci Burgundiae.
An. 14. E. 4. Ex Autogr.
Carolus
, Dei gratiâ, Dux Burgundiae, Lotharingiae, Brabantiae, Limburgiae, Luxemburgiae, & Gheldriae, Comes Flandriae, Arthesii, Burgundiae, Palatinus Hanoniae, Hollandiae, Zellandiae, Namurci, & Zutphaniae, Sacrique Imperii Marchio, ac Dominus Frisiae, Salinarum, & Mechliniae, universis & singulis, praesentes Literas inspecturis, Salutem.
Quòm Excellentissimus & Potentissimus Princeps Dominus & Frater noster Honorandu Edoardus Dei gratiâ, Rex Franciae & Angliae Nobis, inter caetera, Donaverit, Cesserit, & Transportaverit Comitatum Campaniae, per Nos, Haeredesque, & Successores nostros perpetuò Tenendum & Possidendum, cum omnibus Pertinentiis & Appendentiis suis omnique Superioritatis Jure, prout in Literis indè confectis pleniùs continetur, quarum Data est de Mense Julii Die Vicesimo sexto, Anno infrascripto,
Et consueverunt Franciae Reges, in eorum prima Assumptione, CORONAM ET UNCTIONEM REGIAM Remis suscipere, quae est Civitas Campaniae, & ad Nos vigore hujus Donationis pertinet,
Ea propter praefatus Dominus Rex & Frater noster, Praedecessorum suorum Vestigia insequendo, cupiat id ipsum etiam Sibi suisque Haeredibus & Successoribus licere, sine praejudicio Superioritatis quam in dicta Civitate habemus & cujuscunque alterius Juris nostri,
Notum facimus quòd Nos, praedicto Domino Regi & Fratri nostro complacere desiderantes in hac parte, Voluimus & Consentimus, Volumus quoque & Consentimus per Praesentes, ut ipse suique Haeredes & Successores in ipso Franciae Regno possint, pro Majorum & Praedecessorum suorum more, CORONAM ET UNCTIONEM REGIAM in praedicta Remensi Civitate recipere, ac pro earum Receptione Accessum, Ingressum, Exitumque habere Liberum & Securum, si ibi CORONARI & INUNGI eligerint; & hoc absque ullo Jurium nostrorum tàm Superioritatis quàm aliorum quorumcumque Praejudicio, quibus per hoc nichil intelligimus derogare, sed ea omnia Salva atque Integra manere, & Donationem de qua superius facta est mentio in suo Robore perdurare:
Quod si praedictus Dominus & Frater noster, aut sui in dicto Regno Franciae Haeredes & Successores, non Remis sed alibi in aliqua Civitate sua Opidóve ipsius Regni duxerint CORONAM UNCTIONEMQUE suscipere, tunc Volumus & Consentimus quòd possint INFULAM seu AMPULAM ad hoc Deputatam ex dicta Civitate Remensi exportare, quam tamen, UNCTIONE PERFECTA (quoniam Sacra est) ad Locum solitae Custodiae, in eadem Civitate Remensi ordinatum, Restituere tenebuntur.
Quae omnia & singula Nos in Principis Verbo Promittimus bonâ Fide pro Nobis, Haeredibus, & Successoribus nostris, Observare & Adimplere; salvis semper omnibus aliis Confoederationibus, Amicitiis, Ligis, Conventionibus, Intelligentiis, Promissionibus, & Obligationibus, inter dictum Dominum Regem & Fratrem nostrum & Nos Nominibusve nostris antea seu jam concurrenter initis.
In quorum Fidem, Robur, & Testimonium Sigillum nostrum praesentibus duximus apponendum.
Datum Vicesimo septimo Die Mensis Julii, Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, & Septuagesimo quarto.
Per Dominum Ducem.
Toulon.
Sub Sigillo Magno cerae rubrae, pendente a Cauda Pergamenae; papiro obducto.
July 29. Power for Laurence bp. of Durham, Edward bp. of Carlisle, sir John de Scrope, sir John de Dudeley, and John Russell, archdeacon of Berks, keeper of the privy seal, to negotiate a marriage between James, son and heir of the K. of Scotland, and Cecilia, the K. of England's younger daughter. Westm.
O. xi. 814. H. v. p. iii. 44.
De Communicando & Tractando cum Rege Scotorum, super Sponsalibus.
An. 14. E. 4. Scot. 14. E. 4. m. 12.
Rex Omnibus, ad quos &c. Salutem.
Cùm, Illustrissimus & Serenissimus Princeps, Jacobus Rex Scotorum, Consanguineus noster carissimus, Reverendum Patrem Thomam Episcopum Aberdenensem, Johannem de Colquhoun de Luf Militem Camerarium, Jacobum Shawe de Sanquhy Armigerum Cambellanum, ac Lion Armorum Regem, Consiliarios, Ambassiatores, & Nuncios suos speciales, ad Nos & hoc Regnum nostrum Angliae transmiserit, cum Potestate & Mandato speciali Nobiscum, ac cum nostris Ambassiatoribus, Oratoribus, Commissariis, aut Nunciis, similem & sufficientem Potestatem seu Mandatum habentibus, super Sponsalibus & Matrimonio, inter Jacobum ipsius Primogenitum Filium unicum & Haeredem & Carissimam Filiam nostram Juniorem Ceciliam Contrahendis, ac super Dote & Dotalitio Communicandi, Advisandi, Appunctuandi, & Concludendi, & generaliter omnia alia & singula Tractandi, Peragendi, & Implendi quae in Praemissis seu aliquo Praemissorum necessaria fuerint seu quomodolibet oportuna, prout per Literas Patentes ejusdem Consanguinei nostri, Sigillo suo Magno sigillatas, de Data apud Edinburgh Decimo Quinto Die Mensis Junii, Anno Domini Millesimo, Quadringentesimo, Septuagesimo quarto, pleniùs continetur,
Nos igitur,
Ob zelum Augendae Dilectionis & Benevolentiae inter Nos & eundem Consanguineum nostrum nostrosque & ipsius Subditos firmius in futurum, Cupi- entes propositis Rebus intendere, & cum bonis Conditionibus Matrimonium supradictum inter ipsius Filium & Haeredem nostramque Filiam memoratam tempore suo perducere ad effectum,
De Fidelitate, Probitate, & Circumspecione, Dilectorum nostrorum, Revendorum Patrum, Laurentii Dunolmensis, & Edwardi Carliolensis, Episcoporum, Johannis de Scrope, Johannis de Dudeley, Militum, & Magistri Johannis Russell Archidiaconi Berkshire Custodis Privati Sigilli nostri, Consiliariorum nostrorum, plenissimè confidentes,
Ipsos Deputavimus & Ordinavimus nostros Oratores, Commissarios, Procuratores, & Nuncios speciales,
Dantes & Concedentes eisdem, Quatuor, Tribus, aut Duobus eorum, Potestatem generalem & Mandatum speciale, pro Nobis & Nomine nostro, de & super Sponsalibus & Matrimonio, inter praefatum Jacobum Filium unicum & Haeredem ipsius Consanguinei nostri Regis Scotorum, ex una Parte, nostramque Filiam Juniorem Ceciliam praedictam, ex altera Parte, contrahendis, ac super Dote & Dotalitio, Donationeque propter Nuptias, cum eisdem Ambassiatoribus, sub Modis & Formis de quibus inter ipsos mutuò poterit concordari, Communicandi, Advisandi, Appunctuandi, & Concludendi, deque reali & perpetua Amicitia, Treugisque & Abstinentia Guerrarum, mutuisque Assistentiis, inter Nos & dictum Consanguineum nostrum, pro Patriis & Subditis nostris, conficiendis, promittendis & praestandis, conjunctim aut divisim prout ipsis videbitur, Communicandi, Advisandi, & Appunctuandi,
De & super Reparatione Attemptatorum, & praesertim in Spoliatione Navis dictae le Salvator quae periit Naufragio prope Bamburgh, contra Vim & Essectum instantium Treugarum, per Subditos nostros ut fertur perpetratorum, Transigendi & Componendi,
Aliamque Dietam, pro Executione Praemissorum, si oporteat, Statuendi & Praefigendi,
Generaliterque omnia & singula Faciendi, Excercendi, Tractandi, & Expediendi, quae in Praemissis seu aliquo Praemissorum necessaria fuerint seu quomodolibet oportuna, etiam si de se Mandatum magis exigant speciale;
Promittentes Nos, bonâ Fide & in Verbo Regio, pro Nobis, Haeredibus, & Successoribus nostris, Rata & Grata habere & habituros totum & quicquid per dictos nostros Oratores, Commissarios, Procuratores, & Nuncios, Quatuor, Tres, aut Duos eorum, in Forma praedicta, Communicata, Advisata, Tractata, Appunctuata, Concordata, seu Conclusa fuerint in Praemissis aut aliquo Praemissorum, sub Ypoteca & Obligatione omnium Bonorum nostrorum praesentium & futurorum.
In cujus &c.
Teste Rege apud Westmonasterium, vicesimo nono die Julii.
Per Breve de Privato Sigillo, & de Data &c.